vrijdag 5 december 2025

Rosalía ; LUX




Ik ben even helemaal in de ban van het album van Rosalía; LUX, Licht dus. Mijn favoriete woord als het gaat om te verwijzen naar ‘daar we allen naar toe kunnen gaan en waar we thuis zijn.’ Ik gebruik het al jarenlang op mijn kerstkaarten, steeds in een andere variant. En voor haar is het dus ook een alles overkoepelend woord.
Ik kende haar niet, maar dit is haar vierde album en ze staat al jarenlang in de internationale top, ze is Spaans. In dit album heeft ze het uiterste van zichzelf gevraagd, ze is er drie jaar mee bezig geweest. Ze werkt samen met het Londens Symphonie orkest, mengt klassiek dus met allemaal andere muziekstijlen en ze spreekt er 13 talen. Gewoon geleerd op Duo Lingo en de zinnen op Google Translate vertaald en daarna heeft ze experts uit de verschillende landen het laten corrigeren en vervolmaken.
De reden is dat zij geïnspireerd is door allemaal Heilige Vrouwen uit de verschillende landen. Waaronder ook Clara van Assisi, Hildergard van Bingen.Als je gewoon naar het album luistert gaat elk lied, het zijn er 18, als vanzelfsprekend over van het één in het ander, en hoor je ook niet al die talen. Ze beschouwt dit als een compliment. In een ander leven had ze theologie gestudeerd, zegt ze. Nu heeft ze zich verdiept in al die verhalen en hagiografiën. Het gaat erom dat alles tegelijk heel persoonlijk is én je jezelf juist wegwist en opgaat in …? Ze vertelt over die Japanse monnik, een vrouw, die haar gezicht heeft verwoest om toegang tot het klooster te krijgen.
Het interview met Zane Lowe op Apple Music, gevonden op YouTube, maar niet als geheel in dit blog te transporteren, is heel indrukwekkend, vind ik. Zo’n jonge vrouw, 33 jaar, die zozeer de uitersten van zichzelf en het leven heeft verkend.


Het lied dat single is geworden en dus ook een videoclip heeft is Berghain. Het blijkt het lied te zijn met de grootste extremen en met alle variëteit en contrasten die er nu eenmaal zijn in het leven. ‘Berghain’ blijkt een groot modern techno- muziekcentrum te zijn in de buurt van Berlijn, maar zij verwijst in het gesprek naar de oorspronkelijke betekenis van dit woord. Het is een kring van oude bomen, en zo is de werkelijkheid voor haar: alle boomwortels van de verschillende bomen zijn verstrengeld met elkaar, en ze voeden elkaar.
De video begint ermee dat ze thuis komt en dan blijkt die vol te zijn met muzikanten. Zoals er tijdens al haar bezigheden altijd muziek in haar hoofd is. Alles draait ook om een sieraad, een gouden hart met bloed. Het thema : ‘zien’ is aanwezig en ze komt via de stad uit in een huis vol dieren…Er is een teer  roodborstje en een heel heftig einde. 


Het lied dat mij als eerste opviel door de sterke tekst op het einde, blijkt ook voor haarzelf één van de wezenlijke. Het is geïnspireerd door een Arabische tekst van een vrouw uit de Islam; het soefisme, over alles verzengende liefde. Het heet La Yugular en ik kwam erachter dat dit de spieren zijn die het hoofd met het hart verbinden.


Alles van het ene, zit in het andere, verandert wéér in iets anders, we gaan voortdurend van de ene werkelijkheid in een andere, van het kleine naar het grote en weer terug en weer voorwaarts, enzovoort. En dan eindigt het met de stem van Patti Smith, die dit op jonge leeftijd ook al verwoordt. Zij en Björk die meezingt op Berghain, dat zijn haar moeders, aan wie ze alles verschuldigd is, zegt Rosalía, zonder hen had zij niet bestaan.