woensdag 8 september 2010

Onbekommerd

Vanochtend, terwijl de regen een soort grijs scherm van mijn tuimelraam boven maakte, keek ik naar de mussen in de toppen van mijn bamboe, nu op gelijke hoogte met me zelve. Ach wat ziet dat leven er toch onbekommerd uit. Ze houden conclaaf met elkaar, vliegen op en neer van hun nestgebied naar de bamboe en weer terug. Ze laten zich maar een beetje wiegen in de wind, met zijn tweetjes, drietjes, vijfjes, of alleen.

Onderwijl bladerde ik wat in De wijsheid van ZEN, tekst en illustraties van Tsai Chih Chung, dat voor een luttel bedrag al heel lang in de Slegte ligt en ook al lang in mijn bezit is. Grappige tekeningetjes in stripvorm van allemaal korte zenverhaaltjes of zenspreuken. De wijsheid van Zen is eigenlijk zo simpel dat je er vaak niet aan wil om het ook zo te houden: accepteer je leven zoals het is, er is geen hoog en laag, geen gradaties in wat van belang is, wees alert in het nu, in alle dagelijkse handelingen dáár gebeurt het: dat is alles.

Nu bleef mijn aandacht hangen bij het verhaaltje De stenen brug van Zhaozhou. Een mannetje loopt over een brug en zegt tegen zichzelf: ik dacht dat hier bij de Guanyin tempel de stenen brug lag, maar ik zie alleen maar een houten brug. Een zittende monnik, of zomaar iemand die daar zit, dat monnikzijn dat zie je niet af van het plaatje, zegt: Je ziet alleen maar de houten brug, de stenen brug, die zie je niet. O, zegt de andere, terwijl hij zichzelf op het hoofd krabt: 'Wat is dat dan die stenen brug?' Breed lachend zegt de andere:'Hij doet dienst voor paarden en ezels en alle andere 'verloren' mensen.' Op het plaatje loopt een hele horde mensen.

Elk stripje eindigt met een eindplaatje met eindkommentaar en deze keer staat er: 'De houten brug, die een vorm heeft beperkt zich tot het helpen van het oversteken van mensen tot een zeker punt. De vormloze stenen brug van Zhaozhou is de mededogende natuur van de bodhisvatta die alle wezens ten dienste staat.'

Daar kun je het dan weer mee doen op zo'n regenachtige morgen. Voor de mussen buiten zijn de wuivende toppen van de bamboe, zoals de houten brug. Hun onbekommerd gefladder op-en-neer wellicht de stenen brug. "Wees zorgeloos als de mussen in het veld" zei die andere 'wijsheidsleraar', Jezus. Zou mededogen in den gronde wellicht hetzelfde zijn als zorgeloos en onbekommerd zijn? Ik denk het wel, voor vandaag.