De glimlach van voldoening en intense vreugde: mooi om te zien en mooi natuurlijk als mensen dat zó met elkaar voor elkaar krijgen. Waar gaat het met de mensheid heen? was het thema dat als vanzelf al onder het eten ontstond naar aanleiding van de boeken Homo Sapiens en Homo Deus van Yuval Noah Harari. Wereldwijde number one bestsellers. Mij maakt het vrolijk dat deze boeken wereldwijd zo goed zijn ontvangen omdat er één heel grote eyeopener in zit.
Hij zegt dat wat de Homo Sapiens van alle andere dieren onderscheidt (ook dat is verfrissend, hij schaart de mens gewoon onder de dieren), is dat wij ons leven vorm zijn gaan geven op basis van alles wat onzichtbaar is. Andere dieren doen doen het met alle concreetheid om hen heen: aarde, water, voedsel, de directe andere dieren om hen heen, enzovoort. Maar de Homo Sapiens kwam op het idee, alleen dat woord al, dat wat er niet concreet is, veel werkelijker kan zijn, dan dat wat er zomaar is. Hierdoor kan een ieder dingen delen en voor elkaar krijgen met totale onbekenden, over de hele wereld, als je hetzelfde idee deelt.
Hiermee wordt alles wat we bedenken in zekere zin gelijk aan elkaar en Harari noemt het allemaal religie: communisme, kapitalisme, nazisme, christendom, islam You name it: het zijn de algoritmes waarlangs we ons leven vorm geven: zoals je een recept stap voor stap moet volgen om het maaltje op tafel te krijgen. En ondertussen is er de computer en A.I. (artificiall intelligence) dat in zeer rap tempo veel slimmer wordt als de mens. Robots kunnen perfect, zonder menselijke fouten, taken doen en zonder foutenmarge alles in ons leven, van medische zorg tot partnerkeuze organiseren. Door Google en Facebook weet A.I. werkelijk alles van ons.
Dus concreet: er is Jantje en Pietje waarmee je date en je vindt ze allebei even leuk, wel op verschillende gronden, wie kan je het beste kiezen? Vraag het binnenkort aan de robot, die analyseert alle data en het antwoord ligt voor je klaar. De mens wordt steeds meer een God: steeds meer zullen we ons fysieke lichaam kunnen delen of vervangen met robot-lichaamsdelen, een soort van onsterfelijkheid ligt in het verschiet voor komende generaties. Is dit mooi of niet?
Elk verhaal dat we over onszelf vertellen, kan reëel worden in de zichtbare werkelijkheid, op den duur. Dus in welk verhaal, in welke fictieve werkelijkheid wil je je begeven? Welke trui wil jij als het ware breien en aantrekken? Nee, daar kom je op een avondje boekenclub niet uit. Het was wel opvallend, dat we meestal tijdens het eten geheel bevangen zijn door de eigen persoonlijke verhalen. Die kwamen deze keer later: dat grote verhaal over de mensheid, ging nu ineens voor. Ergens past het wel in deze tijd, met een lang Kerstweekend voor de boeg
Het motief op mijn trui is de laatste tijd wel van toepassing in mijn leven: steeds maar op mijn eigen iglo klimmen en niks anders kunnen doen, dan op de top weer naar beneden glijden. De winterse versie van: GO with the flow.
