vrijdag 28 februari 2020

Kuningan; opgewekt en feestelijk

Ik zit hier op de eerste rang in mijn stoel op het terras met mijn neus op de familietempel. Al vanaf vanochtend 6.15u tot nu 11u sla ik het gade. Nog voor de ochtendzon verrijst vanachter de bomen waren de vrouwen al bezig. Niet alleen in de familietempel, maar over het hele terrein. Met mandjes met versieringen en wierook. Daarna vooral in de familietempel: hoge drietraps gestapelde schalen op een voetstuk. Ditmaal zie ik geen eten, maar kunstige witgeel vlechtwerk van palmblad. Alleen ergens in de randen  kleine witte rijstkegeltjes.

Het lijkt wel logisch: tien dagen geleden werden de voorouders verwelkomd met veel voedsel op de schalen, nu worden ze met egard uitgeleide gedaan met versieringen en bloemen. Om acht uur kwam de priester. Die ging zitten  op het grootste altaar, ook de enige waar je op kunt zitten, en hij begon te ‘rommelen’ met versieringen en water en bakjes om hem heen, dat veranderde in geprevel dat weer overging in zangerige recitatie. Met zijn gezicht naar de opgekomen ochtendzon. Eerst een kwartier in zijn eentje, terwijl iedereen buiten de familietempel gewoon met elkaar babbelde, zat of rondliep, de mannen in nog gewone kleren, hun kloffie van alledag.

Na een kwartier voegden de vrouwen zich bij hem, het leek erop dat ze een bos wierook bij hem aan kwamen steken, dan moet hij dus al brandend houtskool in een bakje voor zich hebben en terwijl de priester zachtjes doorzong, gingen zij rond met wierook en water en besprenkelden elke keer drie  keer de lucht. Daarna verdween de priester en een voor een ging de grootfamilie, nu mooi gekleed in sarong en de mannen met een witte doek om het hoofd gebonden in de familietempel bidden, wierook aansteken, schaaltjes met offers neerleggen en ook weer schalen weghalen en de lucht met water besprenkelen.

De vader van Koko begon. Ik herkende hem eerst niet in zijn mooie kleding, stralend wit van boven en een zwart-wit geblokte sarong, het soort doek waar hier heel veel tempels mee bekleed zijn, want een uur ervoor had hij nog in t-shirt en simpele sarong koffie en gesneden fruit voor mij klaargemaakt in de keuken, ondertussen naar de moeder van Koko roepend,die bezig was met een offermand,  dat hij te weinig fruit had en waar hij het kon vinden. Zij legt even haar offermand neer, loopt de keuken in en gaat dan weer richting de familie tempel. Al het dagelijkse leven is geheel vermengd met het feest van vandaag.

Een mooi moment was dat zij na haar man ging bidden en dat haar man naar haar toe kwam en ze een zegen naar elkaar uitwisselden. Ook het moment dat Eiko, het dochtertje van Koko, de tempel in huppelde en haar grootmoeder haar bij haar hand nam en haar iets liet doen. En de vrouw met de piepjonge baby op haar armen... Ik zit hier nu in sarong en kabaya en een Amerikaans-Canadees stel dat in een voor mij onzichtbaar huisje achter het terrein hun intrek heeft genomen, komt nu net terug met de scooter.

Zij hebben meegedaan bij een ceremonie bij Jafar, de eigenaren van het eettentje hier om de hoek. Van Koko kreeg zij, nog een bakje met een brandend wierrookstokje mee.In die familie was er vanochtend dus wel een gezamenlijke ceremonie, hier niet. Hier lijkt de nadruk op een individuele uitgeleide en respect tonen aan de vertrekkende zielen van de voorouders. Ik heb dus voor niks mijn sarong en kabaya aangedaan voor deze ochtend,  ik blijf nu hier, kijken naar het verdere verloop van deze dag en hou het misschien aan, tot vanavond wanneer er om 19 uur weer een Barongdans door de hoofdstraat gaat.

Er hangt een opgewekte, feestelijke sfeer. Uit een cassetterecorder bij het voorouderhuis klinkt recitatie en gamelan en een verhalende stem, waarschijnlijk wordt er een verhaal uit de Ramayana ofzo verteld. En ik keek ondertussen naar Jinek, waar de winnares van de Voice of Holland, Sophia Kruithof arriveerde. De uitzendingen ervan zijn hier niet beschikbaar, dus ik kan niet zien hoe zij haar eigen geschreven lied Alaska ten gehore brengt.Ik had raar opgekeken als ze niet gewonnen had. Leuk om te zien hoe zij de nadruk erop legt dat ze zo genoten heeft en dat zij als voorbereiding om goed te kunnen slapen, aan meditatie doet. Trotse ouders en vriendinnen zijn er,  ook fijn opgewekt en feestelijk. Er klinkt nu een zangeres in  het Indonesisch door een radio met een liefelijk popliedje.