Gisteren maakte ik op de fiets een spurt naar het Kröller-Müller, 10,5 km. Ná 12.00uur zou het de rest van de dag regenen, dus lekker binnen in een museum, daar had ik zin in. Én er was een nieuwe tentoonstelling over het Futurisme: Het Futurisme & Europa. De esthetiek van een nieuwe wereld. Ik bekeek alles uitgebreid en die ene opmerking van een 29 jarige jongen van Extinction Rebellion kwam steeds terug in mijn hoofd: ‘Jullie generatie is weer ingeslapen’, zei hij tegen mij, nadat ik hem vertelde over alle demonstraties over bijvoorbeeld de kruisraketten die er ook geweest zijn. Ik sputterde wat tegen: ‘Elke tijd heeft ook eigen uitdagingen en antwoorden, en je kunt niet álles’, zoiets zei ik.
Het zijn de details, die mij vaak een inzicht geven. Ik zag dat het ‘Futurisme’ ook overdonderd was door alles wat er ineens was: snelle beweging door de uitvindingen van de auto en het vliegtuig, de machines. Dus men was enthousiast en bevlogen, men had nog geen idee dat exact dezelfde beweging een eeuw later voor problemen zou zorgen, de lucht en milieuvervuiling door de fossiele industrie die almaar groeide, het gegeven dat mensen er nummers werden in de machinerie.
Waarschijnlijk was ik in die tijd het liefste als één van die heren geweest, die kleurige gilets gingen dragen onder de grijze en zwarte en keurige wereld die er toen was. Wij vinden kleur in kleding, meubilair, OVERAL, nu gewoon, maar de wereld was toen traag, vrouwen heten nog wilsonbekwaam, homoseksualiteit was verboden, de economische wereld draaide ook nog op slavernij.
Er werden fragmenten getoond uit Metropolis, de sciencefictionfilm van Fritz Lang uit 1927, als geheel op YouTube te zien, ontdek ik nu. De film toont zó goed de fascinatie voor de schaalvergrotingen: de stad, de techniek die wie weet wát nog mogelijk maakt, de verhouding tussen mens en robot, de dreiging die al deze vooruitgang in zich herbergt…het is exact dezelfde thematiek als in het hedendaagse.
Ik keek dus ook met de ogen, hoe dit alles met Extinction Rebellion (XR) te maken zou kunnen hebben. Het eerste grote schilderij bij binnenkomst liet mij meteen denken: dát is wat XR wil: de kracht van mensen bij elkaar, die verandering teweeg kunnen brengen. Als een pijl een richting op, voortgestuwd door mensen.
Er is een wereld vol beweging en er is geconcentreerde aandacht nodig dat het te vér is gegaan met alle groei, de verstedelijking en dat liet het schilderij uit 1911 van Umberto Buccioni ‘Simultane Gezichten’ mij goed zien. Ik ga zelf niet op de snelweg zitten, maar zou eerder gesprekken willen zoeken, waar mensen zich samen buigen over de wereld. Vanuit het besef dat wanneer werkelijk tot je doordringt dat élk jaar nu telt voor de kwaliteit van leven voor toekomstige generaties, iedereen zou willen dat we het nú meteen anders gaan doen.
Grappig vond ik een schilderij dat ‘De Grote X’ heet : ook Extinction Rebellion heeft een X in het logo, die ook duidt naar een zandloper die almaar doorloopt. In dit schilderij van Benedetta Cappa Marinetti wordt ook de verwondering geschilderd om voor het eerst van boven, uit de lucht te kunnen kijken: ánders kunnen kijken en daarnaar handelen.
Dit kamerscherm van Giacomo Balla (1871-1958) geeft voor mij wel een mooie harmonie weer; tussen klimaat en menselijke aanwezigheid.
