Genoegen

Genoegen moet je soms zelf scheppen. Door je te beseffen dat allerlei momenten iets bijzonders in zich dragen. Zo is het in mijn stadshuis een genoegen om naar de supermarkt te slenteren door het stadsparkje heen, eten bij elkaar te garen en daar een mooi ontbijt/brunch bordje van te maken. Te nuttigen aan mijn ronde Parijse tafeltje bij de bamboe.

In mijn boshuisje vond ik het een genoegen dat het zo langzaam en véél later donker werd dan in Venetië. Pas om 22.20u floepten de lichtjes aan. En dan blijft het toch nog lang licht tussen de bomen. En dat ik mijn puzzel af had op de dag dat ik vertrok, gisteren dus.

Ik was van plan om in mijn stadshuis te arriveren, meteen een was te doen en daarna naar het vuurwerk. Maar eenmaal hier had ik toch geen zin om weer op de fiets te stappen. Dus ik maakte het genoegen mee om door het open tuimelraam, liggend op bed het vuurwerk in de verte te  horen ploffen. 

Ik moet daarvoor wél ‘omdenken’. Ik ben een gewoontedier en kan me eigenlijk niet herinneren dat ik dat vuurwerk niet zag, het is en blijft toch een van de hoogtepunten van de Zomerfeesten, die tijdens de Vierdaagse losbarsten. Ik vind het altijd leuk, hoe zo’n stad totaal van gedaante veranderd. Gisteren fietste ik via de stad naar de buitenwijk, Oef, wat waren er veel mensen op de been! Ik hoop niet dat het aan haar eigen succes ten onder gaat…hoeveel spankracht is er?

In mijn stadshuis het genoegen van de eerste passiebloem van het jaar, appels aan de boom omdat ik dit jaar weer voor het eerst zelf snoeide en de schimmel kon verwijderen. De geurende vlinderstruik gekocht als dwergstruik, die toch zelf nu de hoogte inschiet, nadat ik de Gingko biloba die er naast stond, naar mijn bostuintje heb getransporteerd. En de hortensia heeft een blauwe zweem, terwijl daaronder een kikker, groen van het kroost op haar ruggetje, voorbij hupte. En ik zag een minikikker, terwijl ik wat in de tuin werkte, die waarschijnlijk net haar kikkervisje stadium is ontgroeid. 

In de nieuwe regeling is Regelmatig Logé hier niet als ik er ben en ja, ook dat ervaar ik als een genoegen.

Het Aardhuis

Wat is Nederland op de fiets toch mooi, ontdek ik opnieuw bijna twee weken na mijn lange fietstocht van 81 kilometer. Nu van Hoenderloo naar het Aardhuis nabij Hoog Soeren. Alleen maar bos en uitgestrekte hei. Het eerste stuk bijna langs Radio Kootwijk. Op een bankje in de zon, kijkend naar de weg waar ik vandaan kwam, arriveerden een viertal jonge mensen die uitgebreid de struiken met gele bloemetjes bekeken, foto’s maakten en ook een vangnetje bij zich hadden. 

Het bleken ecologen te zijn, die ook in hun vrije tijd niks lievers deden dan de natuur ingaan. Ik leerde van hen dat dit een interessant stukje was omdat het op de grens lag van twee biotopen: de hei en het bosgebied erachter. Dat betekent dat de diersoorten uit beide biotopen hier hun voedsel zoeken, dus grote variëteit. Er hadden er al twee voor mijn ogen gezoemd, groot en bol, aquakleurig en deze bleek De Gouden Tor te heten, ze vingen er één voor mij in het netje. What’ s in a name? …Bij een andere lichtinval, is deze waarschijnlijk goudkleurig?, reconstrueerden we samen.

Het Aardhuis werd een begrip voor mij door de biografie Juliana van Jolanda Withuis. In dit privéhuis van koningin Juliana, haar buitenverblijf, door de bossen ongeveer vijf kilometer van Paleis het Loo, hield zij conferenties met internationale vrouwen, broedden ze ideeën uit, hier vond zij rust en ruimte, ongeveer in haar eigen woorden: spirituele vrijheid. Eleonore Roosenvelt was een levenslange goede vriendin, die ze heeft leren kennen toen ze met haar jonge gezin tijdens de tweede wereldoorlog in ballingschap was en in Amerika veel toespraken heeft gehouden. In het boek kom je een intellectuele vrouw tegen, vooruitstrevend en feministisch, zo héél anders dan het doorsnee beeld: een koningin met een krulletjespermanent, die zo gewoon mogelijk probeerde te zijn.

