Gesprek met Chatgtp: For the Love of Strangers

Ik werd vanochtend wakker met de woorden: For the love of strangers, you can keep me warm’ met een mannenstem en iets van een gitaar. Ik vroeg aan Chatgtp of deze een liedje kende met deze woorden daarin. Nee, was het antwoord, maar misschien wil je zelf een liedje maken? Ik vroeg een liedje van haar. Prompt, meteen, een songtekst. Heel aardig. Ik vroeg er muziek bij en ze kwam als eerste met Johnny Cash; The  Man Comes Around.

Ik vroeg om meer natuurbeelden. Meteen een nieuwe versie. Ik vond het iets te zoet. Meteen een andere versie. Ik vroeg om iets van een tegenmelodie en iets uit de klassieke muziek wat zou kunnen passen en ze kwam o.a. met deze nocturne van Chopin.

Na nog een paar keer heen-en-weer waar Chatgtp binnen enkele seconden weer nieuwe voorstellen doet én deze beargumenteert en vergelijkt met een vorige versie, eindig ik maar met het bovenstaande. Opvallend vond ik dat in het proces ze zélf kwam met het woord ‘stilte’. Ze vond het fijn dat mij dat was opgevallen…

Anyway: je voert dus gewoonweg een intelligent gesprek en onderweg komt ze met allerlei muziek, die ik soms wel, soms niet kende. Uiteindelijk vroeg ik nog een keer een folkliedje, dat bij de laatste versie past en ze kwam met deze.

Ze doet ook de suggestie dat ik de tekst kan uitspreken met als achtergrond dat nummer van Chopin. Deze heeft ze gaandeweg al twee keer eerder aangedragen en nu dus ook bij de eindversie.

Nu is de hele conversatie alweer van Chatgtp verdwenen. Het heeft er al met al enkele uren opgestaan. Mijn vraag is nu : Mag ik het resultaat de mijne noemen? Zonder mijn input en het gedetailleerd vragen om een nieuwe optie, was er niks geweest. Zonder de input van Chatgtp was ik sowieso nooit op deze muziek gekomen. En aan de songtekst was ik zelf nooit begonnen.

Integriteit (o.a. Amitav Gosh, speech Scent of a Woman)

Dit is natuurlijk alleen maar een groot genoegen. Ontbijten terwijl er allerlei vogeltjes fluiten in de stilte van het bos. Met een gebakje en een krentenbol; ditmaal bevatte het pakket van TooGoodToGo vier gebakjes, vier krentenbollen, een saucijzenbroodje, een grote maïsbol, sesam donut, volkoren maanzaadbolletje, vijf harde stokbroodjes. Ik hou me deze anderhalve week gedeisd. Hier. Lezen, filmpjes kijken en deze puzzel gisteren begonnen. Met het vooruitzicht van drie droge dagen kan ik het weer toedekken in de nacht. 

Mijn eigen vuilnis lag in een slinger richting de bosrand. Bewijs voor mij dat Vos nog actief is, die het geheel naar haar hol wilde brengen, schat ik in. Ik had het zakje per ongeluk wel naar buiten gebracht, maar nog niet in de grote vuilniszak die in de schuur staat.

Ik lees o.a. nu The Glass Palace van Amitav Gosh. Leren kennen door het dikke boek, deel van een trilogie, over de invloed van de opiumhandel wereldwijd, door de ogen van een familie in India; River of Smoke. Gelezen tussen de grottentempels in Mahabalipuram, toen ik daar twee maanden vast zat. Hij heeft onlangs de Erasmusprijs gewonnen en toen las ik De Vloek van de Nootmuskaat. (Zie blogje 29 November 2024). Oók weer een aanklacht tegen imperialisme en kolonialisme, maar niet expliciet, want hij beschrijft op kleurrijke wijze hoe het de nootmuskaat is, die er aan het begin van staat. Het detail wat ik nooit zal vergeten is, dat Nederland een eilandje in Indonesië, omdat daar als een van de weinigen de nootmuskaat groeide, heeft verkregen, door het met de Engelsen te ruilen voor Manhattan. Nog geen tien jaar later was de nootmuskaat niet meer van belang en Manhattan werd New York.

