Gisterenavond voor het eerst weer mijn vuurkacheltje buiten aangestoken. Niet al te lang, een half uurtje en dat is heel goed te regelen met al die kleine takken van het snoeiwerk aan struiken en bruidssluier. Gewoon even buiten de avond zien vallen, het langzaam donker zien worden en de halve maan te zien oplichten. Er woont niet alleen een mussenkolonie in de klimop en bruidssluier langs mijn huis, want de laatste merel vloog er gisteren ook in, en toen was het stil.Alleen het vuur loeide en flakkerde, ik dacht aan het beeld van mijn visionquest in de zweethut: hoe ik op een immense vlakte een helder en intens vuur gestaag liet branden. Een beetje een Nomade. Zo heet ook het nieuwe boek van Ayaan Hirsch Ali, dat ik zeker wil gaan lezen. Ze was bij Pauw & Witteman vorige week en ik heb bewondering voor haar eloquentie. Hoe ze de Nederlandse taal perfect en bijna accentloos beheerst, ook in kleine nuances, daar verbleekt Maxima toch weer bij.
Gisterenochtend op de voorpagina van Trouw een foto van haar, want ze heeft een prijs van de SGP jongeren gekregen omdat ze zich te weer stelt tegenover de extremistische jihad en daarbij erkent dat het christendom ook zo een waarde heeft. Die jongeren waren verrast dat zij de prijs persoonlijk in ontvangst kwam nemen en ze grapte tegen hen: 'Dat is me ook wat, ik ben zelf atheistisch, en dan wel deze prijs'. Ze moedigde hen aan om de positie van de vrouw in eigen kring beter te maken.
Ronald Plasterk had hetzelfde tegen hen gezegd: men mag als organisatie en beweging best wel denken dat homoseksualiteit niet goed is, maar als je op persoonlijke titel een onderscheid maakt, dan discrimeer je. Dit lijkt me een helder onderscheid.
Ik vind het helemaal passen bij Ayaan om die jongeren op te gaan zoeken, dat ze de gelegenheid aangrijpt om met hen van gedachten te wisselen. Ik zie dan helemaal de Afrikaanse stam- en dorpskultuur voor me, waarin je je fysiek niet kunt verbergen voor elkaar en je in zekere zin met iedereen rekening moet houden en die serieus hebt te nemen. Vanavond is ze live in Nova's college tour: ik ben heel benieuwd hoe ze met studenten het debat aangaat.
De anekdote in haar eerste boek Mijn Vrijheid ; dat ze toen ze uit het vliegtuig stapte hier in het Westen helemaal verbaasd was dat er overal klokken hingen en ze zich door alle gebouwen om haar heen, aanvankelijk niet goed kon oriënteren: het geeft aan waar ze vandaan komt en wat voor een gigantische sprongen ze heeft gemaakt.
Ja, ik ben wel een beetje fan van Ayaan. Haar passie en bezorgdheid zijn helemaal oprecht en haar vermogen om zowel heel groots te denken met als gezichtspunt daaronder: dat meisje, die individu die geknecht, verminkt en gemarteld wordt: ze was het ooit zelf en ze heeft het allemaal overstegen.
Haar wantrouwen jegens meisjes die hier in Nederland zogenaamd uit vrije wil met hoofdoekjes en sluiers lopen: dat kan zowel waar zijn als niet. Ik weet uit ervaring hoe moeilijk het is om je te ontworstelen aan de codes en vanzelfsprekendheden van je eigen familie. Solidariteit met het eigene, dat is er allereerst. Ik ben persoonlijk altijd blij geweest, dat er een duidelijke Nederlandse samenleving tegenover stond met eigen normen en waarden.
De eigen vrije wil is soms maar een dunne draad in een familie&cultuurweb van subtiliteiten en zogenaamde vanzelfsprekendheden en om je met deze draad uit het web te weven zonder daarin werkelijke gaten te willen maken: ook ik ervaar dit als een voordurende opdracht en uitdaging, om te kunnen zijn die ik werkelijk ben.
