woensdag 9 december 2009

Daadkracht

Om mijn belevenissen van de afgelopen tijd te laten bezinken, las ik Een schaap vangen, Over religie, liefde en creativiteit van Tamarah Benima, zelf verkozen zich expliciet Joods noemend, in tegenstelling tot haar zus die niks van deze wortels meer wil weten. De titel slaat op een opdracht die ze van een spirituele
meester kreeg: ga, met een groep, een schaap vangen in de wei.

Het moment van de daadkracht, dat is het échte moment: lang ben je als groep bezig om je strategie te bepalen hoe het schaap in een hoek te drijven en dan komt er hét moment dat je het schaap zelf echt, met je handen, vast moet pakken. De greep in het wollige, onbestemde, net niet goed contoleerbare van het Schaap, dat is precies de ervaring die bang kan maken om werkelijk door-te-pakken. 'Een schaap vangen' staat zo symbool, voor elke je-eigen-grens overstijgende ervaring.

Benima gelooft ergens wel in een Goddelijke voorzienigheid. De tweede opdracht die ze kreeg, was op zoek gaan naar een nieuwe partner: een intieme relatie zou haar goed doen, volgens de meester. Je gelooft het bijna niet, maar haar auto ging stuk, ze moest met de trein en daar liep haar nieuwe geliefde langs, die ze eerst liet gaan. Na uren klappertandend op de uitkijk staan tijdens spitsuur en wel 10.000 andere onbekenden die haar niks deden voorbij zien komen, bij datzelfde station in Wimbledon, verscheen hij weer. Zij dook het zwarte gat van de daadkracht in, met een tamelijk Happy end, zoals ze zelf zegt.

Benima vertelt in West-Berlijn gewoond te hebben en daarmee de missie van haar vader voltooit én verbroken te hebben. Zij was een Jood in ex-Naziland en voelde zich er geweldig goed, met de bescherming van de Muur, die een gevoel gaf van een juiste begrenzing in een vreemde omgeving. Dat is typisch Joods: de vreemdeling zijn, zo betoogt ze in een ander essay. Zo was ze namens haar vader de overwinnaar. Toen ze er echter wel naar streefde om vrienden te worden met de Duitsers, in plaats van alleen maar vreemdelinge,werd ze in de ogen van haar vader een deserteur.

Interessant zijn haar gedachten over het innerlijke landschap. Veel mensen vinden hun partner binnen een straal van 2 kilometer en dat komt omdat mensen zoeken naar iemand met hetzelfde innerlijke landschap als zij zelf zijn. Dat landschap bestaat uit van alles: de concrete omgevingen, dezelfde thema's in de geschiedenissen van je ouders, wat je eet, hetzelfde soort werk,de kinderliedjes, de tv-programma's enzovoort. Daarom was het voor haar zo makkelijk om in Berlijn liefdespartners te vinden, daar liepen veel 'vreemdelingen' rond, meer en anders dan in Nederland. Dit maakt Berlijn zu Hause.

Daadkracht: dat is elk moment de totale overgave aan het zwarte gat en ik heb deze weken ontdekt dat ik écht een watje ben, in deze. Ik bedoel de daadkracht die een ego nodig heeft dat vanzelfsprekend ruimte claimt. Of zich op een juiste wijze weet te verweren tegen vermeend onrecht. Mijn mankement is dat ik altijd met meerdere ogen tegelijk kijk en mijn eigen positie er dan een van de velen wordt en ik zelve niet genoeg zichtbaar ben. Fout, fout, fout.

Nou ja, fout? Het schiet in ieder geval niet op, om dan maar te drijven op je tolerantievermogen, totdat de maat plotsklaps vol is en je de neiging hebt om het bijltje er dan maar bij neer te gooien. Van de Organisatie Activist, zoals hij zichzelf sinds enkele weken noemt, kreeg ik een behartigingswaardige spreuk, in mooie sierlijke letters op een geel bloemenhart:

Whom so ever
may torment,
harass,
confound, or
upset you - is a
teacher.

Not because they're wise
but because You seek to become so.