Toen viel ik met een klap naar beneden en ik lag in mijn bed. Met open ogen verwonderde ik mij wat mij net was overgekomen en met name om de sensatie, een soort van besef: dit was géén droom. Het is wellicht een van de bronnen geworden van mijn voorliefde voor sci-fi; want ik kende het gebouw niet en associeerde het ook met een andere planeet, want zulke kerken heb je hier niet, en dat ik door het heelal had gereisd.
Héél veel later, misschien nu tien jaar geleden ofzo, kwam ik er per toeval achter dat dit gebouw wel bestond, het was een kerk-kathedraal in de buurt van Reykjavik in IJsland. Het is lijkt het wit, maar dan scheerde ik in de schaduw erlangs, ofzo. Ik nam mij voor dat ik deze een keer wilde bezoeken en betreurde het, dat ik ooit met een vliegticket een tussenlanding daar had kunnen maken, maar dat niet gedaan heb. Toen was IJsland nog duur, maar later was er een bankcrisis en toen werd het er goedkoop voor de toerist. Het was daarvoor het welvarendste land van de wereld, met de gelukkigste mensen, volgens het fotoboek van Peter Menzel, Material World (1994) waar huishoudens hun gehele huisraad buiten uitstallen. (Het blijkt dat ik dit boek al twee in dit blog heb genoemd, ook rondom IJsland, je houdt het toch niet voor mogelijk, alweer bijna 13 jaar geleden op 9 oktober 2008…)
Dus IJsland blijft op mijn ‘bucketlist’. Ik ben benieuwd naar de uitzonderlijke natuur en de warmwaterbronnen waarin je kunt baden. En dan een eindeloos leeg vulkanisch landschap? Ik keek ooit naar een detectiveserie die zich er afspeelde, de naam weet ik niet meer, maar ik zag wel een landschapsvervuiling van overal elektriciteitspalen langs de wegen… Maar het beeld bleef overeind, van een aardig ongecompliceerd land, met iets van 350.000 inwoners, dus bijna iedereen is ergens wel bekende of familie van elkaar. Een soort van humoristische, absurde sfeer, gemengd met oude mythen komt ook al langer naar mij toe door hun inzendingen op de Biënnale in Venetië en afgelopen jaar hun bijdrage voor het Eurovisie Songfestival met het nummer Think about Things heeft datzelfde: iets ontregelend.
Maar nu heb ik plotseling voorlopig genoeg leesvoer en het beeld van IJsland kantelt geheel: het blijkt zeer lang in bittere armoede geleefd te hebben, waarvan een hedendaags gerecht van half rottende vis in olie nog een overblijfsel van is, mensen leefden er in barakken-wijken, er was (of: is?) een Amerikaanse legerbasis waar veel IJslanders moeite mee hebben, de weersomstandigheden op de bekendste vulkaanbergen en gletsjers kan zeer snel veranderen en de laatsten smelten in een hoog tempo.Indriðason is van huis uit ook historicus en munt uit in het gedetailleerd en perfect gedocumenteerd willen schrijven over IJsland en bovendien is hij psychologisch ook heel sterk, vind ik. In de 'Detective- & Thrillergids' van VN krijgen al zijn boeken het maximum van vijf sterren.
Er is een gepensioneerde rechercheur Konràd die zijn vrouw alweer langer geleden aan kanker heeft verloren en oude onopgeloste zaken, twijfelend ter hand neemt en in andere boeken is er een politieagent Elendur, wat ‘buitenstaander’ betekent, die te volgen is van jongs af aan in zijn carrière en al vaker ben ik nu tegengekomen dat Indriðason als vertelmethode de hoofdpersonen met twee zaken tegelijk bezig laat zijn, één die zich nu afspeelt en één van heel vroeger en het lezen voegt zo voortdurend ook oude en nieuwe kennis toe over IJsland zelf. Mocht ik er ooit komen, dan kom ik goed beslagen ten ijs(land).
