maandag 3 oktober 2016

Shores like you

'Dunes like you'
Het is een tentoonstelling waarvan ik meteen wist dat ik daar naar toe wilde: in Huis Marseille in Amsterdam: foto's van Scarlett Hooft Graafland. Ze zijn meteen intrigerend, door de mengeling van vrolijke, mooie kleuren, de exotische locaties, de tegelijk grappige en surrealistische sfeer die erom heen hangt. Bovendien zijn ze geheel uitgebalanceerd van compositie: de prachtig natuur rimpelt en reflecteert mee in de figuren die erop zijn afgebeeld.

Tegelijk zie je van de foto's ervan af dat ze een verhaal willen vertellen, al is het maar dat ze niet zomaar kunnen ontstaan. Er is over nagedacht, alles heeft een reden, er hangt ook iets theatraals overheen. Zo heb je 'Burka Balloon'; drie figuren in zwarte burka's met grote langwerpige witte ballonnen  in de woestijn. Of Stilleven met kameel: een kameel en twee mensen geheel onder de felroze doeken. Of je ziet mensen met een prachtig geel zeilschipje in het water staan.Of twee Boliviaanse bolhoedjes die in de hemelsblauwe lucht zweven, terwijl een Bolivaanse vrouw ernaar kijkt.

Alle mensen erop zijn authentiek: ze wonen en leven daar waar de foto is gemaakt. Op de tentoonstelling blijkt nog een extra samenhang: zo is de gele boot met de vele zeilen, die jongens in zee vasthouden, een kopie van de boot waarmee Kaptein James Cook de eilanden in de Stille Zuidzee ondekte en de jongens echte nazaten van hem. Een staat in de woeste baren bij Peru, waar Cook ook is geweest. Er is een foto van wat de oudste boom ter wereld is, met wortels  van  9500 jaar oud in Zweden 'Old Tjikko' met iemand die een grote ronde sneeuwbal voor zijn gezicht houdt. Dan blijkt dat de ovale witte vorm, vol betekenis te zijn voor Scarlett: er zijn ook  grote witte ballonnen, op foto's uit Afrika bij de broodboom, en er is een groot olifanten-vogel-ei, een uitgestorven diersoort, maar er zijn nog altijd scherven van te vinden op de stranden van Madagaskar en Scarlett heeft er een samengesteld ei van in haar bezit die ook te zien is.

Je ziet een filmpje van het ontstaan van een foto van een hooibaal, waar een meisje in een groen-turquoise jurkje tegenaan leunt,haar gezicht bedekt  met een extreem grote grijze bolhoed . De bolhoed is gemaakt door een hoedenmaker in Amsterdam en Scrarlett fabriceert op het dak van haar huis een mal voor de rand van de hoed. Zo'n hoed vertelt ook een verhaal: overblijfsel uit koloniale tijden, maar op eigen wijze een plek gekregen in de cultuur.

Ik word vrolijk van deze foto's. Omdat ze getuigen van een wereldbewustzijn en het verlangen om heden en verleden bij elkaar te brengen. Ze sprankelen van de energie om verbindingen te leggen, in gesprek te komen met de mensen aldaar, cultuurverschillen te overbruggen. De kleur roze is een favoriete kleur van haar, net als bij mij. Vijf Arabieren dansen onder een roze doek in een woestijnlandschap, dezelfde roze doek bedekt een Syrische vluchteling die op de grond zit bij een grote rots vol oranje korstmos in Zweden.

De tentoonstelling heet Shores Like You, waarmee Scarlett Hooft van Graafland ook wil zeggen dat de kust die op het eerste gezicht ver weg lijkt, ook jouw kust is. Kijk naar alle migratiegolven over de zee. Ook laat ze je kijken naar plekken op de wereld die er nog ongerept en paradijselijk uitzien, waar rust en regelmaat het dagelijks leven bepalen. Voor hoe lang nog? En hoe klein is de wereld ook, als je met, een roze doek, een te grote bolhoed en  een zeilschip als bagage, de wereld overgaat?