woensdag 12 juli 2017

Mankes en Hirst

Jan Mankes
Veel polarisatie tussen mensen is vaak helemaal voor niks. Denk ik. Bijvoorbeeld als je appels gaat vergelijken met bromtollen en dan voorkeur hebt voor de mooie, stille appel, tegenover dat lawaaimakende, bewegende ding van een bromtol. Het zijn gewoon twee verschillende dingen, ze geven de mens een eigen wijze van vermaak, ze dagen uit om iets anders te doen: de een eet je op en je kunt genieten van de smaak of de mooie kleur, de ronde vorm en hoe dat steeltje er zo ontroerend aan zit. De andere daagt uit tot spel, hoe lang kan je die draaiend houden, word je dol van de kleuren die draaien en is dat leuk of niet? Maar je hoeft de appel niet tegenover de bromtol te zetten, het ene heel mooi en geweldig vinden en het ander helemaal niks, omdat het niet de eigenschappen van de appel heeft.

Deze vergelijking komt in me op na lezing van de column van Stevo Akkerman in Trouw. Hij begint over een schilderij van Jan Mankes. Ook ik vind zijn werk heel mooi: de stilte, de eenvoud van zijn onderwerpen: een bomenrij, een kip, een geit, wat witte bloemen in een vaasje. Hij wil dat elk schillderij  'een stukje ziel' is, aldus Akkerman. Daarnaast zet hij het spectakelwerk van Damien Hirst die nu in Venetië een grote tentoonstelling heeft. Hirst vertelt daar  zeer overtuigend, met films van diepzeeduikers en al, dat hij een een grote schat heeft gevonden op de bodem van de diepzee: levensgrote beelden met algen en zeewier, allerlei kleine objecten, enzovoort. En allemaal komend uit verschillende culturen.  Je wordt er rondgeleid alsof je je in een archeologisch museum bevindt. In dezelfde krant stond daar een paar dagen geleden een uitgebreid verslag van Sandra Kooke.

Damien Hirst
Damien Hirst: degene die het duurste kunstwerk ooit maakte: een menselijke schedel van diamanten en beesten op sterk water zet, tegenover Jan Mankes.... Dat kán toch helemaal niet?  Beide doen iets geheel anders, al heten ze beide 'kunstenaar'. Damien Hirst doet Akkerman denken aan het overdadig geweld in Amerikaanse films...'Kunst die het louter moet hebben van een idee, slaat dood' meent hij. Ik vind dit zó jammer. Zulke voortijdige en afkeurende oordelen.

Kunst is veelomvattend en zó van elkaar verschillend, als dat er mensen zijn, die kunstenaar zijn. Ja het ene kan je meer aanspreken dan het andere: Hou het daarbij, zou ik zeggen. Gun elke kunstenaar de eigen ruimte.

Sandra Kooke over Damien Hirst