‘Ben jij bang voor het donker?’ hoor ik een kind vragen. Stilte. ‘Je hoeft niet bang voor het donker te zijn hoor, kom maar.’ En nog geen minuut later hoor ik een ander kind één zinnetje zingen, in herhaling: ‘Het leven is een avontuur’. Ik zag niks, want het speelde zich achter me af in de donkere bogen van het Romeinse fort in de speeltuin. Ik glimlachte breed. Ach, wat mooi, zo zou je willen dat zo’n interactie heel vaak gebezigd werd, zowel onder kinderen als volwassenen.
Ik droomde vannacht dat H. kon logeren en heel lekker te eten kreeg bij de zus van Dag Hammerskjöld. Het was het einde van een droom vol avonturen, dat zich in Denemarken afspeelde. Hoe ik dat wist, weet ik niet. Denemarken is voor Nederlanders vaak alleen maar een land om doorheen te reizen naar Zweden, zo ook voor mij ooit. Maar van meerdere kanten heb ik gehoord dat Denemarken zelf erg de moeite waard is. Een land vol design en kunstschilderessen.
Ik heb zelf een kleurhoutsnede van Siemen Dijkstra, gemaakt aan de noordkust van Denemarken, bij Helnaes, voor hem een bezield landschap, waar hij geïnspireerd wordt door de genius loci, de geest van de plek. Taking the steps to see heet de kleurhoutsnede, en je daalt met zijn oog af naar het water, in een lentesfeer. De kleurhoutsnede is rond, zijn favoriete vorm vertelde hij me ooit in zijn atelier in Drenthe, maar veel bewerkelijker dan rechthoekige dingen, en de grootste uitdaging was, om het lentelicht te vangen aan de oever.
Dus vanochtend keek ik weer eens naar zijn werk in Eigen Druk, en zocht Dag Hammersköld op in mijn boekenkast. Al heel lang aanwezig, in mijn studietijd werd hij door de vakgroep spiritualiteit als een mysticus gemarkeerd. Zijn dagboek Merkstenen, allemaal losse fragmenten, is een klassieker. Hij was secretaris-generaal van de Verenigde Naties en is met een vliegtuig verongelukt.
Maar Hammersköld is een Zweed en geen Deen! Dat verklaar ik door de serie The Bridge, deel vier die de afgelopen drie Zaterdagen op de tv was. Heel spannend en ook het verhaal dat eronder al vier delen loopt, van inspecteur Saga, met een traumatische jeugd en een godsdienst-fanatieke moeder vol fantasieën, waardoor Saga een bonk rationaliteit is en ze geen raad weet met wat voor soort emotie dan ook, houdt je vast, hoe het verder met haar zal gaan. Anyway: de serie drijft op de intense samenwerking tussen de Denen en de Zweden, gesymboliseerd in die brug, die de twee landen verbindt.
Ik sloeg Merkstenen willekeurig open en las: ‘De wind blaast waar hij wil - zo is het met ieder die uit geest geboren is. En het licht schijnt in de duisternis, en de duisternis heeft het niet overmeesterd.
Als wind-. In de wind, door de wind. Door de wind - ook als zeil, zo licht en sterk dat het, hoeveel het ook te verduren krijgt, alle kracht van de wind opvangt zonder zijn vaart te stuiten. Als licht-. In licht, van licht doorstraald, in licht veranderd. Zoals de lens die, wanneer hij het licht bundelt tot nieuwe kracht, in het licht verdwijnt’.
Ach kom het maar zo zijn, voor een ieder. Dit zo doen, ieder op eigen wijze. Siemen Dijkstra doet het: lens worden met zijn kunstenaarsoog. Die kinderen in de speeltuin doen het, door elkaar door het donker te leiden. Zoals de wind. Dan wordt het leven vanzelf een avontuur.
