zaterdag 3 december 2022

De waarde van kunst

Ik zag deze foto’s uit Oekraïne en denk dan alleen, heel simpelweg: Dít is de waarde van kunst. Een ander verband scheppen dan die van de verwoesting en de ontbering die overal om je heen is. Zonnebloemen, het symbool van Oekraïne, op wrakken van auto’s, op de overgebleven muur van een gebouw. Zó krachtig is het beeld, dat een vrouw met twee kinderen door het venster gaan kijken of er nog iets te zien is. Een engel die een beschermende hand over de stad strekt.

Ook in het persoonlijk leven, kan kunst ineens bevrijding en thuiskomst betekenen: het tot bloei komen van alle potentie in je. Dit is Judith Scott (1943-2005), die, voordat  haar kunstenaarschap aan de oppervlakte kwam,  geheel onderschat werd. Zij is ook doof, wat pas later in haar leven ontdekt werd. Men schatte haar IQ op 30, dus ook vergeefs om haar educatie aan te bieden. Ook in een creatieve klas, leek ze geen interesse in wat dan ook te hebben. Totdat ze touw en draad ontdekte en vanzelf begon te scheppen. De laatste 18 jaar van haar leven, was ze elke dag bezig en ze maakte 200 kunstwerken in totaal, die nu ook in gerenommeerde musea, wereldwijd, een plek hebben. Zou het mogelijk zijn, voor elk individu, om een reis te maken naar authenticiteit en eigen potentie?, vraag ik mij dan af.

Kunst zet niet in op nut of rendement. Er is nooit te meten of te calculeren dat de wereld er beter door wordt. Tenminste: het levert geen bijdrage aan de klimaatcrisis, de armoede, het lost
 geen oorlog op, het zet geen zoden aan de dijk bij de bestrijding van ziekte en honger. Maar alle kunst doet wél iets anders, heel zichtbaar. Het herstelt iets in de ziel. Het maakt een verband en verwijst naar een wereld waar ‘verbondenheid’ en ‘liefde’ geen loze termen zijn. Omdat dit gedachteloos, ter plekke gebeurd. De beweging die wordt ingezet is zoals in dit  lied: Shall  I Come, Sweet Love to Thee. Ja, zegt alle kunst, ik kom jou tegemoet.