Kerst... een vreemd mengsel dit jaar van broosheid, fragiliteit, muziek, verlangen naar licht, warmte, bulderend lachen en een brok in de keel. Nichtjes oefenden in de activiteitenruimte van het ziekenhuis cello en saxofoon. We zongen kerstliedjes in de hoop dat Vader er wat van mee kon maken. Maar Vader lag moe in foetushouding in bed en bij een beetje wat stemmen, vroeg hij of het zachter kon.Uiteindelijk bij zijn bed zong Nichtje loepzuiver en zacht op de melodie van Perhaps Love van John Denver:
Misschien ooit worden de dromen, die mensen dromen waar
en kan het ervan komen dat we houden van elkaar
want diep in ons verscholen leeft hoop en wordt vermoedt:
het kwaad zal het verliezen van het goed...
We zijn gegaan, de familie en we hebben een foto van onszelf gemaakt, zodat hij de volgende dag kon zien dat we geweest zijn.
Bij de viering op tweede kerstdag bij de zusters Clarissen heb ik een lichtje voor hem onstoken en in de kring van lichtjes gelegd en hem hardop bij naam genoemd. ´Voor mijn vader Frans Kho Mariakasih. Dat hij de weg mag vinden naar het Licht...´
In het Afrika Museum swingde een Ghanees koor de pan uit. Ook daar is het Kerst, meer dan het publiek misschien doorhad. Iedereen zong mee en swingde op een onduidelijk soort Afrikaans, dat wel leek te eindigen met 'Jesu dit...´ En wát zei Jezus eventueel? Het eindigde met Allelujah. Als Andries Knevel ineens was opgekomen had niemand van Nederlands welvaren dat daar aanwezig was, wellicht mee gezongen en gedeind.
Thuis naar de extended versie van The Lord of the Rings gekeken. Frodo die halverwege onderweg zegt tegen Gandalf, de wijze tovenaar. 'Ik wou dat de Ring nooit naar mij toe was gekomen... waarom ik?' Gandalf antwoordt: ´Je kunt de omstandigheden in je leven niet kiezen. Het gaat erom wat jij doet met de tijd die je gegeven is en met wat er op je pad komt.´
Dat Frodo, de Ringdrager is, daar kan hij gedeeltelijk niks aan doen. Alhoewel hij zelf degene is, die wanneer hij iedereen om hem heen ziet ruziemaken, de Dwergen en Elfen en Mensen, ineens spontaan zegt: 'Ik zal de Ring wel naar Mordor brengen'. Geen weldoordachte keuze die door wikken en wegen tot stand is gebracht. Het gebeurd aan hem, deze weg die hij op gaat. Onomkeerbaar, wil hij zichzelf niet verloochenen.
Zoiets is het als er liefde, in welke vorm dan ook, op je pad komt. Je zegt JA, zonder weet te hebben wat dat gaat betekenen. Je weet wel dat je iets in jezelf verloochent als je NEE zou zeggen. Wat is dat 'iets' dan?...
Het is alsof iets uit de diepten van jezelf weerklinkt in dat wat op je weg komt. Iets wat hoort bij je eigenste eigen, je binnenste binnen. Er een kern in je vlam vat en je doet gloeien en laat voelen wat jouw eigenlijke bestemming is. Liefde: Het kwaad zal het verliezen van het goed, in de woorden die Nichtje zong voor Vader... Liefde en Licht.
