donderdag 18 februari 2016

Amour

Ik zag de heftige film Amour van Michael Haneke. Twee oude mensen in een groot appartement. Ze houden van muziek en boeken. De film begint dat de brandweer de deuren forceert. Daar ligt zij, gestorven op bed in een mooie jurk, haar hoofd  op een kussen bespikkeld met bloemen. Verder is er niemand. Wat is er gebeurd? Buren zeggen al langere tijd geleden voor het laatst de verpleegster te hebben gezien.

Twee oude mensen: ze zitten aan de keukentafel te ontbijten. Plots verstart de vrouw, kijkt niet meer, reageert niet meer. Hij probeert haar bij haar positieven te brengen, drukt een natte doek op haar voorhoofd, in haar nek. Ze reageert niet. Hij stommelt naar de telefoon om een arts te bellen, kamers verder. Hij laat het water lopen uit de kraan en dan hoort hij dat het water stopt met stromen. Hij loopt terug: daar zit zij en ze verwijt hem dat hij de kraan niet heeft dicht gedraaid. Ze weet van niks, ze herinnert zich niet, dat ze afwezig is geweest.

Dit is het begin: ze krijgt een hersenbloeding en terug uit het ziekenhuis, in een rolstoel, haar ene zijde verkrampt en verlamd, laat ze hem beloven dat hij haar nooit meer naar een ziekenhuis zal brengen. Hij neemt haar verzorging op zich. Moeizaam en soms is ze helder, maar andere keren weet ze niks. Hun dochter spoort hem aan haar toch naar een ziekenhuis of verpleeghuis  te brengen. Hij doet dat niet.

Er komt een moment dat hij haar met een plastic tuitbeker aan haar mond wil laten drinken, maar ze lijkt dit te weigeren. 'Als je niet drinkt, zul je sterven, is dat wat je wil?!' roept hij in wanhoop. Ze kijkt hem aan, lijkt het vocht tot zich te nemen, maar laat het daarna uit haar mond lopen. Hij geeft haar een klap in haar gezicht.

De film heet Liefde. Niet dé liefde, maar Liefde. Hun dochter zegt in het begin tegen haar vader dat ze vroeger luisterde hoe haar ouders vreeën. En dat ze toen wist dat ze voor altijd geborgen was, dat het goed was. Maar nu? De film eindigt dat die dochter alleen door het appartement loopt. Je weet niet wat er met haar vader gebeurd is. Je weet wel wat er met haar moeder gebeurd is.

Liefde: niet te begrijpen wat voor vreemde wegen die gaat in het hart, het brein, het handelen. Soms is er geen oplossing voor de onbereikbaarheid van de andere. Niet tijdens het  leven en niet dichtbij de dood.  De vraag of haar vader 'het juiste' heeft gedaan wordt volkomen irrelevant, omdat  je soms iets doet, of niet,  omdat je niet anders kan.