maandag 14 oktober 2019

Trumps & Erdogans tegenover: Kipchoge, Karina Cannelakis, Hélène Grimaud, Hazel Scott

Vanaf deze geprivilegieerde plek op de wereld, die ook iets schaamtevol krijgt al kun je er niks aan doen... lees ik de column van Stevo Akkermans in Trouw over Turkije en Europa en die verwoordt precies mijn denken erover: dat het toch niet zo kan zijn dat bij gebrek aan leiderschap en visie in Europa, de Trumps, Assads, Erdogans en Poetins het voor het zeggen hebben? Schaamtevol vind ik dat Europa’s brein alleen maar lijkt te calculeren: moeten we toch iets gaan doen omdat anders al die miljoenen vluchtelingen deze kant op komen? Of daarom juist maar niks doen?...

Ik krijg dan behoefte naar  andersoortige menselijke activiteit die er gelukkig óók is. Een bladzijde verder in de krant raakt mij de renprestatie van Eliud Kipchoge in Wenen: voor het eerst rent een mens een marathon, 40 km dus, in minder dan 2 uur. Misschien vind ik het juist wel mooi dat het ook een gezamenlijke presentatie is: de wetenschap, de TU in Eindhoven, had een windtunnel berekend, waardoor er 41 mensen, ‘hazen’ genoemd, om en met Kipchoge mee renden om de wind op gevangen. Neemt niet weg dat hij vroeger dagelijks 5 km van en naar school rende in Kenia, training die je niet uit jezelf zo verzint. Je ziet een foto waar buren en vrienden kijken naar de marathon op de tv bij zijn moeder in Kenia. Hoe zij erop staat, zijn moeder te midden van de drukte om haar heen: bijna verstild en ook trots: haar handen in het gebaar van dankbaarheid. En zelf zegt hij: 'Ik wil laten zien dat het grenzeloos is wat de mensheid kan bereiken als men samenwerkt.’

Ik blader door in de krant en kom bij de lovende recensie van het concert van het Radio Filharmonisch Orkest afgelopen zaterdag in het Concertgebouw van Amsterdam, het welkomsconcert van Nederlands eerste vrouwelijke dirigent Karina Canellakis. Ik weet niet hoe het kan, maar ik dacht zaterdagmiddag voor het eerst sinds lang, lange tijd even de FM-App aan te toetsen. Luisteren of er iets was wat me kon raken. En ik kom precies in de aankondiging, live, van het concert en ik luisterde en was er helemaal vol van. Zozeer dat ik mijn plan om in de avond naar de liturgie van het Russisch-orthodox koor waar W. in zingt,  liet varen. Het zou too much van het goede zijn.

Vanochtend dacht ik aan een pianiste waar, na het concert, een andere presentator helemaal lovend over was. Ik dacht dat haar voornaam Helen was, dus ik kijk op You Tube, naar vind haar niet, maar wél een documentaire over Hélène Grimaud, Living with wolves. Zij is pianiste en zij woont bij wolven., sindsdien kan haar pianospel pas klinken zoals zij wil.Wat een mooi mens, letterlijk en figuurlijk, de grootse muzikale wereld in haar, de passie, een prachtig portret en geweldig om zo wakker te worden.

En dan, bij het ontbijt toch even kijken naar de pianiste die ik wel zocht: Hazel Scott bleek ze te heten. Ook weer zo verrassend: een zwarte pianiste in oude zwart-wit filmpjes, ze acteert er ook te midden van muzikanten met hoge hoeden op: zo krachtig, vitaal en sprankelend! Nooit echt bekend geworden,waarschijnlijk omdat zwart-zijn en sterke presentie niet hoorde in deze oude tijden.

Ondertussen zal ik deze week wel veel de NederlandFM -app aantoetsen want het is Hart & Ziel Lijst 2019 op NPO Radio 4: 300 mooiste klassieke muziekstukken door de luisteraars samengesteld, een Top 300 dus t/m vrijdag 20.00 uur, ook afgedrukt in de krant. Af en toen komen luisteraars zelf aan het woord, wat het muziekstuk hen doet en wat het voor hen betekent. Ja, ik ben geprivilegieerd...