Maanden geleden was ik vast besloten om de Klimaatmars mee te gaan lopen. Op de snelweg zitten vond ik een brug te ver, niet geschikt voor iemand met fijne coördinatieproblemen, maar deze wél. Door alle demonstraties rondom de Gaza zat mijn focus ergens anders. Ik dacht aan het college massacommunicatie, de eerste keer dat deze gegeven werd in 1982, het was toen een nieuwe discipline, en daarvan is mij altijd bij gebleven dat het recht op demonstratie er in feite toe dient om de macht juist zijn gang te laten gaan. Het is een ventilatieklep waar de machthebbers uiteindelijk niet naar hoeven te luisteren.
Er is wereldwijd een oproep tot een ‘Staakt -de -vuren’ maar Amerika steunt het niet, Nederland onthoudt zich van een stem en Israël gaat gewóón door. Een vorm van burgerlijke ongehoorzaamheid kan wel werken en wanneer je als volk 75 jaar belegerd wordt…ja dan?…Feit is dat het geweld van Hamas, de situatie van de Palestijnse bevolking weer op de kaart heeft gebracht.
Dus midden in de week besloot ik niet mee te doen aan de klimaatmars. Om daarover dan toch, toen het dichterbij kwam, te gaan twijfelen. Totdat er gisteren een uitgebreide instructie kwam van Extinction Rebellion, met óók de boodschap dat het in de treinen naar Amsterdam héél druk zou worden. De twijfel was voorbij, omdat ik toch nog voorzichtig ben, nu het Coronavirus weer kan gaan oplaaien.
Vandaag dacht ik een eigensoort van Gaza-Klimaat-mars te gaan lopen in de beeldentuin van het Kröller-Müller Museum. Noem het maar een soort van bidden; daarvan weet je ook niet of het helpt, maar mensen doen het omdat ze niks anders kunnen…doén op dat moment. Het eerste beeld dat ik tegen kwam was meteen raak. Ik weet niet waarom het meteen zo binnen kwam; ik zag iemand die zich probeert te uiten, maar het lukt niet helemaal. Het bleek The Cry te heten uit 1959-1961 van Isamu Noguchi.
Op het einde van de wandeling zag ik dit beeld. Met de kleuren van de Palestijnse vlag als toonsoort. Het is wat je hoopt dat er ooit zal gebeuren in de toekomst, al lijkt er nu geen enkele hoop meer te zijn omdat er niks meer is dat leefbaar is. Een verijzenis uit de as, de absolute chaos en het puin; het beeld bleek Phoenix te heten uit1953 van Willem Reijers.
Er blijken 85.000 mensen meegelopen te hebben bij de klimaatmars. Greta Thunberg is in haar toespraak door een andere klimaatdemonstrant onderbroken omdat zij een Palestijnse sjaal droeg en daar iets over zei. ‘Ik kom voor het klimaat, niet voor een politiek standpunt.’
Maar klimaat en politiek zijn met elkaar verweven…’rechts’ vindt het niet zo’n vaart lopen met het klimaat. Vóór Israël zijn speelt zich voornamelijk af binnen rechtse partijen. Zoeken naar een twee-statenoplossing zit in het gebied van de linkse Joden, Natanyanu is extreem rechts…Wat moet je met zulke waarnemingen?
Binnen, een deel van een andere tentoonstelling, heb ik een citroensnoepje met Napoleon als verpakking achtergelaten voor een archief. Elke bijdrage wordt in een apart zakje gedaan en écht opgeborgen in een grote kartonnen doos.
Heb ik tóch nog iets concreets gedaan, vandaag. Deze dag van de Klimaatmars en aanverwante zaken een naam gegeven en bewaard : Zoet-Zuur.