Kunstenaars zijn toch wel de enige profeten van deze tijd, denk ik, na me weer een dagje in Amsterdam te hebben opgeladen aan diverse tentoonstellingen. Mijn ideale dagen, zoals ik zou willen dat elke dag is: ronddwalen, de tijd verliezen, alsof je alleen maar geest bent en op zoveel plekken en gevoelslagen tegelijk kan zijn.
Mijn hoofd doel was Foam, fotografie museum, maar onderweg kwam ik eerst langs de Oude Kerk. Fotografen over de hele wereld die gay en gender mensen kiekten, soms zichzelf, soms documentaire-achting: ergens in Afrika, een transman en transvrouw in Japan, een stel, aan tafel, een meisje met regenboog kniekousen tussen de politie in Israël: foto's die een soms verboden werkelijkheid zichtbaar maken voor de wereld. Al was het gehele publiek wel van het ons-kent-ons-gehalte, je zou willen dat anderen kwamen kijken.
In Foam was mijn doel Ai Wei Wei, van wie ik wel fan ben.Hij weet heel erg in harmonie esthetiek te koppelen aan een bewustzijn van de vreselijke staat waarin de wereld ook verkeert. Ditmaal twee zalen vol behangen met een kleurige behang dat bestaat uit series kleine fotootjes van vluchtelingen over de hele wereld die hij bezocht heeft. In het midden van de zalen een zwarte en twee spierwitte zwembanden gemaakt van marmer. In een andere zaal een marmeren bewakingscamera en scènes uit het leven van Ai Wei Wei, waar hij bespied wordt in een restaurant, op straat, thuis, eigenlijk overal.
Daarnaast in andere zalen filmpjes en foto's van Melanie Bonajo. Zo apart, een jonge vrouw, gekke, speelse, rare, alles op de kop zettend werk, dat je aan het denken zet wat de echte en eigenlijke staat van het mensdom is. Waar zijn we allemaal toch mee bezig, hoe bewegen we ons voort in zelf geënsceneerde werkelijkheden die ons ook vervreemdenden van onze diepste verlangens?
En wat zijn onze diepste verlangens? Een natuurlijke staat van zijn, met grote varkens en kippen knuffelen, soms iets van extase beleven met anderen, zien hoe we onszelf in de weg zitten. Het deed me denken aan het universum van Isa Genzen: ontregelend in het ook niet rationele.
Zonder dit soort van profetische beelden, zou ik af en toe kunnen blijven steken in de gedachte: ben ik nu gek of is de wereld om me heen aardig op hol geslagen? Kunstenaars laten me zien dat de zogenaamde gewone wereld het evenwicht tussen wat goed en mooi is en wat nuttig en noodzakelijk is, kwijt is. Ze leggen de vingers op zere plekken en leiden je naar werelden waarin je weer kunt geloven dat mensen toch echt met mensen en de natuur om hen heen, te maken willen hebben: ze houden het verlangen naar heelheid levend.
