vrijdag 12 juli 2013

Portret van Saskia

Ik liep naar beneden en vanaf de deurmat keek een jonge vrouw mij aan. Dat doet Trouw goed; niet voor niks uitgeroepen tot de beste Europese krant, denk ik dan vergenoegd. De vrouw bleek Saskia van Uylenburg te zijn, de vrouw van Rembrandt. Het is een door hem geschilderd portret dat van The National Gallery of Art in Washington is, maar voor 2 jaar, vanaf 2 augustus, te zien zal zijn in het Amsterdams Museum.

'Saskia is terug', staat erbij en in het binnen artikel staat, dat het altijd bekend stond als een somber schilderij, maar dat door de restauratie nu goed te zien is 'met hoeveel liefde Rembrandt zijn jonge vrouw heeft afgebeeld'. Het is in 1634 of 1635 geschilderd, vlak na hun huwelijk en hij verkocht het niet, maar hield het bij zich op zijn atelier. Waarom?...

Omdat het niet alleen met liefde is geschilderd, maar er iemand met heel veel liefde terugkijkt. Het is een onbevangen en toch ook tegelijk een wakkere en alerte blik. Weerloos en mild en tegelijk met zoveel eigenwaarde. Haar ene oog is een beetje verborgen in de donkerte, de andere volop in het licht.

'Hé, zie je mij? Ik zie jou ook' lijkt dat oog te zeggen. Zien in de betekenis van:  doorgronden, in de ziel kijken, zoeken naar het pure, waarachtige en ongeschondene in de ander, elk ander. Dit portret is het bewijs dat de liefde van alle tijden is, eeuwig, en dat die alleen kan bestaan wanneer er wederzijdse aandacht, geduld en respect is. Prachtig.