Sci-fi momentjes

‘Het lijkt wel alsof je naar een of ander futuristisch ding zit te kijken’, zei een collega tegen mij. En in feite is dat exact mijn beleving: ik zag iets wat ik nog nooit gezien had, dus het had net zo goed uit de toekomst naar me toe kunnen komen. Het leek op een oranje grote bolle ballon en er zaten allemaal kraantjes aan en een gele slang. Op zwarte wielen en een zilverachtige stang die op een stuur leek, maar waar je kon zitten,  ik zag het niet.

Het bleek een ding te zijn waar je water en schoonmaakmiddel met elkaar kon mengen en dan kon je er druk opzetten en de slang met een tuit dan richten op de speeltoestellen. Om ze weer als nieuw te doen lijken. Ergens in mijn achterhoofd dacht ik gewoon aan een teiltje warm water met sop, als het om schoonmaken van de speeltoestellen ging. De bladeren zijn bijna op, dus er komt een nieuwe fase. Het  zag er vrolijk en kindvriendelijk uit, zou daar rekening mee zijn gehouden? Misschien banjer ik volgende week met het ding-dier over het terrein.

Ik vind sci-fi films leuk, precies om die reden: dat je ziet wat mensen allemaal verzinnen en visualiseren voor de toekomst, want daarmee zeggen ze vooral iets over hoe ze het heden beleven. De afgelopen tijd zag ik er weer een drietal. De eerste was LIFE, zes wetenschappers van allerlei nationaliteiten, zo is die toekomst dus, alle naties werken samen, halen in hun ruimtestation iets van Mars binnen, wat op biologische  materiaal lijkt en bekijken het onder de microscoop en hopen vurig dat het gaat leven. Dat gebeurd, het wordt gevierd op de aarde, er wordt een wedstrijd onder kinderen uitgeloofd, hoe het zal gaan heten, dat klonterig bewegend iets met fijne draadachtige weefsel, een beetje als een kwal. Het gaat Calvin heten.

Je kunt je door de film zo goed voorstellen hoe verwonderd, verbaasd en verrukt je zou kunnen zijn, als iets wat niet van de aarde komt, plotseling gaat bewegen. Iets in mij wil best graag dat er ander leven in het heelal zou zijn, de mens als enige met wil en bewustzijn in dat immense heelal, dat kan toch niet? Maar dan... het levend organisme groeit en lijkt of blijkt hypersensitief en intelligent te zijn: het kan anticiperen op wat mensen zullen gaan doen...En het blijkt de mensen te willen vernietigen. De magie wordt monster.

Het organisme is gecreëerd in nauwe samenwerking met wetenschappers met de laatste inzichten: zó zou het er uit kunnen zien en kunnen bewegen en niet zoals in de Alien-films met ogen en klauwen enzo. De film ziet er visueel heel mooi uit: sobere, strakke, bijna abstracte beelden en de mensen zweven er alleen maar, in het luchtledige.

Een andere film, die ik al voor de tweede keer zag, is Automata, die als ondertitel heeft: Our time is coming to an end, theirs is now beginning. Het is 2044, de mensheid is bijna uitgeroeid en de overlevenden hebben robots die het zware werk doen. Die robots zijn geprogrammeerd dat ze mensen geen kwaad kunnen doen en dat ze zichzelf niet kunnen repareren of maken. Sommigen hebben letterlijk een menselijk gezicht. Als robots mensen geen kwaad kunnen doen, maar mensen elkaar nog wel... dan is het misschien zo dat we onze menselijkheid hebben afgegeven aan de robots... en dat vind ik een prikkelende gedachte.

Ooit dachten de eerste makers van het internet, dat daar, in  cyberspace (dat woord hoor je helemaal niet meer), een paradijselijke wereld mogelijk zou worden, waar we alleen maar mooie dingen met elkaar zouden gaan delen in een universele, wereldwijde communicatie, die tijd, natie en individu kan overstijgen... maar internet werd een weerspiegeling van onze volledige hersenpan: ook dus met al het geweld en de perversiteit. Maar stel nu, dat er robots komen die niet alleen intelligenter kunnen
zijn dan een mens, een actueel dilemma, maar ook aardiger en gevoeliger, evenwichtiger dan de doorsnee mens, wat dan? Nu is het al zover: wanneer een zorgrobot, attenter en liever en bovenal alle tijd heeft en de dementerende mens zich er werkelijk beter door kunnen voelen, waarom niet?

Tot slot de film Equals. Ook hier is meer dan 99% van de mensheid weggevaagd en degenen die over zijn leven in een strakke, schone geordende wereld, waar emoties en je mee laten slepen als een ziekte beschouwd worden. Alleen de redelijkheid telt. Wat dan als twee mensen voor het eerst in hun leven gevoelens van aantrekking en verliefdheid krijgen? Een film die mij dichtbij mijn eigen puberteit bracht: de eerste keer dat je heftige dingen ervaart en niet snapt wat het is, het roept die verzuchting  van Vasalis op:  O, kon ik maar opnieuw beginnen...

Tja, veel is, als je ouder bent al ooit geleefd en beleefd... en toch... elk moment is ook echt nieuw en soms is het zo concreet als dat ik vandaag een ding-dier zag en ik echt niet wist wat het zou kunnen zijn;  laat ik  het een sci-fi momentje noemen.