donderdag 22 juli 2021

Ori Gersh. Somewhere over the rainbow

Gisteren heb ik mij ondergedompeld in de wereld van de kunstenaar Ori Gersht, een vondst die mij is aangereikt door Zomergast Floris Alkemade. Er bleek een goedkoop boek beschikbaar bij bol.com: Forces of Nature en ik hoefde niet te twijfelen. Het blijkt dat het boek in de rechterbovenkant een snee heeft, waardoor er  kleine  reepjes papier bijna los aan elke pagina fladderen. Op de een of andere wijze past dit bij het thema. Ori Gersht maakt foto’s die hij in perfectie wil uitvoeren, maar ze gaan over wat er niet meer is of er nooit in het echt voortdurend kan zijn. 

Wat zagen de Joden tijdens hun vervoer vanuit de trein van Krakau naar Auschwitz? Zonder daar  helemaal zelf greep op te kunnen krijgen ontstaan er vage beelden. Die verstilde foto van een huis in de sneeuw: daar blijken  achter de berg ooit 2000 mensen gefusilleerd in de tweede wereldoorlog, de bos bloemen van de oude Hollandse schilder kan in het echt nooit zo gebloeid hebben, want het bevat dingen uit  verschillende seizoenen en Ori (een zachtaardige man) fotografeert de reflectie ervan  in een spiegel en kan zonder ophouden de tijd vergeten en erover vertellen hoe het alleen met de huidige techniek mogelijk is om het met het menselijke oog te zien: elk moment van letterlijke fragmentatie en dat de kleurige spiegeling van de bloemen op de vallende scherven voor nieuwe abstracte beelden zorgen.

Een filmpje van een kogel die een granaatappel in een stilleven doorboort, het bloedrode van de pitjes die uiteenspatten, alles is tegelijk mooi,  verstild, vol bruut geweld en in beweging… Zó is het leven, vasthouden aan het verleden kan niet, wėl het meenemen het heden en de toekomst in. Dat wil Floris Alkemade ook met de verbouwing van het Binnenhof, maar hij is er niet goed in geslaagd om deze visie duidelijk te maken, hij moest architecten ontslaan, er was een verwijt van megalomaan zijn en geld te verkwisten…

Dus, tja, het is makkelijker gezegd dan gedaan: dat politici moeten luisteren naar de taal van de wetenschap en de kunst, het lijkt steeds weer het geval van : ‘tussen droom en daad staan wetten en praktische bezwaren’. Hoe de kloof te dichten tussen verlangen en kunnen? In dit kader vond ik een filmpje: ‘Trainpassengers Sing Over the Rainbow!’ van The Liberators International. (In een ander filmpje hebben ze wereldwijd in allerlei steden vreemde mensen tegen over elkaar gezet, die elkaar in de ogen kijken, je ziet velen ontroerd worden.) 

Het is zo dus mogelijk, om het verlangen naar schoonheid  en verbinding op te diepen bij willekeurig welke mensen in een treincoupé. Zie ze eerst chagrijnig met hun gezicht geplooid naar een werkdag in de tredmolen, denkend wat moet deze gek hier, een beetje negeren en ontwijken, maar. En dan ontdooit een ieder en wordt er werkelijk in harmonie de droom gezongen die een ieder koestert: dát er ergens een land is, achter de regenboog waar alles wat je hoopt ook werkelijk wordt.