woensdag 10 april 2024

Vlees (2)


Ooit, om precies te zijn in het eerste jaar dat ik theologie studeerde, heb ik een hele periode geen kip gegeten. Hoelang? Misschien wel een jaar ofzo? Nee, veel langer. A. , met wie ik toen bevriend was, ging als bijbaantje werken bij een kippenfabriek. Dat duurde één dag. Ze kwam terug met horrorverhalen over die kippen aan de lopende band, die daar levend begonnen, op werden gehangen aan haken en hoe ze schreeuwend van alles werden ontdaan; hun kop, de veren enzovoort, ze opgevouwen werden en er op het einde als een compact verpakte kip uitkwamen. 
Toen had ik één verhaal nodig om meteen mijn gedrag te veranderen, nu moest ik tot mijn spijt bij mezelf waarnemen dat een fotoboek vol ( zie blogje Vlees) mij er niet van zou weerhouden om varken, koe en schaap te eten. Dat deed ik indertijd nog wél, want wist ik veel, haar verhaal ging over kippen; hoe dat dan ging met andere dieren? Ik heb de vraag niet eens gesteld. 
Nu is er dus dit fotoboek Vlees van Thijs Rutten en wellicht is het daarmee mogelijk om hetzelfde te bewerkstelligen bij velen, als met mij gebeurde, met dat ene mondelinge verhaal over kippen. Je zou het cadeau kunnen doen aan iedereen die vlees eet, met een kwinkslag: als je dit hebt gezien en tóch vlees blijft eten, dan krijg je een diploma: je bent een authentieke échte Vleeseter.


Het zijn dynamische, heldere foto’s. Heftig en intens; dichterbij dan hier kun je niet komen.Allemaal achterelkaar, maar je ziet per dier hoe de slachting verloopt. En kijk naar de mensen: dat mes in de hand dat nog net in beeld is, lopend naar de koe erachter, het lichaam dat kracht nodig heeft. Zie al die  haken, aan elk zal weldra een koe hangen.


Je kunt je ook afvragen, waar het Dier eindigt en waar het Vlees begint. Een kop die nog half aan de koe hangt, de ketting aan de poten? Kan Caroline van der Plas hier nog vrolijk bij staan, behangen en gekleed in koeienprint en koeienketting met het groen van een frisse wei? Of zou haar Koe hier al Vlees zijn geworden, lékker voor op de BBQ? Of is het pas zover als je de eerste lap vlees van zo’n gigantisch Dier eraf kan snijden?


Ik denk dat het goed mogelijk is, dat het verrassingseffect van dit boek, als je er niks van weet en je je al helemaal niet bezig houdt dat er per dag bijna een miljoen of zelfs 1,75 miljoen, de getallen wisselen nogal, dieren in Nederland gedood worden, of een dier zelf wat voelt, laat staan een bewustzijn heeft?…, dat verdieping in dit boek: 105 pagina’s, 14 mm dik, gewicht 570 gram, iets groter dan A4, haar werk kan doen. Zoals indertijd één verhaal over de kippen bij mij.


En zo keken ze je aan vlak voor hun slachting…toch niet echt meer op hun gemak, het stralende en glanzende is al weg. Maar…Ik ben vlees blijven eten. Ik zie de verbijstering op het gezicht van Jamie Oliver. In Op1 gisteren werd gevierd dat hij 25 jaar geleden zijn eerste kookboek uitbracht. Iedereen loofde zijn gepassioneerd zijn, het enthousiasme, zijn missie om iedereen in aanraking te brengen met goed voedsel. Hij deed een kookles voor kinderen. Hoe de kipnuggets werd gemaakt. Uit beenmerg, de resten van de darmen, meel, stroperige kleurstoffen en spul om het weer naar kip te laten smaken. Bah, wat vies zie je aanvankelijk op de gezichten van deze kinderen. Dus Jamie Oliver stelt op het einde, terwijl hij al deze zooi uiteindelijk kneedt  tot kipnuggets en die in de sissende olie gooit, een retorische vraag: En wie wil dit zometeen opeten? Alle kinderen steken hun vinger omhoog.
Dus je weet het niet, ons menselijk brein bewandelt mysterieuze wegen…Maar niet geschoten, altijd mis; schaf dit boek dus aan, confronteer je met de beelden, onderga en kijk wat het met jou doet, schenk het weg aan anderen.