Ik heb nog altijd dagelijks mijn portie ‘New York’. Door het algoritme op Instagram komen er perspectieven bij. Zoals locals die hun favoriete plekken plaatsen, compilaties van indrukken, live-wandelingen en dan weet ik wat voor weer het er nu is. En dan zet iemand er een ander muziekje onder en kom je weer op een nieuw liedje met oude beelden uit 1947 en ik voel weer die kabels van de brug en dat voortdurende gevoel van vage opwinding dat NY mij gaf.
Gisteren keek ik live naar een stuk van de herdenking van 9/11. Alle namen van de gestorvenen werden koppelsgewijs in delen uitgesproken door nabestaanden, die na het noemen van een reeks van namen, eindigden met de dierbare eigen overledene. Ook kinderen spraken en dan bijvoorbeeld over een dierbare oom, die ze nooit gekend hadden, maar een voorbeeld voor hen was. Huilende mensen ook, nog altijd. Weer viel mij de diversiteit aan mensen op, en dat ze er gewoon stonden, zoals zichzelf: sommigen in hun dagelijkse kloffie, anderen in pak en netjes aangekleed.
Er is de avond ervoor een Tribute in Light. Voor het eerst te zien een half jaar later en daarna jaarlijks. Er is ook weer aan gesleuteld. Aanvankelijk brandden ze de hele avond en toen bleek dat vogels en insecten daar last van hadden en zich te pletter vlogen in het licht. Dat kon de bedoeling niet zijn. Dus nu zijn er ‘rustpauzes’, dan is het weer even helemaal donker, hoog bovenin de lucht, en de natuur heeft zich daaraan aangepast. Wonderlijk toch, al die levende intelligentie om ons heen, die niet menselijk is.
Ik vond het er heel indrukwekkend, toen ik er een keer in de avond was. Het water dat overdag de diepte inklatert, was nu uitgezet. Dan voel je die afgrond ineens en de leegte. Twee keer de omvang van die Twin Towers, maar dan op exact dezelfde plaats, de grond in. En al die namen eromheen. De boel is dan ook afgezet, je kunt nu niet dichterbij komen, er loopt een wachter voortdurend rondom de omtrek. Het is er stil en stilte intensiveert.
Nog geen honderd meter verder, is er dan deze ‘vogel van licht’, de Oculus, deel van het nieuwe World Trade Center, met onder de grond de stations en kruisingen van vele metrolijnen. Zó is NY, zó geconcentreerd, elke keer anders. Dat iedereen op de avond voor 9/11 hetzelfde uitzicht heeft; die twee lichtkolommen die uit de stad verrijzen, het kan niet anders, dan dat dit ook zorgt voor verbinding.