vrijdag 11 juni 2021

Zonsverduistering-doos

Gisteren was er dus een gedeeltelijke zonsverduistering te zien, van 11.19u tot 13.31u, de laatste keer dat er wat te zien was, is in maart 2015. Daarvan heb ik nog een eclipsbrilletje, maar die ligt in mijn huis in de nieuwbouwwijk. Het was een gek moment: dat ik er naar op zoek ging en dan, het al doende ineens bedenk: O, nee, die is niet hier! Dus ik moest op het laatste iets anders verzinnen, als dat kon.

Ik was al spontaan iets tegen gekomen dat je zelf kon knutselen met een zeef en een wit papier met gaatjes daarin of zo, dus wellicht waren er nog meer mogelijkheden. En ja: met de verrekijker de zon projecteren, maar dat zag er toch wat ingewikkeld uit en de tijd begon te dringen, ik had nog een uurtje, eer het begon. Toen zag ik een filmpje met een oude schoenendoos, uitgelegd door een oudere man die zichzelf ranger noemde: benodigdheden: een doos, een wit papier, een schaar, tape en een stukje aluminiumfolie, dat moest lukken. En o ja: een ongekookte spaghetti-sliert.

Ik vond gelukkig de exact juiste grootte van een doos die dicht kon in mijn schuur, wie wat bewaart heeftwat. Het stukje wit papier moest in de binnenkant aan de korte zijde, dat werd het projectiescherm. Aan de zijde ertegenover: een groter gat in de hoek die je met aluminiumfolie bedekt en een ander gat in de andere onderhoek. Dan prik je met de spaghetti een klein gat in het aluminium, je plakt de hele doos dicht en kijken maar, door het andere gat. Hiertoe ga je met de rug naar de zon zitten, zó dat de zon door het gat gevangen wordt. 

En het lukte! Eerst dacht ik nog: zie ik nu wel de zon of is het zonlicht dat door dat gaatje komt en zie je dus eigenlijk de contouren van dat gaatje? Maar zo is het niet: want ik moest de zon echt vangen: zó bewegen en gaan staan totdat er een heldere stip in de donkere doos te zien was. En nog steeds dacht ik: waarom zie ik meer een eivormige zon, terwijl op de plaatjes je een hapje uit de zon moest zien, die dan langzaam aan de bovenzijde draait? Maar later, tijdens die meer dan twee uur dat het duurde en je kijkt niet steeds in die doos, zag ik een animatie die toch op een ei-vormig zicht duidde.

Dus het kon niet anders dan dat mijn snel in elkaar geflanste zonnekijker werkte! Het gaf de sensatie alsof je in het donker naar de maan keek, terwijl de zon dus op mijn rug scheen en mijn lichaam gebogen was naar de grond, heel apart: de ruimte inkijken, alsof een toverdoos je ergens anders heen bracht. Pas later ontdekte ik dat ik ook de verminderde intensiteit van de zon ervaren had. Op het hoogtepunt van de zonsverduistering en het ‘eitje’ heel smal, was het pikdonker in de doos en allengs werd het er lichter en op het einde zag ik de bruine wanden en de contouren van de hele doos oplichten. Zo leuk!

De doos heb ik opgehangen in de schuur. Voor de volgende gedeeltelijke zonsverduistering, dat is op 25 oktober 2022. Terwijl ik dit typ, denk ik steeds aan Nikkietutorials die regelmatig haar volgers een Nederlands woord leert. Dat was onlangs ‘doos’. Met de uitleg dat wij Nederlanders hun vrouwelijk orgaan daaronder, en ze keek naar beneden, zo noemen.