zondag 5 mei 2019

Boeken en (India-)ervaring

Dan heb ik ook nog Boekenclub gehad. Door mijn toedoen was de laatste keer in december 2018! Eerder hadden we al geconstateerd dat een ieder het wél miste, de regelmaat van ongeveer een keer in de twee maanden en dat dit óók leuk is om te constateren. Twee boeken in twee maanden: het blijft een goede formule, en ditmaal waren het boeken die ik allebei al gelezen had, al bij het voorstel. Beide bijna een half jaar geleden dus en daardoor wel de moeite waard om ze te herlezen. 

Ook na mijn India-ervaring: Ik was wel benieuwd wat de boeken mij nu zouden doen. Lezen ofwel ‘de werking van taal’ blijft mij intrigeren. Hoe het mogelijk is dat woorden hele gebieden in je kunnen raken en dat één en het zelfde bij een ieder heel verschillend kan binnenkomen. Over het eerst besproken boek De paradox van geluk van Aminatta Forna hadden we dezelfde leeservaring: een mooi boek. Voor mij vielen nu heel erg de beschrijvingen van de stad Londen op, vorig jaar was ik daar. Nu, na India werd Londen een andersoortig gebied, een andere biotoop, waar ik óók geweest ben. Ik zie mijzelf tegenwoordig van bovenaf, als een vogel, lopen in verschillende entourages, tegelijk...

Ik herkende volkomen, nu, de wijze waarop Atilla, een wetenschapper, gespecialiseerd in oorlogstrauma’s uit Sierra Leone, door deze westerse, schone, weldoorvoede stad loopt. Alsof iedereen er als in een toneelstuk op het podium is, hun voorstelling aan het uitvoeren, om erna terug te keren achter de schermen in de beslotenheid van hun huizen... Zo ervaar ik het nu ook: een soort van steriliteit, alsof je weinig echte mensen ontmoet, maar acteurs die hun rol in het openbare leven kennen. Een half jaar geleden las ik over deze beschrijving heen en nu komt het erg binnen.

Het andere boek, De zoon van de verhalenverteller van Pierre Jarawan, leverde het voor mij verrassende resultaat op, dat de anderen het niet zo’n overtuigend boek vonden, allemaal niet zo geloofwaardig, terwijl ik beide keren er helemaal door werd meegesleept. De eerste keer las ik het  op Tenerife te midden van dat magische landschap met die dode vulkaan in de buurt en de zee. Maar twee vormen van input, en verder geen afleiding en misschien dat de magie van verhalen waarover het boek ook gaat, versterkt is geworden door het landschap waarin ik was.

De tweede keer was nu, dus, de afgelopen tijd, waar ik met het ene been in Nederland sta en met het andere in India. Misschien dat ik mijn eigen leven hierdoor als een verhaal beleef, en de gemoedsgesteldheid van Samir die in Duitsland is geboren maar in een Libanees milieu leeft, met een vader die prachtige verhalen vol weemoed over Libanon kon vertellen en die ook nog eens plotseling verdwijnt... Dat deze gemoedsgesteldheid dichtbij die van mij, nu, komt.

Het lijkt alsof ik hier maar tijdelijk zal zijn, alsof ik met de ogen van een tourist de dingen beleef en tegelijk is alles mij ook vertrouwd. Gek, nu ik dit zo schrijf hier, zijn dat exact de woorden die ook bij mij pasten, toen ik in India was...