Na één week en twee dagen weer terug in mijn boshuisje. En alleen maar drie woorden: ‘ O, wat héerlijk, fantastisch! Terwijl ik tussen de bomen de oranje avondschemering zie, en daarna de eerste heldere sterren, nog geen licht aangemaakt, het donker voelen worden. De stilte. De ruimte. Geen auto’s , geen mens. En nu, in de ochtend, die vogels die door de takken gaan, zich als het ware laten vallen of opstijgen. Ondertussen door het land tentoonstellingen gezien en de zee. Ook een soort van thuiskomen. Ditmaal had de sfeer iets surreëls en teders.
Misschien kwam dit, doordat ik kwam aangewandeld vanuit het Fotomuseum en de trage, intense foto’s zag van Judith Joy Ross. Door de techniek die zij gebruikt, het moeten opstellen van een grote camera tussen haar en de afgebeelde, vertraagt zij als het ware de tijd en de handeling. Er ontstaat een afgesloten ruimte tussen haar en een ander. Een échte ontmoeting, een soort van verliefdheid, zegt ze er zelf over, waardoor je dwars door het ego iets van essentie ziet. De ander transcendeert en houdt zich ook niet meer bezig met uiterlijkheid. Niét: ‘hoe kom ik over?’, maar : ‘hier ben ik.’
O, ik zou willen dat hier altijd de focus op ligt. Op het innerlijke, op de bewegingen in het gevoelsleven. Hieronder twee foto’s van twee oudere vrouwen, die een paar dagen na de instorting van de Twin Towers, aan de overkant daarnaar kijken. Tegelijk een vrouw die net in New York was gearriveerd, een vluchteling, die op een conferentie zou komen vertellen over de verschrikkingen in Oeganda. Maar daar was nu geen aandacht meer voor.
De gezichten…de houding… gestolde getuigenissen van mensen te midden van verwoesting en overlevingsdrang. De combinatie van berusting, het is onomkeerbaar, wat het is, en de pijn. We leven met een oorlog is Oekraïne. De gigantische aardbeving en het dodental in Syrië en Turkije. Met depressies onder jongeren. Hoezeer zij tegelijk een uiterlijk laagje van schone schijn ophouden, omdat zij niks anders gewend zijn door de sociale media: Leuke foto’s op Insta en Snapshot … En dan op het strand van Scheveningen een dichte kiosk met: De Bijbel het woord van God…Maar God spreekt in deze gezichten. Zij spreekt over menselijkheid.
.
