donderdag 6 november 2025

Mooie wandeling

 Ik heb er wel lol in om alles wat me tijdens zo’n wandeling opvalt op de foto te zetten en daar collages van te maken: 









What We Can Know


Een mooie zonsopgang in het bos. Vannacht was het volle maan en die scheen pal door de opening van mijn slaapkamergordijn. Af en toe werd ik wakker van het maanlicht; een maanbad. Mijn dromen waren helder en constructief, ik word dan wakker midden in een scène met beelden en dialogen, maar die zijn nu allemaal weer verdampt.


Ik las de afgelopen twee dagen de nieuwe van Ian Mc Ewan, één van mijn lievelingsschrijvers, al vanaf de studententijd. Opnieuw een geniaal boek. De échte taak van een schrijver; profetisch zijn en je raken in allerlei lagen zodat je als lezer zelf ook dieper graaft en eigen ervaringen en gedachten, ook uit een ver verleden, woorden krijgen. Zulke boeken geven troost door de herkenning.
Ik dacht aan een droom die ik had in de puberteit, zó intens en heftig dat deze me mijn hele leven is bijgebleven, ik werd er destijds huilend uit wakker en was zó opgelucht toen ik de gordijnen openschoof dat het er nog was: de berkenboom met lentebloei en een blauwige lucht daarachter. En dat ik een vogel hoorde fluiten.
In mijn droom had ik met mijn kind door een grijs en mistig landschap gedwaald en in een stad,  en er was helemaal niks meer. Er stond achter een hek één dier, het was, geloof ik, een schaap.
Ik schreef indertijd liedjes die ik niet kon zingen met de paar akkoorden die ik kende op mijn gitaar, want ook toen zong ik al vals, met een brom in de keel. Maar ik ken het liedje nog wél, met melodie en al.

I dreamed last night I had a child
With bright black eyes that shine
The way she embraced me with her arms
Showed her faith in me so fine

We lived in one of the many flats
High above the ground
The land was filled with stone and steel
Not a green spot to be found.

She looked at me with asking eyes;
‘O mother is it really true,
Did fishes swim in oceaan blue
And birds, they really flew?

What is a flower like 
And how does it smell,
Did cattle grease in meadows green
Where ar all the animals,
And colors  I ‘ve never seen…

En ze vroeg mij of ik kon uitleggen wat voor kleuren er waren, wat zag ik dan?  en of ik kon vertellen wat smaak was, want de enige die zij kende was zout, van haar tranen. En toen werd ik dus in tranen wakker.
In dit boek van Ian Mc Ewan zit dit allemaal. Dat generaties na ons wel gewoonweg dóórleven, met wat er dan is en de jongeren ook geen zin meer hebben in de nostalgie van de ouderen, die nog wel wat herinneringen hebben aan hoe het toen was. Ze willen niet zwelgen in oude teksten, zich verdiepend in levens die dan niet meer zo geleefd kunnen worden. Ze moeten roeien met de riemen die er dan zijn.

Wij hebben nu nog de kans om het tij te keren rondom de klimaatcrisis, al is de biodiversiteit al heel erg aangetast en is het koraalrif al grijzend… (Ja, ik heb zelf nog gesnorkeld tussen felgekleurde koraalriffen vol tropische vissen op Fiji en in Sumatra, dat is er al niet meer.)
Maar in het boek greep de mensheid deze kans niet, en die periode heet in de toekomst
  The Great Derangement.
Die volgende generatie verspilt niet al te veel tijd aan het verklaren van onze waanzin, want het kost al genoeg tijd en moeite om ook letterlijk het hoofd boven water te houden. Bovendien is dan de gemiddelde leeftijd 60 jaar, dus verspil geen tijd. 
Het sterkste van het boek is dat het nergens een pamflet wordt. Maar het maakt je wel zéér bewust hoe geweldig, kleurrijk en vol sensaties deze wereld nu nog is. Een echte kop koffie, herfst in een bos, de mogelijkheid om bloembollen te planten, naar de volle maan en een heldere sterrenhemel te kijken, de warmte van de zon in je gezicht.
Die kick had ik al door die droom. 