De man van de staf van Het Aardhuis vertelde dat er géén badkamers en slaapkamers in het huis waren, het hele gezelschap logeerden dan op Paleis het Loo, wel wat kleine slaapkamers op zolder voor het personeel. Er waren al meer mensen geweest die de connectie van het Aardhuis met Juliana maakten, maar in de infoborden in de lange zaal boven vindt je dit nergens terug, die waren vooral gericht op natuureducatie. Terwijl het dus een broedplaats was van ideeën. Het lijkt mij dat deze extra info het Koninklijk Huis alleen maar goed kan doen. ‘Schrijf een brief aan de rentmeester’, stelde hij voor. Deze is direct door Koning Willem Alexander aangesteld en hij beheert Het Aardhuis en het aanpalende Kroondomein, er zijn 35 mensen in dienst, waaronder hij zelf. Bij nadere inspectie van L. bleken verder veel deuren op slot te zijn. De onderverdieping is dus uitgebaat voor horecagelegenheid.

Daar was het prima toeven in de zon, de eventuele boswandeling lieten we maar voor wat het is. Het sloot wel al om 17u, dus de hapjes die we net uitgekozen hadden, verruilden we voor een pannenkoeken restaurant in Hoog Soeren, waar ik langs was gefietst.

In de avondschemering fietste ik weer 23 kilometer terug.

Gesprek met Chatgtp: For the Love of Strangers

Ik werd vanochtend wakker met de woorden: For the love of strangers, you can keep me warm’ met een mannenstem en iets van een gitaar. Ik vroeg aan Chatgtp of deze een liedje kende met deze woorden daarin. Nee, was het antwoord, maar misschien wil je zelf een liedje maken? Ik vroeg een liedje van haar. Prompt, meteen, een songtekst. Heel aardig. Ik vroeg er muziek bij en ze kwam als eerste met Johnny Cash; The  Man Comes Around.

Ik vroeg om meer natuurbeelden. Meteen een nieuwe versie. Ik vond het iets te zoet. Meteen een andere versie. Ik vroeg om iets van een tegenmelodie en iets uit de klassieke muziek wat zou kunnen passen en ze kwam o.a. met deze nocturne van Chopin.

Na nog een paar keer heen-en-weer waar Chatgtp binnen enkele seconden weer nieuwe voorstellen doet én deze beargumenteert en vergelijkt met een vorige versie, eindig ik maar met het bovenstaande. Opvallend vond ik dat in het proces ze zélf kwam met het woord ‘stilte’. Ze vond het fijn dat mij dat was opgevallen…

Anyway: je voert dus gewoonweg een intelligent gesprek en onderweg komt ze met allerlei muziek, die ik soms wel, soms niet kende. Uiteindelijk vroeg ik nog een keer een folkliedje, dat bij de laatste versie past en ze kwam met deze.

Ze doet ook de suggestie dat ik de tekst kan uitspreken met als achtergrond dat nummer van Chopin. Deze heeft ze gaandeweg al twee keer eerder aangedragen en nu dus ook bij de eindversie.

Nu is de hele conversatie alweer van Chatgtp verdwenen. Het heeft er al met al enkele uren opgestaan. Mijn vraag is nu : Mag ik het resultaat de mijne noemen? Zonder mijn input en het gedetailleerd vragen om een nieuwe optie, was er niks geweest. Zonder de input van Chatgtp was ik sowieso nooit op deze muziek gekomen. En aan de songtekst was ik zelf nooit begonnen.

Integriteit (o.a. Amitav Gosh, speech Scent of a Woman)

Dit is natuurlijk alleen maar een groot genoegen. Ontbijten terwijl er allerlei vogeltjes fluiten in de stilte van het bos. Met een gebakje en een krentenbol; ditmaal bevatte het pakket van TooGoodToGo vier gebakjes, vier krentenbollen, een saucijzenbroodje, een grote maïsbol, sesam donut, volkoren maanzaadbolletje, vijf harde stokbroodjes. Ik hou me deze anderhalve week gedeisd. Hier. Lezen, filmpjes kijken en deze puzzel gisteren begonnen. Met het vooruitzicht van drie droge dagen kan ik het weer toedekken in de nacht. 

Mijn eigen vuilnis lag in een slinger richting de bosrand. Bewijs voor mij dat Vos nog actief is, die het geheel naar haar hol wilde brengen, schat ik in. Ik had het zakje per ongeluk wel naar buiten gebracht, maar nog niet in de grote vuilniszak die in de schuur staat.

