Je doet wel wat ‘in-het-hol-van-de-leeuwerigs’: om foto’s en een boek vol foto’s te tonen in het dorpshuis, het wijkcentrum dus, van het slachtproces. Het is ook een activistische daad, want boeren en het platteland: vlees eten is er vast vanzelfsprekend. Kom Mar Kieke heet de jaarlijkse heel sympathieke happening van amateur-en professionele kunstenaars, waar bubbels doorbroken worden. De creativiteit van alle inwoners wordt er gevierd zonder oordeel.
Het beneemt je wel een beetje je adem, de heftige foto’s in dit boek. Je staat er met je neus bovenop en ik kan bijna de metalige geluiden, het ratelen van kettingen, het geschreeuw van de beesten, de stemmen van de slachters horen.
Zou Caroline van der Plas weleens in een slachthuis zijn geweest, dacht ik ineens. Je mag aannemen van wel, ze is tenslotte ook journalist. En toch kan ze de koe vol trots aan een ketting hangen op haar borst en staat ze gezellig bij die zwart-witte koeiebeelden en promoot ze dat iedereen een stukje vlees op het bord moet kunnen blijven krijgen. Ergens is er geen één op één lijntje tussen het levende dier en dat vlees op je bord.
Ik had zelf net toevallig rosbief voor op de boterham. Hoe gaat dat? Als ik vlees eet is het meestal biologisch (maar ook die dieren maken waarschijnlijk hetzelfde slachtingsproces door). Deze rosbief lag er met 35% korting, een hele stapel, en zou na sluitingstijd dus weggegooid worden. Dán ‘red’ ik liever een pakje. Kon ik het nu met smaak opeten, tegelijkertijd met het bekijken van al deze foto’s?
Ja, dat kan. Helaas…? Ik heb meer dan 10 jaar vleeswaren gesneden bij Appie, 9 uur per week: misschien wint deze interne programmering. En er gebeurt iets in je brein dat vergelijkbaar is met het zien van al die beelden van een hongerend Gaza, andere oorlogsbeelden en ellende op de wereld. Iets in je sluit zich ervan af, je laat je alleen vanaf een afstand raken. Dat kan niet anders want dan heb je zelf geen leven meer.
Het enige wat vleesconsumptie zal verminderen is het duurder maken en vleesvervangers goedkoop. Dat Jumbo de kiloknallers uit het assortiment haalt, is een stap voorwaarts. Net als roken: dat dit geheel uit het straatbeeld is verdwenen, komt omdat je het vóelt. In de portemonnee.
Ik nam de schakeling in mijn eigen brein waar. Het was mooier geweest als tenminste nú, bij het zien van dat rooie vlees op mijn bord, tezamen met al dat geslachte bloed, mij dit broodje had tegengestaan, dat ik iets zou voelen dat het weerzinwekkend is.
Maar dat gebeurde niet. ‘Kijk het dier in de ogen’ … En ja, ik zie de ellende, de paniek, de stress. Het dier-onterende van dit industriële ‘productieproces’. Maar iets in mij schakelt van het ene in het andere. Er zijn altijd zoveel werkelijkheden tegelijkertijd. Elke handeling komt voort uit een mengeling van gevoel en verstand. Iets in mij is niet zo geassembleerd dat ik het daarmee zal laten: Vlees eten. Het vlees is zwak.