PS
Laatste vogelzang van de dag.


maandag 3 november 2025

(Ook) een vat vol wonderen


Het is fraai herfst in het bos.


Het is een prikkelende gewaarwording: dat zowel NY als het bos dichtbij zijn, de eerste nu figuurlijk, de andere in het echt. Was ik in NY de afgelopen tijd, dan was ik van harte naar de grote Halloween Parade gegaan en gisteren naar de Marathon. Nu liep ik in het bos met het grote besef, dat ik dít weer nooit zo in NY kan meemaken. Al die kleuren en vormen zonder steen in de buurt.



Waar het in NY de diversiteit aan mensen is, de architectuur, de dynamiek en energie van de stad, is het in het bos het op microniveau zien van al die natuurlijke verschijnselen.


De wereld is, naast de hel op aarde, voor een groot deel door mensen zelf veroorzaakt, óók een vat vol wonderen. Er zijn mooie wegen te gaan.


zaterdag 1 november 2025

De Nederlandse vlag en Rob Jetten


Al heb ik niet op hem gestemd, ik begin het wel steeds leuker te vinden dat hij waarschijnlijk premier van Nederland wordt. Bij Obama’s Yes we can zat óók de laag dat er voor het eerst een zwarte president kon komen. En nu komt er waarschijnlijk voor het eerst een gay-premier. Hij in de armen van een man: zonder moeite zullen deze plaatjes vanzelfsprekend de openbare ruimte gaan vullen. Ironisch ook: Henri Bontenbal struikelde over de veiligheid van een homoseksuele jongen in de klas, gebrek aan empathie, Rob Jetten doet het vanzelf: het was in het geheel geen onderwerp van de campagne, en dan is het er ineens: homo’s kunnen premier worden. Een geheel andere cultuur dan wat zit in het verweer van Bontenbal: ‘we hebben ook homoseksuele bewindspersonen geleverd.’ 
Zoals Gerda Verburg, zo blijkt. Maar toch…er hangt een beetje vreemde ouderwetse sfeer omheen; kijk ons eens deugen en fatsoenlijk zijn…

De Nederlandse vlag was wel bewust aan de campagne toegevoegd. Ook daar begin ik steeds meer lol in te krijgen. Iets in het Nederlandse DNA is altijd over ondernemingslust, tolerantie, vrijheid, scherpzinnigheid, inventiviteit gegaan. De Gouden Eeuw leverde de Joodse denker Spinoza op, Descartes is vanuit Frankrijk gevlucht naar het vrije Nederland en heeft hier waarschijnlijk zijn adagio, het begin van de moderne filosofie bedacht: Cogito Ergo Sum; ik denk dus ik besta. Niet God regeert, het is de mens zelf die verantwoordelijkheid kan nemen en een ieder kan een gelijkwaardige burger zijn, waar verschillen vanzelfsprekend zijn.  En nodig om de samenleving draaiende te houden.

Zó is dat dus in den beginne (rond 1640) geregeld in Manhattan door Adriaen van der Donck. Hij liet deze tekening maken van de eerste nederzetting, om aan de Nederlandse Staat kenbaar te maken, hoezeer het van belang was om het Nederlandse Recht te verankeren in Nieuw Nederland. Op alle schepen wappert fier de Nederlandse vlag. Nederland moest vaart maken, want er waren andere kapers op de kust, zoals Engeland. Er was een ‘zooitje’ van handelaren, een ieder pakte en handelde waar het maar mogelijk was. Zoals overal op de wereld. Maar hij zag de potentie van het eiland Manhattan en de rijkdom van de rest; het huidige Amerika, dus, en wilde dit veilig stellen voor Nederland. Zijn naam is echter uit de Amerikaanse geschiedenis bijna verdwenen, de naam Peter Stuyvesant is nog wel bekend. Manhattan is tot vijf keer toe van eigenaar gewisseld, van Nederland naar Engeland en weer terug, om uiteindelijk in Engelse handen te vallen. Maar wél met behoud van vrije burgerrechten in wat New York ging heten;  door Adriaen geïmplanteerd.


