Op een pleintje in Venetië zag ik op een zwoele zomeravond de helft van het scherm van een film die Il Riccio heette. Mooie poëtische beelden van twee vrouwen, zo meende ik, gefilmd in een gebouw met nauwelijks iets van een buitenwereld daarom heen. De ene vrouw zag er vermoeid uit en wat verdrietig en bezoekt regelmatig een oudere Japanse man.De andere vrouw, blond met een brilletje had iets pittigs en onbevangen over zich, was constant in de weer met een filmcamera'tje en filmde haar vissenkom en haar goudvis daarin en droomde weg in haar tekeningen, zwartwit, ze zag sterren dwarrelen en boeken die vleugeltjes kregen. Beelden van de film bleven de rest van de vakantie in mijn hoofd rondzweven. Maar ook de entourage: ik keek er schuin op met de gevels van de oude huizen van Venetië, die het omkransten.
Nu, al googelend, weet ik pas waar de film écht over gaat. Het is een Franse film die Le Hérisson, heet en geregisseerd is door Mona Achache en het is een verfilming van een boek van Muriel Barberry: De elegantie van de egel. Le Hérisson betekent dus egel. De blonde vrouw blijkt een meisje van elf te zijn, Paloma die besloten heeft om op haar twaalfde een einde aan haar leven te maken. Door het schuine perspectief is me dat geheel ontgaan, dat de ene een kind is!
De andere vrouw is een weduwe Renée en ze is de conciërge van het gebouw, die van boeken en muziek houdt en daarin ondergedompeld is in een bestaan met een beetje een upstairs-downstairs karakter. Zij is slechts conciërge en woont helemaal onderaan in het gebouw, Paloma is de dochter van een elite-familie die helemaal bovenin woont. Maar Renée belichaamt de elegantie van de egel: van buiten prikkelig maar van binnen gezegend met een rijk gevoelsleven en Paloma wordt daardoor geraakt. Nu snap ik ook de vele beelden van de lift die steeds maar op-en-neer ging.
Paloma en Renée krijgen dus contact met elkaar, Paloma gaat Renée ook filmen, en dat gebeurt mede door de bemiddeling van een Japanse man, Kakuro, die ergens middenin het gebouw komt te wonen. Het motto van de film is de beginregel van Anna Karanina van Tolstoy: Alle gelukkige gezinnen lijken op elkaar, elk ongelukkig gezin is anders.
Toch wel apart, hoe zonder de pointe van het verhaal te kennen, de beelden zelf iets vertelden over de melancholie en de poezië van het leven, in één.