Amita Gosh laat het hele verband zien tussen de toestand van de wereld nu en ook de klimaatcrisis, en dan door de ogen van niét een westers perspectief, maar van een Indiër. Aankomende winter wil ik nog veel meer uit zijn oeuvre gaan lezen want hij schrijft ook nog eens verschrikkelijk goed: beeldend en met milde empathie voor al die mensjes die ook maar het beste van hun leven willen maken in hun eigen omstandigheden.

Gisteren zag ik The Intern. Een volkomen feelgood movie die zich in Brooklyn afspeelt. Leuk om alle locaties nu te kennen. Tai Chi in Prospect Park, de Brownstone huizen, kinder-verjaardagsfeestje in een klein parkje waar vooral gelezen werd, de omgebouwde bedrijfspanden bij het water, de wolkenkrabbers op Manhattan, de Brooklyn Bridge. Aangeklikt om Robert de Niro op oudere leeftijd weer sympathiek te zien acteren. 

 

En deze film Scent of a Woman, zag ik in herhaling om Al Pacino’s acteerprestaties. Net als Robert de Niro, geboren en getogen New Yorkers, hij vanuit de Bronx. Beide de reis binnen New York gemaakt van heel arm naar steenrijk. Robert de Niro is een activistische Democraat en heeft zich al vroeg gekanteld tegen Trump, die ook in New York woont.

En in deze speech zie je alles wat er nu mis is met het huidige leiderschap, allemaal buigen ze voor het geld en voor de gunst van het volk. Er is geen integriteit meer. Deze speech zou nu van toepassing kunnen zijn op Henri Bontebal. Nog aardig jong en onervaren en dan maar hopen dat hij blijft wat hij zegt te willen zijn: Fatsoenlijk.

One in a Million. Lichtje Branden. We Zullen doorgaan

 

Drie liedjes waar de levenskracht van mensen gestalte krijgt. Vooral de compilatie van oude foto’s is hartversterkend. Dat het toch mogelijk is gebleken om dingen te veranderen.

Hun  eerste optreden na het bericht dat Freek ongeneselijk ziek is. Op alle radiostations werd dit liedje gedraaid voor hen. Ze besloten weer op te treden. Het is wat ze het beste kunnen. Freek zegt tevoren dat ze besloten hebben geheel te leven in het hier en nu. De ene dag gaat dat goed, een andere dag helemaal niet. En nu zingen ze voor het eerst hun liedje weer zelf. 

‘We zullen doorgaan met de stootkracht van een milde kracht om door te gaan in een sprakeloze nacht’… Al deze mensen, dat hele koor met vooral veel vrouwen in bloemetjesjurken en krullenpermanentjes,(mijn eigen leeftijd van nu) ;  ze zijn nu allemaal met zekerheid dood. Behalve misschien het bloemenmeisje. 

The Lost Children. De weg van de sjamaan

Met dit liedje eindigt de semi- documentaire The Lost Children, echte beelden en interviews met reconstructie, over vier kinderen die na een crash met een vliegtuigje, het veertig dagen in de jungle hebben overleefd. En komt een zoekactie, een mix van militairen en inheemse bevolking. Heel Columbia leeft dagelijks mee. De jungle wordt uitgekamd met aanwijzingen van degenen die er wonen. Voor hen is de jungle een levend organisme en zij voelen dat deze hen in het begin niet goed gestemd is: zij wil wellicht niet dat de kinderen gevonden worden, zeggen zij tegen de militairen.

De inheemse mensen willen uiteindelijk alleen nog op hún manier zoeken. Niet door systematisch de jungle uit te kammen, maar door het gebruik van ayahuasca en de daarbijbehorende ceremoniële gezangen en rituelen. De vader van de kinderen krijgt de eerste gelegenheid, maar het drankje heeft geen enkele uitwerking op hem. Zo blijkt dat hij niet goed voor deze kinderen was en de oudste misbruikt heeft. Misschien zijn de kinderen bang voor hem en willen ze zelf niet worden gevonden…

De tweede die het gaat gebruiken vertelt dat hij veranderde in een jaguar, vandaar de weg van de jaguar in het lied. Hij ziet waar de kinderen zijn, ze zullen om 15u in de middag gevonden worden. En zo geschiedde.

