maandag 24 februari 2020

OM HARA - Keliki Kawan Painting School

Het is 13u en de regen valt met bakken naar beneden met donder en bliksem. De donder is overweldigend hard en dendert na in mijn oren, vlak na de bliksem... Toevallig vandaag goed door mij gepland, want ik kom net terug van een bezoek aan de schilder I Wayan Mardika. Ik hoopte dat hij mij iets meer kon vertellen over een schilderij dat ik bij zijn vriend had gezien. Bovenin vliegtuigen en helikopters, de zee met zelfs een cruiseschip erop en een berg, maar dat moet dan een berg op Java zijn, had ik bedacht. Ja, er zit een boodschap in, dat doet hij graag: dat ondanks de opmars van de moderne wereld, de traditie en cultuur van Bali sterker is en altijd zal blijven bestaan! Het schilderij is van rond 2014. 

Ik trof hem aan tussen zijn leerlingen, aan drie tafels onder de verschillende afdakjes rondom de binnenplaats. Dit is een goed moment dat je komt vertelde een jongen, want er zijn nu veel leerlingen, zij hebben drie weken vakantie van school. Hij behoort bij de eerste zes leerlingen van de OM HARA KAILASHA PAINTER-Painting School die I Wayan Mardika meer dan negen jaar geleden heeft opgericht. Hij is nu 19 jaar, hij studeert voor een baan in het toerisme, maar hij heeft nu vakantie en dan gaat hij altijd weer leren bij I Wayan Mardika. Painting made my life, zei hij. Niemand kent hem, maar sommigen kennen wel al zijn schilderijen. Hij verkoopt al werk vanaf zijn tiende. Hij zal er wel niet van kunnen leven, zoals I Wayan Mardika dat wel altijd heeft gekund, maar hij zal altijd blijven schilderen. Later op de ochtend komt een andere jongen, die ook bij die eerste zes leerlingen behoort.

Ze komen allemaal van Banjar Keliki Kawan. Er ligt een boekje met een tentoonstelling uit 2014. Maar alle info in dat boekje is verkeerd, het is geschreven door mensen die van niks wisten omdat daar sprake is van de Keliki-school. Keliki is een dorpje hierachter. De schilders daar hebben op de school van I Wayan Mardika gezeten en strijken nu met de eer...er zijn package-tours, bussen met toeristen die Keliki bezoeken en niet Keliki KAWAN, deze school waar het allemaal begonnen is: het hernieuwen van de traditie van het miniatuur-schilderen. Hij vindt het leuk als ik foto’s maak en ‘mijn vrienden’ wil vertellen over het bestaan van zijn school. Heel handig dat ik een blog schrijf, want hier kan ik dat dus kwijt...

I Wayan Mardika heeft ook meegedaan aan tentoonstellingen waar moderne Balinese kunst te zien is, het was een samenwerking met Japan, die ook vertegenwoordigd was met fotografie. Ik blader in een bijna glossy catalogus  met werkelijk heel verschillende soorten werk. Ook  experimenteel modern, waar ik met mijn niet-kenners oog, geen Balinese hand in kan zien, en een Japanse fotograaf die teenslippers fotografeert... I Wayan Mardika vertegenwoordigt dan als enige de traditionele stijl van schilderen in de Keliki Kawan Style die hij geleerd heeft van zijn vader Nyoman Muliawan en zijn leraar die een  leeftijdsgenoot en vriend is van zijn vader: Ketut Sena

Net voordat het gaat regenen, stopte iedereen en rolt de eigen tekening op. Ze wonen hier allemaal in de buurt en gaan thuis eten. Sommigen zullen vanmiddag weer terugkomen. Ik lees ergens dat bijna alle boeren hier in Keliki Kawan ook schilders zijn. Dat is toch wel erg apart. Misschien verklaart dat de rust en de heldere blik die ik gisteren in de ogen van de boeren zag. De regen begint nu af te nemen, het dondert nog wat mild na, de hanen beginnen overal te kraaien en een enkele vogel laat zich weer horen.