Afzien en lijden

Ik zat op een tribune in een koeienstal op Oerol en zei tegen de man naast me dat ik een paar plaatsen opschoof omdat er voor mij een lang persoon was gaan zitten. 'Ik ga, als het niet hoeft, niet gaan zitten lijden', zei ik. De man naast me reageerde onverwacht heftig: 'Afzien, bedoel je, aan lijden doen we niet! Hoezo, vroeg ik, ik hield me een beetje van de domme, lijden is toch een mooi woord? Het gebeurt ons allemaal dat we weleens verdriet hebben enzo. Néé, lijden was een ouderwets woord, dat mag niet meer, aldus deze meneer.

Ik denk daar nu aan omdat er in Trouw een interview staat met een zoon van een nu zwaar demente moeder en die zegt: Misschien is het inderdaad het lijden van mij en mijn zussen, dat we nu graag euthanasie voor haar willen. Ze is nu in een staat waarin ze nooit wilde komen, we zijn te laat nu, om het voor elkaar te krijgen. Dat had gemoeten toen ze net in het verpleeghuis werd opgenomen, maar toen had niemand het erover dat die verklaring er was en hoopten we dat het beter met haar zou gaan, nu ze permanente verzorging kreeg.

Lijden: het woord wordt vanzelfsprekend gebruikt. Maar Trouw is ook een 'christelijke' krant. En ja, daar heeft het wel een beetje mee te maken. Lijden: dat deed Jezus voor ons enzo. Maar de moderne  mens  doet niet meer aan lijden. Je kunt welbewust kiezen om af te zien, is het adagio. Van veel eten, of extra hard sporten, allemaal ten gunste van jezelf, hopelijk.

Maar lijden is iets anders en kan nooit verdwijnen en hoort bij de menselijke staat. Lijden is een situatie waaraan je zelf niks kunt doen. Je bent daarin geworpen, het gebeurt aan je. Vluchtelingen, ernstige zieken: die zien niet af, die lijden. De gedachte aan lijden maakt jezelf milder en relativeert een hele hoop aan alle poeha van mensen. Niet wat jij vindt, doet of denkt of hoe jij handelt heeft het altijd voor het zeggen. Veel is wat het is, onontkoombaar. En soms is dat pure vreugde en soms is dat lijden.