'Angst is een slechte raadgever', zegt men wel, maar wat is angst dan wél? Of misschien is de meer zinnige vraag: wat is een raadgever? Iemand die raad geeft, dus. Iemand door wie je je laat leiden. In dit geval laat je je dan leiden door de angst. Hoe gebeurt dat? Wat doet angst dan met je? Het geeft je een angstig beeld van alles om je heen. Het zegt je dat je op moet letten. Op de mensen om je heen, en alle enge dingen die kunnen gebeuren. Het zegt daarover: ren weg, verstop je, weg wezen.
Wie daar niet aan wil toegeven, verzint strategieën om met die angst om te gaan. De angst overschreeuwen. Je omgeving zelf proberen te controleren. De mensen daarin in de nauwe koker persen van dat wat je denkt, zodanig en op zo'n wijze dat de angst voor jezelf hanteerbaar blijft. Maar ook binnen deze strategie blíjft angst, je raadgever. Die bepaalt uiteindelijk wat je doet en laat. Is er dan een andere wijze?
'Vrees niet...' Dat zijn de eerste woorden wanneer er in de Bijbel een engel verschijnt. Is het mogelijk om naar je angst te kijken, als dat deze een engel is? Een engel is een tussenwezen, iemand die verbinding maakt tussen het aardse en het hemelse, die vaak een onverwachte, niet te begrijpen boodschap brengt: die je naar een andere werkelijkheid begeleidt. Zoals Maria, die zwanger wordt van de Heilige Geest. Raar en gek: een boodschap en een verschijning die bang maakt, maar de desbetreffende uiteindelijk begeleidt naar een andersoortige wereld en aan andersoortig zelfverstaan.
Ik zag de film Tomboy. Een 10-jarig meisje wordt in haar nieuwe buurt, door het eerste meisje dat ze ziet, voor een jongen gehouden. Ze laat het zo. Als kijker ga je helemaal meeleven met haar: wat ze moet doen om zichzelf niet te verraden. Ze geniet ervan, maar is ook altijd bang dat ze ontdekt wordt. Dat gaat goed, een hele zomer lang. Ze betrekt haar kleine zusje ook in het complot. Je wilt gewoon met haar, dat het duren zal: deze vorm van zelfbedrog en haar infiltratie in de jongenswereld.
Haar moeder komt erachter en dwingt haar om met een jurkje aan, excuses te gaan aanbieden bij een jongen met wie ze gevochten had en van wie ze won. En naar haar vriendinnetje, de eerste die haar zag, en met wie ze ook al wat schuchtere kussen heeft gewisseld. Nee! denk je; je wilt het niet meemaken, wat wreed, dat ze dat moet van haar moeder. Maar dan voert haar moeder datzelfde gesprek met haar, wat diep verborgen in je hoofd zit, maar is weggedrukt.
'Zie jij een andere oplossing?' vraagt ze. 'Als dat zo is, zeg het me. Ik wil je geen kwaad doen, maar ik moet je nu iets leren.' Laure, die zich Michael is gaan noemen, schudt haar hoofd. Ze weet dat het niet voor altijd zo door kan gaan. De school begint en daar staat ze ingeschreven als Laure. Het is geen oplossing om te willen verhuizen.
Die moeder is dus uiteindelijk een engel. Vrees niet... Mooi aan de film is, dat er niet gepsychologiseerd wordt over de genderindentiteit van Laure. Er wordt niet gegraven in het brein, er is alleen dat simpele gegeven, waarbij het ondernemen van een actie, doorslaggevend is. Laure doet het ene en dat lijkt bevrijdend. Maar het leven met de waarheid, geeft toch de echte vrijheid.
In de slotscene staat haar vriendinnetje bij een boom naar het huis van Laure te kijken. Laure wil wegduiken, ze is bang dat ze het niet meer goed kan maken en definitief door iedereen is afgewezen. Ze overwint haar angst en gaat toch naar beneden. Opnieuw stelt haar vriendinnetje de vraag: Hoe heet je? Laure zegt Laure. Ze valt samen met zichzelf. Niet meer de angst als raadgever, maar als duwtje in de rug van een engel: Vrees niet...