Ik las het de afgelopen dagen allemaal in dit boek van Russel Shorto. Op de laatste pagina vat hij deze geschiedenis nog eens samen:

De eerste inwoners van Manhattan arriveerden niet met verheven idealen. Ze kwamen -of het nou boeren waren, leerlooiers, hoeren, wagensmeden, barmeisjes, brouwers of kooplieden - omdat er hoop was op een beter leven. Er was onmiskenbaar slonzigheid in de plaats die ze schiepen. Maar het was erg oprecht en, op een bepaalde manier, erg modern.

Misschien…zal Rob Jetten op een slonzige wijze premier van Nederland worden, veel water in zijn eigen wijn moeten doen, maar ik hoop dat hij desondanks toch te zien zal zijn; met hoop op een beter leven, oprecht en modern.

woensdag 29 oktober 2025

Het kan wél?


Ontwaken na de verkiezingsdag om 6.30uur. Nieuw Nederlands politiek leven op dood hout? Het kan wél als men nu werkelijk dóórpakt. Graag als kerstcadeautje een nieuw kabinet.


Nieuw leven uit oude stammen.


Het meest authentieke en grootse moment van zijn leiderschap: hoe Frans Timmermans zijn vertrek aankondigde…


Oude politiek tegenover nieuwe politiek, geen behoefte meer aan de witte zeven vinkjes man. In New York gaat waarschijnlijk een jonge enthousiaste moslim de burgemeester worden, hier is nederlands hoop in bange dagen een man die binnenkort met een man gaat trouwen. Wellicht viert Nederland ergens in de komende tijd het homo-huwelijksfeestje van haar premier.



maandag 27 oktober 2025

Weerstaan

 


Een foto uit NY die tevoorschijn komt.
De drukte weerstaan. De verkiezingscampagnes weerstaan. De algemene wereldse maleise weerstaan.
Soeverein zijn.
Weg van de feitjes, de woorden en de ‘wetenswaardigheden’.
Freewheelen in je geest, overal en nergens heen. 
Zomaar een gedachte op een grijze maandagochtend in het bos met regen.

donderdag 23 oktober 2025

Toen en nu (3)


 Herfst in De Hoge Veluwe.


Mega grote paddestoelen net buiten het fietspad.


Toegang naar het Pampelse Zand vanaf het Bezoekerscentrum, vroeger Restaurant De Koperen Kop. Dit is het oerlandschap van mijn jeugd.
Het is er helemaal stil.


Het echtpaar Kröller-Müller ligt er ook begraven, op de Franse Berg. Daarnaast  en in het landschap de beginselen van het grote kunstmuseum dat Helène hier gevisualiseerd had, maar toen brak de tweede wereldoorlog uit. 


Wat vroeger voor mij een beetje enge totempalen waren in een bunkerachtige omgeving, is een samengesteld kunstwerk, dat de toegang had moeten zijn van het museum. Dit hele gebied was in mijn jeugd verwaarloosd, nu is het toegankelijk gemaakt.


De Familie had er de laatste gezamenlijke picknick, naast de ‘totempalen’. Vader en Moeder rondgefietst met hun kinderen en kleinkinderen. Het zou nu niet meer kunnen, je zit ineens helemaal in het zicht.


Een ieder een eigen groeiwijze, los van elkaar. 


Als toetje dan nog een rood-met-witte en het windstille plekje met uitzicht op de gerenoveerde speeltuin waar we vroeger speelden.