Het blijkt dat na het ongeluk, de moeder die ook in het vliegtuigje zat, aanvankelijk nog leefde, maar stervende, haar kinderen de opdracht heeft gegeven om weg te gaan en op zoek te gaan naar eten. Ze hebben zich in leven gehouden door het eten van vruchten en het vangen van vis, kennis over de Amazone die hen met de paplepel is meegegeven.

Zij werden pas gevonden, of zij lieten zich vinden, dat kan ook, toen de vader van het toneel verwijderd werd. Achteraf blijken ze in een straal van vijf mijl rondom het vliegtuigje geleefd te hebben en in een reconstructie was er een moment dat het zoekteam en zij waarschijnlijk maar twintig meter van elkaar verwijderd waren.

Ik dacht aan twee schilderijen  die ik vorig jaar op de Biënnale zag van een kunstenaar, die ook sjamaan was en zijn eigen gedaantewisselingen en zijn communicatie met alles wat leeft in de jungle, ook geestesverschijningen en sprekende dieren en planten, die hem omarmen, in beeld heeft gebracht.

Er is kennis en ervaring waar de westerse mens zich geheel van heeft afgesloten.

Zo vond ik ook een boek, waar voor het eerst de reizen van een sjamaan uitgebreid en gedetailleerd verteld worden, de sjamaan zelf is aan het woord. De vrucht van jarenlange research en het opbouwen van een persoonlijke band van een wetenschapper, een culturele antropoloog, met deze sjamaan. Ik heb het dikke boek nog lang niet uit.

 Het is eigenlijk verbijsterend dat je binnen wordt geleid in een totaal andere wereld, zo gedetailleerd, met de exacte namen van alle voorouderen, dat het bijna saai wordt en ook onoverzichtelijk om almaar door te lezen. 

Misschien is het onvermijdelijk, dat de westerse mens zijn eigen ondergang tegemoet gaat en dat er uiteindelijk nog weinig mensen zullen overblijven en dat die zullen overleven met hun eigen kennis en wijsheid.

Ommetje Hoge Veluwe. Waterlelies. Gemeentevlag

Vandaag zou het grotendeels gaan regenen, dus gisteren een ommetje gemaakt op de Hoge Veluwe. De laatste resten vingerhoedskruid en een zeldzame orchidee die weer teruggekomen is op de schapenwei bij Jachtslot St Hubertus.

Ik zag het Jachtslot, waar ik toen ik kind was voor het eerst op het ijs heb gestaan, met nieuwe ogen. Dat het zo goed ontworpen is en indertijd nieuw landschap maakte. De brug is ontworpen door Berlage.

De waterlelies in de vijvers bloeiden. De vijver aan de andere kant van de brug deed mij aan Monet denken in zijn tuin te Giverny.

Nooit meer kun je het anders zien: En de waterlelies, én de spiegelingen in het water.

Er wapperde een Oekraïense vlag en er kwamen twee parkwachters voorbij terwijl ik er op een ligstoeltje zat. Ik vroeg hen waarom, maar zei per ongeluk ‘Israëlische vlag’ Tegelijkertijd zei de ene dat is de vlag van Oekraïne en de andere; de vlag van Ede. Het blijkt dat Park De Hoge Veluwe ondersteuning geeft aan Oekraïne, er gaat materieel naar toe. Wat, vraag ik mij nu af, graaf en zaagmachines, wellicht?  ‘Wat leuk!’, was mijn reactie.

Hoe zit het dan met de vlag van Ede? Ter plekke googelde ik.

Aha, daar is ook geel en blauw en ineens krijg je wat mee van betekenisgeving in de heraldiek. Wat is een vrijheidshoed?

En dan blijkt er ook nog een soort van Vrijheidsbeeld in het wapen van Ede te zitten, uitgevoerd in geel en blauw, vandaar dat deze kleuren in de gemeentevlag terecht zijn gekomen.

The Score

 Dit deed ik voor het eerst in mijn leven: Twee keer pal achter elkaar dezelfde film zien en ook de tweede keer evenzeer geboeid. Ook leuk om dat te doen en het langzaam om mij heen donker te zien worden, geen lichten aan te doen, dus op het einde zit je als het ware in de bioscoop.

