dinsdag 9 november 2010

Tijd maken

Wat een grijs, grauw waterkou weer is het nu. Dan moet men zich maar verwarmen met het vuur binnenin. Het is dus slim gevonden: om het deze maand, november, de Maand van de Spiritualiteit te laten zijn. Het thema dit jaar is Tijd Maken. Een thema waarvan we allemaal weten wat ermee bedoelt wordt, wat de achtergrond ervan is.

Wij, De Westerse Mensch, wij lijden eraan dat we een tekort aan tijd hebben omdat we zoveel moeten doen; druk, druk, druk. Dus volgens de wetten van de spiritualiteit zouden we tijd moeten maken, want tijd voor het leven van de geest, in plaats van het doorhollen in de materie. Maar dat kan helemaal niet! Wij zelf kunnen geen tijd maken. Een Iers spreekwoord luidt: When God made time, he made plenty of it.

De spreuk impliceert dat tijd ons allereerst gegeven is.Als je terug keert naar je wortels, de bron van je bestaan en daar gaat 'spiritualiteit' over, dan is dat een waarheid als een koe. Ieder van ons is ooit geboren en heeft daarmee tijd gekregen om in dat lichaam dat jij bent en waarin je 'ziel', 'geest', 'bewustzijn' of hoe je het ook noemen wilt huist, je zelf te ontwikkelen, te zijn, te verwijlen, samen te leven met anderen, enzovoort.

Die tijd is letterlijk gegeven: je was er niet bij toen die voor jou gemaakt werd, en je hebt er ook geen hand in als die tijd je weer ontnomen wordt. Niemand weet wanneer die sterven zal, behalve de zelfmoordenaar en daarom noemde een filosoof, Sartre, geloof ik, zelfdoding ook de daad of nietdaad waar de ultieme vrijheid van de mens gestalte krijgt. Heel heroïsch, maar wie niet dood wil, die kan des te meer ervaren dat alle tijd je gegeven is.

Dus wat moet men met het thema Tijd Maken? Het is dezelfde opdracht als: Lach eens, wees humoristisch. Dat ben je of ben je niet. Wie gemaakt vrolijk is, is niet echt vrolijk. Wie tijd wil maken, leeft niet écht in de tijd. Het thema Tijd Maken genereert een heleboel wat we kunnen dóen. Waar we inspiratie kunnen halen. Allemaal suggesties in boeken en lezingen, om meer tijd te hebben. De werkwoorden die verraden het al: Maken. Halen. Hebben. Dat schiet uiteindelijk niet op voor het leven van de Geest of Ziel.

Tijd Ontvangen: dat was een intrigerender en uitdagender thema geweest voor de Maand van de spiritualiteit. Maar ja, dan verkoop je geen boeken, hou je geen lezingen, ga je niet naar cursussen, dan doe je dus... niks. Niks? ... Je wacht. Je bent stil. Je schuilt in je eigen bewust zijn. En dan gebeurt er iets. Je ontvangt als het ware elke ademhaling, elk fragment van leven en je wordt dan heel blij.