Ik lees o.a. nu The Glass Palace van Amitav Gosh. Leren kennen door het dikke boek, deel van een trilogie, over de invloed van de opiumhandel wereldwijd, door de ogen van een familie in India; River of Smoke. Gelezen tussen de grottentempels in Mahabalipuram, toen ik daar twee maanden vast zat. Hij heeft onlangs de Erasmusprijs gewonnen en toen las ik De Vloek van de Nootmuskaat. (Zie blogje 29 November 2024). Oók weer een aanklacht tegen imperialisme en kolonialisme, maar niet expliciet, want hij beschrijft op kleurrijke wijze hoe het de nootmuskaat is, die er aan het begin van staat. Het detail wat ik nooit zal vergeten is, dat Nederland een eilandje in Indonesië, omdat daar als een van de weinigen de nootmuskaat groeide, heeft verkregen, door het met de Engelsen te ruilen voor Manhattan. Nog geen tien jaar later was de nootmuskaat niet meer van belang en Manhattan werd New York.

Amita Gosh laat het hele verband zien tussen de toestand van de wereld nu en ook de klimaatcrisis, en dan door de ogen van niét een westers perspectief, maar van een Indiër. Aankomende winter wil ik nog veel meer uit zijn oeuvre gaan lezen want hij schrijft ook nog eens verschrikkelijk goed: beeldend en met milde empathie voor al die mensjes die ook maar het beste van hun leven willen maken in hun eigen omstandigheden.

Gisteren zag ik The Intern. Een volkomen feelgood movie die zich in Brooklyn afspeelt. Leuk om alle locaties nu te kennen. Tai Chi in Prospect Park, de Brownstone huizen, kinder-verjaardagsfeestje in een klein parkje waar vooral gelezen werd, de omgebouwde bedrijfspanden bij het water, de wolkenkrabbers op Manhattan, de Brooklyn Bridge. Aangeklikt om Robert de Niro op oudere leeftijd weer sympathiek te zien acteren. 

 

En deze film Scent of a Woman, zag ik in herhaling om Al Pacino’s acteerprestaties. Net als Robert de Niro, geboren en getogen New Yorkers, hij vanuit de Bronx. Beide de reis binnen New York gemaakt van heel arm naar steenrijk. Robert de Niro is een activistische Democraat en heeft zich al vroeg gekanteld tegen Trump, die ook in New York woont.

En in deze speech zie je alles wat er nu mis is met het huidige leiderschap, allemaal buigen ze voor het geld en voor de gunst van het volk. Er is geen integriteit meer. Deze speech zou nu van toepassing kunnen zijn op Henri Bontebal. Nog aardig jong en onervaren en dan maar hopen dat hij blijft wat hij zegt te willen zijn: Fatsoenlijk.

One in a Million. Lichtje Branden. We Zullen doorgaan

 

Drie liedjes waar de levenskracht van mensen gestalte krijgt. Vooral de compilatie van oude foto’s is hartversterkend. Dat het toch mogelijk is gebleken om dingen te veranderen.

Hun  eerste optreden na het bericht dat Freek ongeneselijk ziek is. Op alle radiostations werd dit liedje gedraaid voor hen. Ze besloten weer op te treden. Het is wat ze het beste kunnen. Freek zegt tevoren dat ze besloten hebben geheel te leven in het hier en nu. De ene dag gaat dat goed, een andere dag helemaal niet. En nu zingen ze voor het eerst hun liedje weer zelf. 

‘We zullen doorgaan met de stootkracht van een milde kracht om door te gaan in een sprakeloze nacht’… Al deze mensen, dat hele koor met vooral veel vrouwen in bloemetjesjurken en krullenpermanentjes,(mijn eigen leeftijd van nu) ;  ze zijn nu allemaal met zekerheid dood. Behalve misschien het bloemenmeisje. 

The Lost Children. De weg van de sjamaan

Met dit liedje eindigt de semi- documentaire The Lost Children, echte beelden en interviews met reconstructie, over vier kinderen die na een crash met een vliegtuigje, het veertig dagen in de jungle hebben overleefd. En komt een zoekactie, een mix van militairen en inheemse bevolking. Heel Columbia leeft dagelijks mee. De jungle wordt uitgekamd met aanwijzingen van degenen die er wonen. Voor hen is de jungle een levend organisme en zij voelen dat deze hen in het begin niet goed gestemd is: zij wil wellicht niet dat de kinderen gevonden worden, zeggen zij tegen de militairen.

