woensdag 6 juni 2012

Kleuterlogica

De school van nichtje L. bestaat 25 jaar en dus vieren ze een hele week feest. 'Dat is dus ook een week lesuren minder', zei Zusje, die ontdekt had dat Nichtje  fundamentele lesstof gemist had rondom de Kerst, omdat ze dan oefende voor het Kerstkoortje, dat in de Kerstweek elke dag iedereen op het schoolplein verwelkomde met Kerstliedjes. Een school die veel nadruk legt op gezelligheid en sfeer en geneigd is om in het schooladvies voor het voortgezet onderwijs, de kinderen eerder te laag, dan te hoog in te schalen, passend in de filosofie van fijn is beter dan een beetje  pijn, té is nooit goed, liever blij dan strijdend in de rij.

Wel gezellig allemaal; zo'n hele week feest. Gisteren was er een musical, ingestudeerd door leerkrachten en ouders.  Voor allemaal, uitgevoerd in het cultureel centrum van mijn stad en buren en familie was ook welkom, je moet tenslotte uit de kosten komen. Dus tante was erbij: de musical Matilda, naar het gelijknamige boek van Roald Dahl en helemaal zelf herschreven en op bestaande liedjes op muziek gezet. Zusje zat in het koor; wat een attractie om haar daar tegelijk te zien dansen en zingen! 'Nu weet je van wie je het geërfd hebt', zei ik tegen nichtje L. en die bromde wat terug, meer gefixeerd op de groepsdynamiek ter plekke van klasgenootjes en jongere kinderen.

Het was de middagvoorstelling voor de kleuters, haar vader en zij zouden het die avond nog een keertje meemaken, dat krijg je als moeders meedoet en vaders hand- en spandiensten verricht, met als slotstuk een dankwoord als voorzitter van de oudercommissie. Die kleuters werden heel zorgvuldig in het verhaal ingeleid: 'Áls je straks enge dingen hoort en je vind het een beetje spannend, dan moet je maar denken; het is maar een verhaal, het is niet echt gebeurd'. Er komt namelijk een enge grommende directrice voor, Bullstronk, die kindertjes wegslingert zoals bij kogelstoten en die het liefst een school zou willen zonder kindertjes, want ze heeft een hekel aan ze. Matilda is 4, kan al lezen en heeft twee ouders die haar ook liever kwijt dan rijk zijn. Best eng, voor het kleuterhart. Of niet?

Toen er een kindje weggeslingerd werd door Bullstronk in de vorm van een stand-in van een lappenpop, moesten ze allemaal heel hard lachen. Toen bleek dat Matilda met haar ogen een glas water naar de rand van de tafel kon trekken, zodat die van tafel viel en juffrouw Engel, de lieve juffrouw die Matilda wel begrijpt, met grote verbaasde en verschrikte ogen zegt: hoe kan dat nou? En Matilda bibberend van onzekerheid: ikke ... wéét het niet '... toen riep een jonge kinderstem  in de zaal riep heel hard: 'Dat is een touwtje! ' en iedereen moest weer lachen. Al was dat niet de bedoeling.

Toen kwam er als komisch intermezzo een heel oude dame op, met een rollator, die de eendjes in het park ging voeren en onderwijl beroofd wordt van haar tasje, maar ze staat haar mannetje en geeft haar tasje niet af, en toen riep het hele kleuterkoor: Juffrouw Janneke, juffrouw Janneke!, die daardoor bijna uit haar rol viel van oud besje. Ja, het was hun juffrouw, die vermomd was en iedereen zou dat weten ook.

Ik vond het wel grappig. Worden al die kinderen eerst pedagogisch verantwoord gerustgesteld, dat het maar een verhaal is, waarin ze zich bevinden en dan blijken die kleuters de stap van de verbeelding over te slaan en gewoon te zien wat het is, helemaal in het echt. Ik geloof dat er geen kleuter bang is geweest. Want was dat vervelende broertje van Matilda, die steeds met een gameboard speelde, niet gewoon hun aardige directeur? En de louche vader van Matilda die zaagsel in de motors van auto's gooit om ze soepel te laten lopen en een potje scheldt, niet een vrouw met een kussen onder het overhemd?

Ik zou wel eventjes met de ogen van die  logische kleuterlogica willen kijken. Hoe vanzelfsprekend anders is die wereld wellicht, dan dat wat het oog van de volwassene ziet? Hoe minder verwrongen en vol interpretaties? Misschien ziet die kleuterlogica wel veel meer wat er IS, zonder de bijbedoelingen en ingewikkeldheden en dubbele boodschappen die de grote mensen zoveel bezigen.