vrijdag 10 oktober 2025

Dan Brown, Secret of Secrets; omringend licht


Gisteren was Dan Brown gast bij Eva Jinek. Hij zoekt een huis op de Veluwe en fietst hier graag, samen met zijn Friese verloofde. Ongekend, fietsen door almaar bossen, zegt hij. Grappig, want hoe geweldig ik het ook vindt in New York en Venetië ; ik ben mij zelf daar ook des te bewuster van geworden; hoe bijzonder Nederland óók is.


Hij vertelde over zijn nieuwe boek, waar hij acht jaar aan heeft gewerkt en dat gaat over het menselijk bewustzijn. Begonnen na de dood van zijn moeder met de vraag: is er écht niks na de dood? Dat was zijn aanname destijds: als je lichaam sterft, dan ga je net als een computer uit. Nú, na zoveel onderzoek en gesprekken met mensen met de bijna-doodervaring denkt hij dat er na de dood wél iets van je bewustzijn blijft, dat zou eigenlijk het meest ‘logische’ zijn.
Ik las zijn boek als laatste vakantieboek in Venetië, geheel in mijn eigen traditie van een spannende thriller op het strand. Het kwam 9 september uit, maar lag ook al vertaald in het Italiaans in de winkel. Nu dus ook in het Nederlands. Dit kan alleen bij zo’n bestseller auteur als hij. Hoe groot zal de impact van dit boek worden? 
Ik zou het leuk vinden als dit boek een aanleiding wordt om er tenminste een gesprek over op gang te krijgen. Niet zomaar tevreden zijn met alleen de wereld van de bewijsbare feiten. 
Bovendien worden we er wellicht ook een aardiger Mensheid van. Want de aanname is dan: er is een algemeen bewustzijn ‘buiten’ ons, waar wij deel van zijn. Of: het Universum is op de een of andere wijze één bewustzijn, waaruit alles onstaat en gecreëerd wordt. Alles is dus met elkaar verbonden. Ook de wetenschap maakt werkelijke stappen en komt met nieuwe hypotheses over het Universum;  hoe de tijd werkt, toekomst en verleden. Oorzaak en gevolg. En doet dus ook haar best om dichter bij de werking van het brein te komen, dus ook bij het bewustzijn. Duizelingwekkend. Het was zijn moeilijkste boek om te schrijven, hij is vaker gestopt, niet wetend hoe hij al deze ideeën en theorieën in een lekkere page-turner moest verwerken. Maar het is hem wél gelukt.


Wat mij bij zal blijven, zijn de gedachten over het aureool, de stralenkrans. In alle culturen en religies komt deze voor. Hoe kan dat? De aanname is dat deze iets zegt over de kwaliteit van de afgebeelde, en dat dit van binnenuit komt. Kracht, inspiratie, heiligheid. Maar wat als je het omkeert? Die stralen wijzen niet naar iets wat in deze mensen zit, nee, deze mensen waren betere antennes voor dat wat van buiten ons, in hen kwam. De ‘stralen’, de kroon van licht, is er altijd, wij leven daarin.
Op de allerlaatste pagina van het boek staan Robert Langdon en zijn geliefde Katherine bij het Vrijheidsbeeld. ( Hij verbindt zich voor het eerst echt aan een vrouw, zoals Dan Brown ook in zijn dagelijkse leven.) Eind goed, al goed. Dit is geen spoiler, Robert Langdon overleeft het altijd.