De inheemse mensen willen uiteindelijk alleen nog op hún manier zoeken. Niet door systematisch de jungle uit te kammen, maar door het gebruik van ayahuasca en de daarbijbehorende ceremoniële gezangen en rituelen. De vader van de kinderen krijgt de eerste gelegenheid, maar het drankje heeft geen enkele uitwerking op hem. Zo blijkt dat hij niet goed voor deze kinderen was en de oudste misbruikt heeft. Misschien zijn de kinderen bang voor hem en willen ze zelf niet worden gevonden…

De tweede die het gaat gebruiken vertelt dat hij veranderde in een jaguar, vandaar de weg van de jaguar in het lied. Hij ziet waar de kinderen zijn, ze zullen om 15u in de middag gevonden worden. En zo geschiedde.

Het blijkt dat na het ongeluk, de moeder die ook in het vliegtuigje zat, aanvankelijk nog leefde, maar stervende, haar kinderen de opdracht heeft gegeven om weg te gaan en op zoek te gaan naar eten. Ze hebben zich in leven gehouden door het eten van vruchten en het vangen van vis, kennis over de Amazone die hen met de paplepel is meegegeven.

Zij werden pas gevonden, of zij lieten zich vinden, dat kan ook, toen de vader van het toneel verwijderd werd. Achteraf blijken ze in een straal van vijf mijl rondom het vliegtuigje geleefd te hebben en in een reconstructie was er een moment dat het zoekteam en zij waarschijnlijk maar twintig meter van elkaar verwijderd waren.

Ik dacht aan twee schilderijen  die ik vorig jaar op de Biënnale zag van een kunstenaar, die ook sjamaan was en zijn eigen gedaantewisselingen en zijn communicatie met alles wat leeft in de jungle, ook geestesverschijningen en sprekende dieren en planten, die hem omarmen, in beeld heeft gebracht.

Er is kennis en ervaring waar de westerse mens zich geheel van heeft afgesloten.

Zo vond ik ook een boek, waar voor het eerst de reizen van een sjamaan uitgebreid en gedetailleerd verteld worden, de sjamaan zelf is aan het woord. De vrucht van jarenlange research en het opbouwen van een persoonlijke band van een wetenschapper, een culturele antropoloog, met deze sjamaan. Ik heb het dikke boek nog lang niet uit.

 Het is eigenlijk verbijsterend dat je binnen wordt geleid in een totaal andere wereld, zo gedetailleerd, met de exacte namen van alle voorouderen, dat het bijna saai wordt en ook onoverzichtelijk om almaar door te lezen. 

Misschien is het onvermijdelijk, dat de westerse mens zijn eigen ondergang tegemoet gaat en dat er uiteindelijk nog weinig mensen zullen overblijven en dat die zullen overleven met hun eigen kennis en wijsheid.

Ommetje Hoge Veluwe. Waterlelies. Gemeentevlag

Vandaag zou het grotendeels gaan regenen, dus gisteren een ommetje gemaakt op de Hoge Veluwe. De laatste resten vingerhoedskruid en een zeldzame orchidee die weer teruggekomen is op de schapenwei bij Jachtslot St Hubertus.

Ik zag het Jachtslot, waar ik toen ik kind was voor het eerst op het ijs heb gestaan, met nieuwe ogen. Dat het zo goed ontworpen is en indertijd nieuw landschap maakte. De brug is ontworpen door Berlage.

De waterlelies in de vijvers bloeiden. De vijver aan de andere kant van de brug deed mij aan Monet denken in zijn tuin te Giverny.

Nooit meer kun je het anders zien: En de waterlelies, én de spiegelingen in het water.

Er wapperde een Oekraïense vlag en er kwamen twee parkwachters voorbij terwijl ik er op een ligstoeltje zat. Ik vroeg hen waarom, maar zei per ongeluk ‘Israëlische vlag’ Tegelijkertijd zei de ene dat is de vlag van Oekraïne en de andere; de vlag van Ede. Het blijkt dat Park De Hoge Veluwe ondersteuning geeft aan Oekraïne, er gaat materieel naar toe. Wat, vraag ik mij nu af, graaf en zaagmachines, wellicht?  ‘Wat leuk!’, was mijn reactie.

Hoe zit het dan met de vlag van Ede? Ter plekke googelde ik.

Aha, daar is ook geel en blauw en ineens krijg je wat mee van betekenisgeving in de heraldiek. Wat is een vrijheidshoed?

En dan blijkt er ook nog een soort van Vrijheidsbeeld in het wapen van Ede te zitten, uitgevoerd in geel en blauw, vandaar dat deze kleuren in de gemeentevlag terecht zijn gekomen.