dinsdag 21 november 2017

James Taylor enzo

James Taylor
Leuk hoor, die gesprekjes tijdens het ontbijten in het Wijkatelier. Nu ging het over de opoe van G., zo'n 75 jaar geleden. Die was een snuggere. Die stopte drie bonen in een brood om de controleren dat bakker Strik, een nog steeds gerenommeerde bakker in mijn stad, haar geen ander brood meegaf. Het blijkt dat je vroeger tegen betaling, je eigen brood kon laten bakken in de ovens van de bakker. G. die grootgebracht is door haar opoe ging dat brood dan brengen.

'Vroeger waren de breinen van de mensen niet zo groot', zei ze. Ze vertelde dat haar vader een weesjongen was en dan stond je meteen al bekend als onbetrouwbaar. Haar vader werkte in de stad en liep dan door het Kroningburgerpark helemaal naar het Willemskwartier. Een meisje van enkele straten verderop bleek ook altijd zo van haar werk naar huis te wandelen en ze gingen gezellig met elkaar oplopen. Al gauw ging het in de buurt rond, dat zij wat met elkaar hadden... De familie van haar moeder heeft haar voor het blok gezet: weg te gaan van haar man, zo niet dan was het haar eigen schuld als het mis zou gaan. Uitkeringen had je nog niet. Haar moeder brak met haar man en G. was zeven maanden oud, toen haar moeder een dodelijke hersenbloeding kreeg en ze werd bij haar opoe gedropt. Op haar zeventiende zag ze voor het eerst haar vader. Alle pakjes van hem heeft ze nooit ontvangen, die hield de familie achter. Hij had nooit wat met dat meisje gehad, maar kon zijn verhaal toen nergens kwijt. Haar vader verongelukte toen ze 19 was op zijn motor en dat was dat. 'Zo ging dat vroeger, niemand kon daar wat aan doen. 'Ja, op mijn leeftijd' - G. is 81 - 'heb je zoveel achter je', en ze zwaait mer haar armen een aantal malen zo ver mogelijk achter haar rug, 'maar het gaat erom, wat er NU is.' Ik ken G. ook al 28 jaar, toen ze vitaal en wel veel voor de volksdansclub deed. Zij kwam overal door de stad, dus zo kwam ik haar ook telkens weer tegen bij overplaatsing naar een ander wijkcentrum.

Ondertussen leef ik, wat muziek betreft, ook weer in mijn eigen tienertijd. Ik mocht in de vierde klas van het Gymnasium 1 dag per week spijbelen. Ik was blijven zitten en ik verveelde me stierlijk. Al die leraren bleken dezelfde lessen inclusief de grapjes af te draaien. Moeder ging elke dinsdag naar Amsterdam om daar 'de man op het balkon', gegijzeld op de Indonesische ambassade en de kinderen die daar indertijd intern op de crèche zaten en dus ook gegijzeld zijn geweest, therapeutisch te helpen. En ik bracht de halve dag daarvan in Concerto door: plaatjes draaien. Zo heb ik de muziek uit mijn jeugd ontdekt.

Ik meen het me nog te herinneren: dat ik een elpee van James Taylor opzette. Ik zie al het smalle tafeltje met de draaischijf voor me en het licht dat links/schuin op de hoes scheen: een foto van James, spijkerblouse aan en half lang bruin haar, je aankijkend, en toen die stem: zo mild en zachtaardig. Ik was meteen verkocht. Zulke aansprekende liedjes: I've seen fire, I've seen rain... I've seen lonely times that I couldnot find a friend, but I always thought I'll see you, one more time again'. Gek eigenlijk dat zo'n liedje je kan aanspreken als je 16-17 jaar bent. Nu pas , na een lang leven kan dit gevoel pas waar worden, zou je kunnen denken. Maar zo werkt het niet...

Dus de afgelopen weken luisterde ik naar een nieuwere cd van hem Oktoberroad en naar oude liedjes op The essential James Taylor. Ik heb ook nog een dvd waar je hem ziet zingen.  Een stem en liedjes die al zo lang met je meegaan. In die hele #MeToo-'hype' denk ik steeds: zo'n man als James Taylor: daarvan kan  ik mij niet voorstellen dat hij ooit dader zou kunnen zijn geweest.

Niet alleen het brein van mensen was vroeger kleiner, zoals G. zei. Het is eerder dat de wereld nu zoveel kleiner is geworden en jouw buurt vroeger zoveel groter was. G. die haar vader niet heeft meegemaakt, wegens een valse beschuldiging uit de omgeving. Misschien is het openbare schandpaal op internet van de ene kant heel middeleeuws met veel buikgevoel daaromtrent. Maar van de andere kant is het brein van mensen daarmee ook wereldwijd groot geworden, zodat wat lang verborgen en onterecht is , aan het licht kan komen. En wat 'recht' is ook haar ruimte kan opeisen. Ik denk dat in deze tijd G. gewoon haar vader had kunnen meemaken.