Het is me toch wat met dat vliegverkeer. Ik zelve behoor ook tot die mensen, die vliegen eigenlijk maar heel gewoon en vanzelfsprekend vind. Heb het niet zo op milieu redenen om niet te vliegen, want de moderne tijd kun je niet buiten de deur houden, die gaat onverminderd voort, zo is mijn adagio. Vorig jaar twee keer gevlogen, een weekje naar Cordoba en naar Boedapest en was ook bijna nog naar New York gegaan. Zusje hoonde me daar om: ben je zogenaamd milieubewust en dan wel gaan vliegen!En nu? Halve plannen om me dit jaar naar Indonesië te begeven, heb ik maar gecanceld. INEENS is er toch weer iets duidelijk geworden: tegen de krachten van de natuur kun je niet op. Die tweede vulkaan in IJsland kan de komende twee jaar ook nog gaan uitbarsten en je zou maar vast komen te zitten, ergens aan de halve andere kant van de wereld. Dit jaar maar gewoon in Europa blijven. Al neem je dan alsnog het vliegtuig; terug reizen met de trein blijft dan een fijn alternatief.
Zoals nu blijkt te gebeuren. Verhalen van mensen die weer ouderwets veerboten en treinen en bussen nemen en weer gaan liften en elkaar een eindje verder brengen en zelfs gastvrijheid bieden aan totale vreemdelingen. Naast internet heeft het makkelijke vliegverkeer de moderne wereld de laatste 20 jaar ingrijpend veranderd.
Het heeft wel iets komisch, vind ik, hoe de godsdienst meteen aan de haal gaat met dit natuurverschijnsel. De christelijke vereniging Pro Deo, noemt de vulkaanuitbarsting een waarschuwing van God: Dat Europa radicaal zijn leefstijl moet gaan veranderen. Ook alles rondom de begrafenis in Polen, waar wereldleiders niet aanwezig kunnen zijn, daar zien vele gelovigen de hand van God in: die president en vrouw, die verdienen van God geen begrafenis met werelds hoogwaardigheidsbekleders en machtigen der aarde.
Op Schiphol verdenk ik de pastorale dienst ervan, dat deze eigenlijk wel geniet van deze uitzonderlijke situatie. Hele groepen mensen vallen plotsklaps onder hun hoede. De predikant heeft de hal waar mensen konden slapen de Maria-pier genoemd. Het is toch altijd weer Maria, die symbool staat voor het zachte, liefdevolle omarmende in 's mensen werkelijkheid. Een vrolijke foto in Trouw gisteren, van blauwe, ja nu ineens geassocieerd met Maria-blauwe KLM- stewardessen, die zich op de Zondag werkeloos, doch vrolijk fladderend vermaken in de zon op het uitkijkterras van Schiphol.
Mensen kunnen zeer goed een situatie nemen zoals die is, zolang er maar geen schuldige aan is te wijzen en het voor iedereen duidelijk is dat er niks aan te doen valt. Veel mensen hebben op Schiphol hun eigen 'huiskamertje' in gericht, waar ze lezen, naar muziek luisteren, picknickend eten. Omwonenden genieten van de rust en kunnen eindelijk weer hun eigen kippen horen kakelen. Nostalgie gaat het bijna winnen van het ongemak.
Maar goed. Alles komt weer op gang en nu zal het wel oorlog worden, daar tussen al die reizigers. Want wie mag er het eerst het vliegtuig in en wie moet nog wachten? Het geeft al met al wel duidelijk aan, dat de wereld van de mensen het best wel met elkaar wil vinden, behalve als de Begeerte een rol kán gaan spelen. Dan is het weer ik tegenover jou, want in de strijd van het leven kan er maar eentje de eerste zijn en wie Wil die Kan, wellicht.
Ik gun iedereen zijn thuiskomst, maar ben wel benieuwd hoe het zou zijn, als die tweede vulkaan inderdaad uitbarst en alles en iedereen ineens weer langzaam moet worden en langzaam moet leven. Afstand, een afstand is en alles zijn tijd blijkt te hebben. Hebben die gelovigen wellicht toch een puntje: de moderne techniek verhult dat we in den gronde maar kleine, kwetsbare wezens zijn, die uiteindelijk het leven niet kunnen controleren. We willen al gauw te snel en teveel, tegelijkertijd. Overgave, meestromen met wat is, enigzins in het ritme van de natuur: dat maakt gelukkiger.
