Vanochtend heb ik het live-bevrijdingsconcert gezien vanuit Amsterdam in theater Carré, gisteren kon ik niet live kijken omdat broer Y. bij mij at, die vijf dagen gaat klussen in zijn huisje en daarbij ook de keuken eruit sloopt, dus niet zelf kan koken. Het was het eerste wat ik nu wilde doen: dit live-concert zien, want ik geloof wel in dit soort van samenbindende evenementen; de moderne rituelen die mensen de ervaring van ‘samen’ kan geven, alle verschillen overstijgend.
Nu was het pikant: bevrijdingsgeschiedenis kan geschreven worden, omdat Hanin zong. Zij is bekend geworden in The Voice of Holland, een jonge vrouw uit Syrië, zonder verblijfsvergunning, zij en haar familie hebben die niet gekregen omdat zij ook nog een tussenstop in Venezuela hebben gemaakt. Zij heeft kenbaar gemaakt graag in Nederland te willen blijven en zij mocht nu zingen wat zij wilde en dat was Imagine van John Lennon. Het kán niet anders, lijkt mij, dat zij een status zal krijgen, zó wreed kun je toch niet zijn, om iemand op Bevrijdingsdag te laten zingen voor de ganse natie en haar dan het land uit sturen?
Ook de toespraak van André van Duin schreef ter plekke bevrijdingsgeschiedenis: hij vertelde nog nooit op de Dam geweest te zijn op 4 mei, want hij ging altijd naar het Homomonument naast de Westerkerk, waar er ‘altijd bloemen liggen, altijd.’ Dat klopt ook in mijn waarneming: door de tientallen jaren heen bezocht ik het ook elke keer weer als ik in Amsterdam was tijdens verschillende seizoenen en dat raakte me ook: dat toeristen over de hele wereld, ik heb ze er ook stil en ontroerd op de driehoeken zien staan, elkaar omarmend, daar zorgen voor altijd verse bloemen. André van Duin vertelde dat hij nu huilende mensen was tegen gekomen die tegen hem gezegd hadden: Eindelijk! En zo is dit monument nu een deel geworden van een Nationale Herdenking. Ik heb zelf ooit eens een brief naar Madurodam gestuurd met het verzoek dit monument toe te voegen in het mini-Amsterdam.
Wat ik ook een mooi monumentje vond van persoonlijke groei en dat is er ook altijd één naar bevrijding, is zangeres Davina Michelle, één van de ambassadeurs van bevrijdingsconcerten die nu gestreamd te aanschouwen waren. Puur toevallig maakte ik onlangs die groei versneld mee: ik zag haar auditie bij Idols: een spontaan meisje met een beetje een straatmeisjes-uitstraling zingt, overdondert de jury en spreekt ze allen met ‘U’ aan in een soort van ontwapende onschuld. Daarna zag ik bloed eerlijke optredens in talk-shows, iets rauws en ongepolijst in haar stem werkt bij mij als een kras op een plaat, waardoor een liedje extra op springt. En nu zong zij een lied, speciaal voor deze dag geschreven. Zij liet zich inspireren door gesprekken die zij had met allerhande mensen en waarvoor zij op haar Instagram-account een oproep plaatste: of deze aan haar wilden vertellen wat voor hen ‘vrijheid’ is. Er reageerden o.a. een weeskind, een vluchteling, een prostitué en het lied heet Nobody is Perfect. Zij trad op voor het Stedelijk Museum in Den Haag en begeleidde al zingend, de heer Mark Rutte, die de nationale bevrijdingsvlam aldaar aanstak.
Al met al een speciale Bevrijdingsdag. Niemand weet hoe het er volgend jaar uitziet. Ik hoop van harte dat er dan meer mensen mee kunnen zingen ( en daarmee doel ik allereerst niet op de verzameling van massa’s mensen in de openbare ruimte, maar op de inhoud van de woorden), met het liedje van Toon Hermans, nu vertolkt door André van Duin: 'Dit is een land om lief te hebben'.