donderdag 24 november 2022

Licht in de nacht. Banksy

De afgelopen nachten was het op een rij, pikkedonker. Het is mijn laatste gebaar voor het slapen gaan. Even buiten staan, in het bos. Maar het regende en miezerde ook, dus ik bleef in de drempel van mijn deur staan. Alles inktzwart, er waren ook geen contouren van bomen. Maar gisterennacht! Ik deed mijn voordeurtje open en een fonkelende sterrenhemel tussen de donkere silhouetten van de bomen. Door het wegvallend bladerdek van de twee grote eiken was er weer veel meer te zien dan in de zomer. Nachtlicht heeft iets magisch. Bij volle maan is er een heel grote lichtbron in een donker bos. 
Of in de woestijn van Moab. Bij YouTube, Moab Moonwalk is te zien hoe dit tot stand kwam. Het bevestigen van het koord tussen de rotsen. De koorddanser die dit gaat doen zonder vangnet. Het team eromheen dat rent en struikelt langs de struiken op een afstand. Om op tijd te komen voor het juiste moment, op de juiste plaats. Het is maar kórt dat de rijzende maan zó te zien is. Een paar maanden op een rij mislukt het, één keer omdat op het moment suprème er een wolk voorbij schoof. En dan eindelijk…Het is tijdens Coronatijd gemaakt, zie ik, een perfecte tijd om dit te doen. Iets moois willen maken, terwijl de wereld in lockdown was.

De kunstenaar Banksy heeft nu iets dergelijks gedaan in Oekraïne: mogelijkheden  zien, in de ellende. Voor het eerst heb ik écht bewondering voor hem. Ik heb zijn muurschilderingen wel gezien in Londen en Berlijn. Maar dan dacht ik ook: goede gimmick, midden in de nacht anoniem iets schilderen, overal, en zo bekend worden. Dat hij ervoor zorgde dat een werk van hem, na aankoop op een veiling in lange repen werd gesneden, was daar weer het toppunt van. Het werk werd meteen meer geld waard. Maar hier zie je hem in actie. Tussen het puin en de absolute vernieling, het een beetje kunnen oplichten, door er menselijke aanwezigheid te schilderen. En dat snel en virtuoos aanbrengen. Dát is hoop en veerkracht. Niet wegrennen en je ogen sluiten, maar iets aangaan. Weg van verwoesting; blijven geloven in schoonheid en menselijkheid. Misschien is de maan daarom zo mooi en magisch: omdat deze schijnt in de nacht.