vrijdag 24 december 2010

Kerst 2010

Nichtje L. gaf me een mooie, opgerold als een perkamentje, kersttekening: een rode kerstman met opengespreide armen naast een boom vol slingers en lichtjes. Haar kerstwens: een fijne kerst en een gelukkig nieuwjaar. Ze had er lang aan gewerkt en was heel lang bezig geweest met de witte manchet aan een van de armen. In de schemering van de auto snapte ik het niet zo; het had niet gepast en toen had ze er steeds iets aan moeten veranderen en bijvoegen. Vanochtend bij daglicht, begreep ik het: allemaal piepkleine stukjes wit papier om de lijnen van dat witte kraagje te vullen.

Wit is wit uit de verte, maar dichtbij vertoont het onregelmatigheden, laagjes en diepte: zo tuurde ik ook over de witte, witte sneeuwvelden in de trein naar Kevelaer.Waarom kan ik daar maar niet genoeg van krijgen, die leegte, dat stille, een eenzaam hert dat door de sneeuw stapt, twee hazen die rondstuiven? Ik geloof dat ik een hele dag met mijn neus tegen het raam gedrukt in een Duitse trein zou kunnen door brengen.

Je kijkt naar een bewegend scherm dat telkens verandert en waarvan je weet dat het zonder de sneeuw, eronder, druk, vol contouren, weggetjes, hekken, obstakels, vol grauwe vlekken is. Maar op de een of andere wijze, lijkt het alsof je nu achter het scherm kijkt van een wereld die anders veel sneller en vol bedrijvigheid is. Terwijl het in feite omgekeerd is, zou je in vluchtige instantie kunnen denken: dat de sneeuw een scherm plaatst voor de 'normale' wereld.

Wat is echt? Zusje A, nichtje L. en H. hadden net achter de schermen gekeken in de basins van The Ocean in Burgers Zoo, een heel bedrijf met buizen en pompen, installaties, zoutzakken, meetapparatuur. Ineens ben je in een soort sci-fi landschap beland, die die kleurige wereld waar je van ruit naar ruit loopt, in stand houdt. Buitengekomen belden we broer R. Uitslag van een medisch onderzoek naar de ziekte K. en de uitslag was niet goed. Wat onwerkelijk, dit kan toch niet echt zijn.

Maar dat is het wel. Tijd van leven is nooit onbepaald en eindeloos, maar ineens is daar konkreet een maat en een nog onbekende beperktheid. Je weet niet hoe precies en wat de toekomst brengen zal. Die is zo wit als die sneeuw, je kunt er niet in kijken. Dan blijkt er elke keer echt alleen maar een NU te zijn. Nu leef ik nog, adem, zie, ervaar... Je kunt alleen maar ervoor zorgen dat je in dat NU beleeft dat je de beste voor jouw mogelijke wereld leeft. Niks uit stellen, wegschuiven, weg redeneren: Leven.

Niet aan alles is een mouw te passen. Misschien wel, misschien niet... Maar er is ook een wereld die zich af speelt achter de verschijningsvormen en daar is het tijdloos. Voor mij blijven maar even de woorden over die ik op mijn kerstkaart schreef:

Na de voorstelling
wanneer het zacht wordt en stil
L I C H T dat gloeit en blijft.