vrijdag 21 februari 2020

Keliki Kawan; schildersdorp

Ik had er geen idee van toen ik deze kamer boekte, maar ik blijk met de neus in de boter te zijn gevallen: dit dorp is naast Batuan een beroemd schildersdorp. Van Batuan wist ik het: toen ik in 1992 ook op Bali was kocht ik twee kleine schilderijtjes van een jongen, die de zoon was van een bekende schilder. Dit dorp Keliki Kawan blijkt zich gespecialiseerd te hebben in miniatuur-schilderen.

Ik liep de dorpsstraat in en ging binnen bij het eerste bordje waar ik painter zag staan. Wat ik zag verraste mij. Ik kwam in een omsloten gebied, het begint met de tempel aan weerszijden aan de straatkant en toen kwamen er allemaal aparte huisjes met een werkplaats voor. Kipjes in hokken, een timmerbedrijf, ijzerwaren, vrouwen die in manden dingen sorteerden. Helemaal achterin was een huisje dat vol hing met schilderijen en de eigenaar daarvan was net op de scooter komen aanrijden en hij bracht mij erheen.

Meerdere schilderijen waren sjiek ingelijst, ze hebben in musea en galeries in Ubud gehangen. Hij liet me een catalogus-boekje zien. Miniatuur-schilderen is al eeuwenlang een traditie op Bali, maar dit dorp Keliki Kawan heeft het weer opgepakt door het stichten van een associatie in november 2011: Werdi Jana Kerti. Zij hebben van  18 december 2015 tot 3 februari 2016 een groepstentoonstelling gehad in Museum Puri Lukisan, waar 68 schilders aan deelnamen in de leeftijd van 13-68 jaar.

Dit dorp Keliki Kawan bestaat uit 75 families en herbergt 125 miniatuurschilders, vaak meerderen in ėėn familie. De schilder I Wayan Mardika en de man met wie ik nu sprak, zijn vrienden en de vrouw van deze man is ook schilder, hijzelf ook, maar bescheiden. Een groot schilderij van I Wayan Mardika stond gewikkeld in papier tegen de muur: hetzelfde tafereel dat ik al van hem kende, gekleurd, maar hier waren er helemaal bovenin, in plaats van vogeltjes, twee vliegtuigen en een helikopter in verwerkt. Ik herinner me dat de jongen uit Batuan ook surfplanken schilderde.

Batuan staat bekend om de volheid aan afbeeldingen in één schilderij, overbevolkt met werkelijk alles, vlak tegen elkaar aan geschilderd, alles aan een sluitend en Keliki Kawan heeft dit overgenomen, maar dan in miniatuur. Ik bestudeerde de catalogus, ik wees aan wat ik mooi vond, en ze wonen allemaal hier in het dorp en  I Wayan Mardika blijkt inderdaad één van de leidende figuren, nu. Maar deze man, die een soort van manager was van de kunstenaars, leek het, zag het wel somber in: hij zag dat de jongste generatie toch weinig belangstelling heeft, hij is bang dat het gaat uitsterven...

Zo gastvrij, hoe hij vertelde en hij mij probeerde uit te leggen waar in het dorp de desbetreffende schilder woonde en hij mij een flesje water gaf. Nu kan ik ze dus allemaal langs gaan als ik dat zou willen. Al hebben sommigen geen uithangbordje hangen, dus of ik dan zomaar een poort doordurf?... Niet om iets te kopen, want hun werk is voor mij onbetaalbaar, gewoon mooi om mee te maken, te kijken en genieten.