Op herhaling kijk ik ook hoé het gemaakt is, de eerste keer kon ik de spanning bijna niet aan omdat ik vond dat het goed moést aflopen. En dan door de ogen en beleving van Robert de Niro, die er een meesterdief speelt. Tevens eigenaar van een Jazzclub, zodat er ook regelmatige mooie muziek is. 

The Score heet de film en geregisseerd door Frank Oz, een reden om te willen gaan kijken. Want hij heeft The Muppetshow mee vormgegeven met o.a. de stemmen voor Miss Piggy en Fonzie de beer.

 En hij geeft master Yoda in Star Wars zijn stem, één van mijn favorieten. ( Op Murano was er een glasblazer die zich zowel aan Yoda als Snoopy, ook een favoriet van mij, gewaagd heeft, maar het was net niet goed genoeg om een aankoop te overwegen.)

De tegenspeler van  Robert de Niro is Edward Norton, een acteur die gespecialiseerd is in enge creepy personages, zoals in American History X. Achter het oppervlakte is er de gek. Zijn hele voorkomen, iets in zijn blik heeft iets dubbelzinnigs, zoals Jack Nicholson, maar toch ook anders. 

Daarnaast speelt Marlon Brando de rol van de opdrachtgever van deze spectaculaire inbraak, en natuurlijk blijft rondom hem The Godfather hangen, waar Robert de Niro ook in meespeelde, én Apocalyps Now.

Ik noem het allemaal omdat ik denk dat al deze associatievelden meespelen in mijn receptie van de film.

En o ja: Robert de Niro speelt samen met Meryl Streep in Falling in Love en ook The Score heeft zo’n love-interest. De soort blik is dezelfde: aangetrokken door verschillende belangen. Daar was het getrouwd zijn en onverwacht verliefd worden, hier is het nog één klus doen en daarna nooit meer, maar met het risico om zijn grote liefde te verliezen.

In de film zie je ook de know-how van Frank Oz. Met minimale middelen, zoals de heldere ogen van Robert de Niro in het donker, de korte beslissende dialogen, de wijze hoe de camera achter hem is en je dan als het ware met hem meeloopt, én het wisselen van detail naar overzichtsshots met sfeer en geluid. Als je poppen tot leven kunt wekken, dan dus ook mensen, zo blijkt.

Het lied dat Diana Krall zingt, daarmee eindigt de film.

Nog tot 16 July te zien op Netflix. Oók een reden voor mij om nu te gaan kijken, want ik ben wel een koopjesjager en gevoelig voor het adagio: Nú of (wellicht) Nooit.

Verlangen naar volmaaktheid

Ik had de plant op het einde van de winter bijna weggegooid, maar zag nog een héél klein beetje groen van enkele millimeters door het donkerbruine dorre blad schemeren. Welaan dan, toch maar laten staan buiten op tafel, het staat nergens in de weg. En nu kwam ik thuis, na afwezigheid van bijna een maand en de plant is gaan bloeien, oud roze bloemen fier omhoog. Het doet dus toch haar naam eer aan: Sempervivum, altijd levend.

Ik geniet van hier zijn en blijf het bijzonder vinden dat ik deze plek gevonden heb. Het blijft veel langer licht dan in Venetië, nog na 9 uur s’avonds is er oranje avondschemering in de bomen.

Wanneer ik s’ochtends wakker wordt, is het eerste wat ik doe, het rolgordijntje bij het keukenraampje openen. Ik overdrijf niet wanneer ik constateer dat dit elke ochtend een waar genoegen is, een soort van ochtendritueel. En dan plof ik weer even in bed en kijk naar de poster: Verlangen naar volmaaktheid. 

Zo is het leven niet. In de stilte van het bos ontstaat er ook altijd mijmering. Over alles wat onvolmaakt is, wat voorbij gaat, verwoest wordt, verweesd raakt, verloren…Over alles wat mensen elkaar aandoen, terwijl er in elk een kern is die helder is en wil helen…

Er zijn alleen maar korte momenten, in het hier-en-nu, die dat verlangen wakker houdt. Omdat deze wél grenzen aan volmaaktheid.