donderdag 11 december 2008

Whale Rider

Vroeger dacht ik dat je conflicten en meningsverschillen tussen mensen helemaal moest uitspitten. Ten bate van de helderheid en het verstaan, enzo. Ik dacht dat je gelukkiger zou zijn, als je met anderen op één lijn komt. Nu denk ik dat niet meer en schaar ik het onder de overmoed van de jeugd.

Wat wil je dan wel met anderen? Wellicht proberen om de beweegredenen op het spoor komen, de bronnen waaruit gevoelens en belevingen voortkomen. Dat is al heel, wat: als je daardoor je tenminste een béétje kunt verplaatsen in een ander en dat dan wederzijds.

Vandaag heb ik gelezen in The Whale Rider van de Nieuw Zeelandse Maori-auteur Witi Ihimaera. Het boek is verfilmd en met prijzen overladen. Het gaat over een achtjarig Maori-meisje, dat eigenlijk een jongetje had moeten zijn, om de nieuwe geestelijke leider van haar stam te kunnen worden: degene die op een walvis kan rijden dwars over de golven heen en met de walvissen kan spreken.

Haar grootvader is een man van traditie en heel teleurgesteld dat de beoogde kleinzoon is uitgebleven, maar haar grootmoeder weet van den beginne af aan dat Kahu, haar kleindochter met de mannentraditie zal breken. De novelle laat de onverzoenlijkheid van de grootvader zien en hoe hij uiteindelijk ondanks zichzelf, niks anders kan ervaren dat Kahu inderdaad de nieuwe
Whale Rider is.

Soms blijken dingen alleen maar, door ze te doen, een weg te gaan en niet precies weten of het allemaal wel goed zal uit pakken. Dit ervaar ik voortdurend in het klooster: een toekomstige leefgroep die de oude tradities van de Capucijnen doorbreekt, vrouwen en mannen samen, zal dat lukken? Zal er iets onstaan zoals in de Whale Rider: dat oorspronkelijke inspiratie opnieuw over de woeste baren van het leven voortgedragen wordt?...

Ook ervaar ik het, waar de ene generatie overgaat in een andere... ik ben niet zoals Vader en ook niet zoals Moeder. Er zijn veel dingen waarover we niet spreken, die nooit meer uitgewisseld zullen worden. Is dat erg? Nee; alleen het beeld van de Whale Rider telt. Je hoeft het niet over alles eens te zijn. Je kunt zelfs weten dat woorden de verschillen niet meer zullen overbruggen. Maar dat je ergens kunt ervaren dat je een Whale Rider bent, die op een eigen manier de zeeën zal doorkruisen, dat gevoel draagt je verder en geeft toekomst.