Heerlijk, om over de brede zandpaden in de Achterhoek te dwalen en te praten over het leven, het Leven, het l e v e n.
Thuisgekomen zapte ik wat en zag op CNN het gezicht van Ai Wei Wei. Een Chinese kunstenaar en architect die 'het vogelnest' heeft gebouwd, het Olympisch Stadion, alhoewel hij uiteindelijk tegen de Olympische Spelen aldaar was, omdat het een grote propagandatruck was. Hij was ingehuurd als architect door een Zwitsers buro, daarom kon dat zo.
Ai Wei Wei (1957) heeft op de Documenta in Kassel in 2007 een groots project opgezet dat Sprookje heette. Daartoe liet hij 1001 Chinezen ( zoals in de Arabische sprookjes van 1001 nacht)uit alle lagen van de bevolking overkomen en over de tentoonstelling lopen. 1001 oude Chinese stoelen kwamen mee, die overal verspreid stonden en die iedereen naar willekeur kon schikken en schuiven om elkaar te ontmoeten. Hij heeft ooit een oude antieke Chinese vaas demonstratief uit zijn handen laten vallen, en op anderen de letters coca cola geschilderd.
Hij noemt zichzelf een sandwich: een broodje waarvan het brood Chinees is, maar de vulling, het beleg westers. Zijn vader was dichter, het gezin heeft honger geleden toen het opgesloten werd in een kamp in de tijd van Mao, maar op 24 jarige leeftijd is hij in New York gaan wonen en is bevriend geraakt met Allen Ginsberg, die vlakbij woonde. De kracht van poëzie schept misschien meer ruimte en vrijheid, dan wat een kunstwerk ooit kan bewerksteligen, denkt hij. Het woord dus, boven het beeld.
Nu vertelde hij hoe in China de vrijheid van meninguiting en vrije nieuwsgaring geheel onder druk staat. Drie blogs van hem zijn in één klap van internet gehaald, Facebook en Twitter zijn onmogelijk, en Google dreigt ook te verdwijnen. En het is al een gecensureerde versie. De uitvinder van Twitter kwam even aan het woord. Aan hem de vraag of er geen mogelijkheid was om met nieuwe techniek dit verbod ongedaan te maken.
Ja, dat kon, heel tijdelijk, met steeds veranderende wachtwoorden, en zo. Na de CNN uitzending was er dus even Twitterverkeer mogelijk. 'Wat voor het Westen is als het vanzelf vrije inademen van de lucht, is hier in China geheel onmogelijk. Ai Wei Wei kent beide en is bi-langual' , twitterde een Chinees prompt. Een schreeuw van woorden uit een immens land dat tot stilzwijgen gedoemd wordt.
Wat een kontrasten weer in de wereld. Het Westen heeft een nieuw woord uitgevonden: infobesitas: het teveel aan info en de onverzadigbare honger naar meer, waardoor alles onbeduidend dreigt te worden. Tegelijkertijd is het voor ons mogelijk om je virtueel verwant te voelen met een leven van iemand die je nog nooit ontmoet hebt. In China is dit alles onmogelijk. Men kan niet via Facebook 1001 vrienden maken, een blog bij houden, enzovoort.
Hier blijkt de kracht en de macht van het woord, als het je niet meer gegeven is. Aan ons in het Westen de uitdaging om door alle lawaai en ruis heen, te luisteren naar woorden die verbinden. In China is men ook afhankelijk van het geloof in het Westen, dat elk woord, ook een gebaar is en elke handeling op internet intiem kan zijn en verbinden kan.
