Een heel pallazo drie verdiepingen hoog, vol. Het startpunt is de oorlog in Oekraïne, maar het strekt zich uit over die gehele thematiek: verwoesting, dromen van herstel, de fragiliteit van wat het is om mens te zijn in een wereld van geweld.
De benedenzaal die aan het water grenst, vol bloesem van de Baobab, van plastic, de boom wordt bedreigd, maar het is de levensboom in Afrika, waar de voorouders wonen en waar al het leven uit voorkomt.
Slapende Oekraïense kinderen; teruggehaald uit gevangenschap uit Rusland: mogen we hiernaar kijken? In schattingen vanaf 2014, gaat het van 20.000 tot een miljoen kinderen die gedeporteerd zijn. In de mediawereld worden we dicht op de huid betrokken bij oorlog, terwijl we niks kunnen doen…
Filmpjes van twee mannen door wisselende landschappen, op een kerkhof, verwoesting ook door kapotte oliepijpleidingen, in de stille binnentuin.
Een hallucinerende SF-achtige film. Geheel Oekraïne is verwoest, het is 200 jaar later, maar het is mogelijk geworden om alles wat dood is weer tot leven te wekken, mensen leven in synthetische lichamen waar een extra orgaan is toegevoegd: die van de empathie.
Het is bijzonder om de namen van de steden Mariupol, Bucha, Odessa nu in een andere context te ervaren dan die van oorlog en bedreiging.
Op een andere verdieping een orgel die ‘versierd’ is met afgevuurde raketten uit Rusland, verzameld in Kiev. Gedurende de Biënnale zijn er regelmatig concerten. Geflankeerd met witte beelden die het gevoel van aanraking en tederheid willen materialiseren.
Ondertussen, op elke verdieping ook beelden van een stad waar langzaam de kleuren geel en blauw verdwijnen, de vlag van Oekraïne, het resultaat is een soort van grijs en ‘bloederig’ rood.
Helemaal boven een video van David Clearbout; Birdcage. Afhankelijk van het moment dat je gaat kijken interpreteer je een paradijselijke groene tuin vol vogels en bloemen. Maar als je dit ziet ná de explosie, dan ga je denken dat die vogels gevangen zijn in een wereld van schijn. Clearbout heeft affiniteit met het boeddhisme en zijn werk gaat over het vertragen van de tijd en wat de wereld daarin is.( Ik kende zijn naam: uit 24 November 2011 zie ik nu, in een blogje: Meer licht.)
En dan dit op een tussenverdieping, terwijl je de oude stenen trappen beklimt: een op het oog intrigerend en glanzende afbeelding…Maar het is een werkelijke bewerkte weergave van alle neergevallen drones, alles wat zwart is, in een stad.
Ook de Indiase Shilpa Gutpa is aanwezig: Haar werk vergeet je niet. Microfoons in het donker die bewegen, met sterretjes van licht die bevrijdingsliederen uit verschillende talen zingen, zoals Bella Chao. En het ratelen van die zwarte aankondigingsborden op stations en vlieghavens: hier verschijnen er boodschappen die gaan over angst, pijn, vertrouwen: het is alsof de techniek met je spreekt en je probeert te betrappen op je eigen heimelijke gedachten.
Kortom: het was een bewogen middagje, waar Oekraïne een krachtige boodschap uitzendt, de titel van deze tentoonstelling: From Ukraine: Dare to Dream