maandag 28 december 2009

Heelal

Er zijn van die dingen waardoor je niet kunt doen wat je oorspronkelijk van plan bent. Vallen van je fiets in de nacht van eerste op tweede Kerstdag op net dat onzichtbare gladde stukje in de bocht en dus de volgende dag verplicht thuis zitten. Met pijn en moeite toch gestrompeld naar de bus voor een viering in het klooster en dan ontdekken dat je de aanvangstijd verkeerd begrepen hebt...

En vandaag wordt me weer de toegang tot een klooster ontzegd wegens een aanrijding die het treinverkeer stillegt. Zo kom ik dan toch weer in de ruimte van mijn blog, een virtuele ruimte waar ik toch aardig aan gehecht ben. Het is zo heel anders dan dingen schrijven in een schriftje. Dat er andere mensen meelezen geeft de gewaarwording van een uitdijend en inkrimpend heelal.

Robert Dijkgraaf legde dat op tv uit: 'Ons heelal dat almaar groter wordt en dus ook leger, want het is dezelfde materie die van dichter opeengepakt, steeds meer ruimte en leegte creƫert'. En om maar iets van de proporties binnen je bevattingvermogen te brengen, gaf hij de vergelijking van een grapefruit en een peperkorrel. De laatste, dat is de aarde en de eerste dat is de zon. De afstand tussen beide bedraagt 400 meter. En de afstand naar de eerst volgende zon: dat is van Amsterdam naar Athene. Poeh.

Wie en wat is de mens, daarin en hoe onvoorstelbaar is het om je zowel voor te stellen dat wij mensen de enigen zouden zijn in dat heelal als dat er nog andere levende intelligentie, ergens is. Bij nader voorstellingvermogen is er eigenlijk zoveel waar je je geen beeld van kan vormen, waar blijkt dat je met je eigen bewustzijn nog niet eens de kartelrand raakt van de immensiteit van je eigen levende brein. Laat staan dat je iets begrijpt van dat wat in anderen woelt en krioelt.

Een mooie dvd die ik gisterennacht in halve waak- en slaaptoestand zag is Genesis, van dezelfde makers als Microcosmos, die ik vorig jaar met de broeders in het klooster bekeek. In Genesis mijmert een Afrikaanse verhalenverteller over het onbegrijpelijke dat ieder van ons ooit onstaan is en ook weer zal verdwijnen, zal oplossen in dezelfde materie waaruit je ook ooit bent onstaan.

Onderwijl prachtige beelden van veelkleurige celdelingen, een foetus die groeit in de moederschoot tot een baby'tje dat binnenin gaapt, beelden van hagedissen in een ei en nog veel meer. Een ideale film voor deze paar dagen na Kerst en vlak voor het nieuwe jaar. In die laatste dagen van een oud jaar, dan kan ik bevangen worden door het verlangen om helemaal opnieuw te beginnen.

Hoe zou het zijn, als een ieder met onbevangen ogen en hart de werkelijkheid zou kunnen beleven? Hoe is het om weinig woorden te gebruiken en alleen maar proberen mee te ademen en mee te bewegen, de dingen als vanzelf te laten onstaan, ze omarmen, ervan te genieten, zacht heel zacht, met een gemoed dat telkens even de adem inhoudt, voordat je weer een adem haalt?

Ach... de wereld is zoals die is en mensen zijn zoals ze zijn. Je kunt ze niet veranderen, we zijn een deel van die almaar durende sterfelijkheid en veranderlijkheid. Heel al wat er is aanschouwen, dat is een uitdaging. Zelf heel en al, heelal.