De verhalen in Spoorloos gaan vaak over onberedeneerbare liefde die er is. Een Chileense jongen die van jongsaf aan gedichten in schriftjes schrijft aan zijn moeder die hem als baby heeft afgestaan.. Zijn moeder die precies hetzelfde deed, zittend op een stoel bij het raam: woorden naar haar zoon en de hoop en wanhoop die wellicht ooit of misschien nooit te zullen zien. Nu, 15 jaar na hun hereniging belt hij 2-3 keer in de week met haar, zijn halfbroer komt op bezoek in Nederland en hij wil er graag een deel van het jaar in Chili gaan wonen.
Maar het gaat ook over liefde die zich niet manipuleren laat en de kracht van de liefde als die eerlijk is en mensen in de waarheid willen staan. Bestaat er zoiets als waarheid in de liefde of is alles toch alleen maar een kwestie van eigen interpretatie en beleving? Misschien is de enige wijze waarop je dit kan meten, de wijze en de manier hoe mensen in de loop van hun leven zich blijven openen naar anderen.
Deze gedachten komen in me op door een verhaal in Spoorloos van Layla, die op zoek is naar haar Turkse vader. Ze heeft van haar moeder het verhaal gehoord, dat zij zeven jaar met elkaar hebben geleefd maar dat hij na haar geboorte ineens vertrokken is omdat hij een zoon wilde. Haar moeder wil niks te maken hebben met haar zoektocht naar haar vader en op de vraag wat zij daarvan vindt zegt ze alleen: lastig. En hoe zou ze het vinden als haar vader inderdaad een zoon wilde en zij dus niet welkom is in zijn leven? Dan is dat zo, maar ik wil het van hemzelf horen, ik heb altijd geleefd zonder vader: ik weet heel goed wie ik ben en wat ik kan, zegt ze.
Het blijkt helemaal anders te zijn dan haar moeder had verteld. De rust en de mildheid waarmee Layla over haar moeder praat, is precies dezelfde sfeer die ook haar vader omringt. Haar vader noemt haar moeder een goede vrouw, die anderen graag helpt. Maar zij hadden afgesproken om geen kinderen te krijgen omdat hij in Turkije al een gezin had, met vier kinderen. Zij is toen stiekem met de pil gestopt: dat was de reden van de breuk, dat de baby een meisje of een jongen was had er niks mee te maken. Hij had vaderliefde gevoeld, de vier maanden dat hij haar in de armen heeft gehad.
Hij leeft nog altijd met zijn vrouw die ook geïnterviewd wordt. Hun huis is een zoete inval waar hun zes kinderen en kleinkinderen af en aan naar binnen lopen. Zij wist dat hij in het verre Nederland met een vrouw leefde. Zij is daar nooit kwaad over geweest. Het is zijn geweten, hoe hij daarmee omgaat, zegt zij. Zij is geen jaloerse vrouw, zij is een goed en sociaal mens, zegt hij. Het hele gezin wist ook dat hij in Nederland nog een dochter had. Hij heeft er veel verdriet van gehad en hoopte altijd dat hij haar zou zien, voordat hij sterft, zegt een dochter. Zij is dus van harte, harte welkom, iedereen is blij, heel blij.
Liefde wordt dus gevoed door het licht in jezelf en wordt verjaagd door het duister in jezelf. Door de tijden heen is haar biologische vader bij haar gebleven in gedachten en hij heeft haar een plaats gegeven in zijn eigen familie. En zo wordt de werkelijkheid, door wat in het hart aanwezig was. Haar moeder heeft niet gekregen wat zij hoopte, is in haar verdriet gebleven en wilde ook haar dochter het liefst in dat duister houden. Op 13-jarige leeftijd vindt Layla per ongeluk haar geboortekaartje en ziet daar tot haar verbazing ook de naam van haar vader op. Nu maakt haar kind zich los van haar en bevrijdt zichzelf. Zij valt in de schoot van velen, die haar al in hun hart bewaarden.
Een mooi motto voor dit nieuwe jaar: het licht in jezelf behoeden en bewaren, op zo' n wijze dat het duister vanzelf verdwijnt.