Caca

Ik was niet van plan om er een gedachte aan te wijden. Maar het gebeurde vanzelf tijdens het onkruid weghalen bij de waterspeelplaats in de speeltuin. Dat karweitje zelf, was wellicht de trigger. Want er was onkruid in het zand erom heen en dat schoffel je in brede vegen weg, je harkt het bij elkaar en raapt het op. En er was onkruid tussen de stoeptegels en daar kun je twee dingen mee. Je schoffelt wat oppervlakkig eroverheen en veegt het weg: optisch is het dan opgeruimd. Of je kiest ervoor om de schoffel helemaal in de randen te steken en dan kun je het onkruid stuk voor stuk, met wortel en al eruit trekken. Dan komt het veel minder snel terug.

Ik moest dus denken aan caca, dat zijn de woorden waarmee paus Franciscus nu spreekt over het seksuele misbruik: het is stront. Ja, dat klinkt heftig, maar het is in feite het allerzwakste wat je kunt zeggen en waarschijnlijk ook de enige soort vergelijking die mooi past in de katholieke kerk, in wiens theologie en dogmatiek vervat zit, dat alleen mannen priester kunnen worden en de verdere hiërarchie mogen beklimmen. Want Jezus was een man en de priester zijn eerste opvolger. Tijdens mijn theologiestudie deed een bijna-blind meisje onderzoek naar de voorwaarden die een man moet bezitten om priester te worden.

Welnu: hij moet geheel ongeschonden en heel zijn van lichaam. Een priester mag bij zijn wijding niet blind zijn, of ergens letterlijk geamputeerd zijn. Als dat later in zijn leven toch nog gebeurd, dat is nevenschade, kan gebeuren, zo is het menselijk leven. Maar een priester is bij zijn geboorte als priester volmaakt: als het ware aan God gelijk. Ik was indertijd flabbergasted en heb het altijd onthouden.

Stront: niks is zo gewoon en des mensen als stront. ‘Wat heb je aan je miljoenen Piet, als je poepen moet, maar je kan het niet’, dichtte Toon Hermans ooit. Wie poept en elke dag de eigen stront ziet, weet dat het ook goed met hem gaat en je door kan leven, het systeem werkt. En nu is dus het seksuele misbruik als stront: het afvalproduct van de kerkelijke hiërarchie, dat zijn dus mannen, die net als Jezus tegelijk mens en God zijn. Dus tja, de mens moet kunnen poepen, de drek verdwijnt uit het lichaam en dat lichaam blijft daarmee tegelijk ongeschonden en kan door functioneren.

Er is geen andere vergelijking die zo consequentieloos is als deze. De paus kan niet zeggen dat die mannen ziek zijn, of het systeem waarin ze functioneren ziek is in het toedekken en stelselmatig wegwerken van de misdaad. Want dan moet je het systeem zelf veranderen. Maar dat kan niet want de kerk is onfeilbaar en het lichaam van Christus. En ook de daders kun je niet als ziek bestempelen of als misdadig, want daarmee schoffel je onderuit dat elke katholieke ambtsdrager nou eenmaal ook Jezus representeert: alleen hij kan het brood en de wijn doen veranderen in het lichaam en bloed van Christus, in de heilige Eucharistie.

Dus schoffelt de Paus een beetje optisch het onkruid weg en mag het onkruid met de haarwortels blijven zitten waar die zit. Caca, die mest wordt voor voortwoekerende wanpraktijken. Het is te erg voor woorden. Die wilde ik ook helemaal niet eraan besteden, maar ze kwamen uit me als caca, dus kennelijk toch noodzakelijk.