donderdag 11 februari 2010

Korst

Ik weet niet of het verstandig is, maar tegenwoordig vind ik het wel aardig om te experimenteren met het Onverwachte. Ik bedoel daarmee dat ik mijn geest wil betrappen wat er gebeurt en hoe het voelt, als je iets eens niet doet op de gebruikelijke manier of tijd. Zo besloot ik gisteren op een ongebruikelijke tijd naar een dvd te kijken, te weten 18.00 in de avond.

Ik had nog een halve gerookte makreel en at die als voorgerecht met een boterham voor de tv en zou dan wel na de film nog wat pasta koken. Ik keek naar My own private Idaho. Zo'n film waar men vaker in mijn omgeving erg enthousiast over was, maar die toch langs mij heen is gegaan. Nu begreep ik de reden ook wel: de enthousiastelingen waren homomannen of bimannen en de film gaat over jongens die in de prostitutie aan de zelfkant van de samenleving leven.

River Phoenix speelt een jongen die lijdt aan een heel moeilijk woord, iets van 'nacrolepsie' of zo en zo begint de film ook, met het uitleggen daarvan: het is een stoornis waar je zomaar in slaap val, meteen, als er teveel stress is of een traumatische herinnering. Op een lange weg, de weg die altijd blijft, die bekend is en waar hij al eerder is geweest, een kaarsrechte countryroad, met een eindeloze horizon, richting Idaho, daar gebeurd het. Zo begint de film en eindigt de film.

Keanu Reeves, die later Boeddha zal spelen en Neo in de Matrix, dat soort rollen passen bij zijn uitstraling, hij heeft iets van een in-between-boy, nu ook: Hij speelt de zoon van een burgemeester die tijdelijk in dat hoerenjong milieu mee camoufleert, maar op het einde verliefd wordt op een meisje en niks meer van zijn vriendschap met o.a. River phoenix, die van hem houdt, wil weten.

Na de film viel ik in De Wereld Draait Door met Jasper Schuringa, de held die een vliegtuigkaping door Al Qaida verijdelt heeft en hij vertelt in wat voor maffe wereld hij daarna terecht kwam: de hele wereld die hem wilt spreken, alle tv zenders, talkshows en hoe hij uiteindelijk bij CNN een interviewtje gaf, terwijl hij tegelijk in beeld, buiten de camera, een doodsbedreiging richting hem zag: als je wat vertelt, dan...

Die film, met dat beeld van de weg die blijft en hoe tegelijk die River phoenix zijn leven niet in eigen hand kan houden en Keanu reeves, die zomaar overstapt van de ene werklijkheid in de andere, en daarna Jasper die de media aandacht erna als een tweede bombardement ervoer, dat zoog me wel mee in een gevoel hoezeer de werkelijkheid alleen maar een dunne korst is, die zomaar barsten kan vertonen en kan afbrokkelen.

Alle zekerheden en vanzelfsprekendheden in je leven, ze zijn maar van tijdelijke aard. Die absenties van River phoenix, het is iets wat je geest misschien wel altijd een beetje doet: er soms even helemaal niet zijn bij spanning en stress. Ergens anders heen gaan, naar het land van de herinnering, de droom, de verbeelding...

Soms val je uit de voor jou vanzelfsprekende wereld. Omdat je dat zelf doet: half 9 s'avonds spaghetti koken, midden in een donkere, witte winter, alsof het een zomeravond is. Omdat je in een vliegtuig zit met een terrorist. Omdat je verliefd wordt op een meisje en niet meer past in de jongenwereld van de zelfkant van de samenleving. Want pleegt Keanu Reeves nu verraad, laat hij mensen in de steek, nu hij in driedelig pak dineert met zijn nieuwe soortgenoten?

Moeilijke vragen allemaal, zo moeilijk. De wereld van River phoenix was kapot, na zijn vertrek. Kun je het mensen kwalijk nemen, als ze door de korst van het-leven-tot-dan-toe breken? Als mensen zeggen iets niet meer te kunnen, het niet vol te houden? Als mensen niets zeggen en zomaar vertrekken uit je leven en zich hullen in stilzwijgen. Nee, ik geloof het niet, je kunt het niemand kwalijk nemen.

Maar je kunt daarom wel des te meer onder de indruk raken van belangeloze inzet en trouw, van eerlijkheid en openheid, van zacht verwijlen bij elkaar, zonder veel woorden.