dinsdag 20 februari 2024

Over krantenkiosken en ontmoetingsplekken


In de NRC een artikel over de krantenkiosk die in Italië aan het verdwijnen is. Hoezeer deze ook een ontmoetingsplek was van de buurt, de eigenaar kent iedereen bij naam, weet wat ze lezen en bij hem werden ook huissleutels achtergelaten die iemand dan kon afhalen, of pakketjes geleverd. Het triggerde meteen mijn ervaring van het Wijkcentrum. Hoe ik in de laatste tien jaar, onder het bewind van Rutte, de sociale functie van een wijkcentrum heb zien afkalven naar een zalencomplexje dat zo goed en zo efficiënt mogelijk, met de minste kosten, verhuurd moest worden.
En ik dacht aan de krantenkiosken in Venetië , waarbij ik graag in de buurt, lang op een bankje zat. Dat ik daar voor mijn ogen zag hoe gewone Venetianen er rondom hun sociale verkeer in stand hielden, terwijl de toeristenstroom daar snel langs voorbij bewoog. Ik zocht in mijn foto’s: Heb ik dat ergens vastgelegd? Ik vond inderdaad die groene kiosk in de uiterste rechtse hoek van de foto én eentje, die ik niet om de kiosk genomen had, maar waarvan ik nú zie, dat deze in 2022 al dicht zat, met graffiti erop; Waste, wellicht een hartekreet, en die ik nog wel in functie heb gezien. Inderdaad, zoals in het artikel beschreven wordt; vlakbij plekken waar je kunt zitten; een cappuccino of zo drinken, met je krant of tijdschrift. Ik zag óók die foto van die kleine boekhandel vol tweedehandse spullen, waar vanuit ik al in 1982(!) een zwaar kunstboek met reproducties van Rembrandt, in mijn rugzak mee naar huis heb genomen. Zolang gaat Venetië al met mij mee en het doet mij goed om terug te keren naar dat bankje voor die boekhandel en daar mijn leventje te overdenken…

Het is leuk, om met een aanleiding in mijn eigen foto’s te kunnen struinen. New York in de winter: de jongen uit Queens wandelt naar de Brooklyn Bridge om te zien of daar nog sneeuw ligt (weinig) en ik zoek ongeveer dezelfde plek terug, toen ik er was en daar heb ik iets vastgelegd wat nu al definitief verleden tijd is: Alle verkopers zijn nu van de brug geweerd. Ik vond het eigenlijk wel gezellig.
 En op de roltrap in de Oculus, maakt hij een man met mental health problems mee, hij blijft rustig en zegt alleen iets als it’s oké, man en later zegt hij dat dit het enige is wat je kunt doen: vol vertrouwen blijven, zonder angst. Ik herinner mij ook meerdere mensen zo gezien te hebben: het waren altijd zwarte mannen, ik weet niet of dit toeval is…Je hoort ze al van verre, hardop mompelend, af en toe met een schreeuw ertussen, meestal dus in zichzelf opgesloten…

En ik maakte meer vergelijkingen: die rode kubus waar in de zomer rondom heen gescateboard werd, dat pleintje waar ik streetfood heb genuttigd; vlak achter de vroegere Twin Towers. Aan de jonge bomen zie je dat het puin tot zover een lege plek heeft geslagen, waar vroeger huizen stonden. Nu in de winter hebben de bomen er sprookjesachtige lichtjes. En in de Oculus: de grote rode ballen tussen de zitplekken in, zijn er ter ere van Valentijnsdag en het Chinese Nieuwjaar. 
Ja, ik hou ervan om plekken aan te kleden met herinneringen en andersoortig zicht, door de tijd heen.